Zasady, które powinien wdrożyć pracodawca, aby ograniczyć ryzyko szerzenia się zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 w miejscu pracy, były tematem webinarium, organizowanego przez Pracodawców RP i Grupę Lux Med, które odbyło się 22 maja 2020 roku.

W Polsce nie było szczytu epidemii i nie jest on oczekiwany, ale w dalszym ciągu ma miejsce „pełzająca” epidemia. Liczba zakażeń utrzymuje się na określonym poziomie, jest ona zależna od liczby wykonywanych testów, można także obserwować lokalne ogniska zakażeń.

Dlatego firmy, które w związku z „odmrażaniem” gospodarki wracają do pracy po zawieszeniu lub ograniczeniu działalności, muszą to zrobić z zachowaniem reżimu epidemiologicznego.

Przekazywane podczas spotkania ogólne wskazówki zostały opracowane przez Pracodawców RP dla wszystkich firm i zawarte są w podręczniku przygotowanym przez Grupę Lux Med.

Materiał w nim zawarty powstał w oparciu o najlepszą wiedzę, jaką dysponowali autorzy, bazujący na wskazówkach Głównego Inspektora Sanitarnego oraz opiniach ekspertów.

W podręczniku opisane zostały drogi szerzenia się wirusa SARS-CoV-2 i sposób, w jakich dochodzi do zakażenia (aerozol zawierający wirusa oraz droga kontaktowa – przez powierzchnię, na której znajduje się wirus), z czego wynikają zasady bezpiecznego postępowania w miejscu pracy.

Zasady ograniczające ryzyko zakażenia w miejscu pracy

Zachowanie dystansu fizycznego

Zasada ta jest bardzo ważna z uwagi na drogę kropelkową rozszerzenia zakażenia. Gdy odpowiedni dystans jest zachowany, ograniczany jest sposób rozprzestrzeniania się wirusa.

Podczas planowania powrotu do pracy i aranżacji przestrzeni wspólnej, trzeba brać pod uwagę zachowanie odległości 1,5- 2 metry pomiędzy poszczególnymi stanowiskami pracy.

Gdy zachowanie odległości jest niemożliwe, wtedy można wziąć pod uwagę zamontowanie zasłon między stanowiskami pracy (w przypadku pracy w przestrzeni typu open space).

Środki ochrony osobistej

Do środków tych należą: maseczki, przyłbice, kaski czy inne osłony. Informacje zawarte w podręczniku skupiają się na maseczkach, głównie wielorazowych, a także prostych maseczkach jednorazowych.

Ważne jest to, aby, gdy się wręcza pracownikom maseczki wielorazowe, poinformować ich o tym, jak należy postępować z maseczką (jak często i w jaki sposób prać, jak przechowywać itd.).

Osłony na twarz trzeba stosować, gdy pracownik korzysta z przestrzeni wspólnej (korytarz, toaleta, pokój socjalny itd.). Gdy na stanowisku pracy utrzymane są zalecane odległości (czyli 1,5-2 metry), wtedy nie trzeba używać maseczki czy przyłbicy.

Intensywne mycie i dezynfekcja rąk

Instrukcje dotyczące mycia i dezynfekcji rąk powinny być obowiązkowe we wszystkich przedsiębiorstwach, zgodnie z zasadami sanitarnymi.

Do dezynfekcji powinien być stosowany środek, który zawiera co najmniej 60 procent alkoholu. Dobrze jest sprawdzić rejestrację takiego produktu w rejestrze Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych

Ważna jest lokalizacja kącików do dezynfekcji rąk, które powinny znajdować się w łatwo dostępnych miejscach, tak aby nie trzeba było otwierać wielu drzwi, docierając do  nich, mogą być zlokalizowane na przykład przy wejściu do pokoju socjalnego czy do części wspólnych. Miejsce to powinno być dobrze oznakowane.

Schematy urządzenia takiego miejsca dostępne są na przykład na stronie GIS-u.

Czy należy stosować rękawiczki?

Jest to decyzja przedsiębiorcy, czy wybierze  rękawice czy dezynfekcję. Jednak ważny jest aspekt korzystania z rękawic. Jeżeli pracownicy noszą je przez cały dzień i dotykają różnych powierzchni, to wtedy rękawice stają się zagrożeniem, gdyż przenoszą wirusy.

Dopuszczana jest dezynfekcja rękawic, a zasady korzystanie z rękawic także trzeba dobrze opisać.

Rekomendujemy mycie i dezynfekcji rąk, a używanie rękawic – w określonych sytuacjach.

Dezynfekcja powierzchni

Wprowadzenie dezynfekcji powierzchni wymaga weryfikacji umów zawartych z firmami sprzątającymi, pod kątem ich treści. W umowach powinny się znaleźć zasady dezynfekcji powierzchni w pomieszczeniach.

Plan higieny trzeba opracować, uwzględniając obszary dotykowe, czyli miejsca, które są najczęściej dotykane, takie jak klawiatury, myszki, tablety, włączniki itp. Na te elementy trzeba zwrócić szczególną uwagę, trzeba je częściej myć i dezynfekować.

Niektóre elementy wyposażenia wymagają tylko mycia, inne tylko dezynfekcji, inne i tego i tego, każda firma indywidualnie określa takie miejsca.

Absolutnym minimum jest dezynfekcja takich miejsc raz dziennie.

Skład substancji do dezynfekcji powinien być zgodny z rekomendacjami WHO. Należy także wybrać odpowiedni preparat, w zależności od rodzaju powierzchni. Wybierając preparat, należy także zwracać uwagę na jego czas działania.

Niestandardowe metody dezynfekcji, takie jak na przykład ozonowanie lub zamgławianie, są stosowane, gdy w danym pomieszczeniu przebywała osoba zakażona wirusem.

W razie stwierdzenia zakażenia

W razie pojawienia się w firmie osób z objawami chorobowymi trzeba stworzyć pokoje izolacji, w których takie osoby można czasowo umieścić. Informacje na temat takich przypadków trzeba przekazywać do Sanepidu, który kieruje dalszym postępowaniem.

Pomiar temperatury

Jedno z pytań, zadanych przez uczestników webinaru, dotyczyło mierzenia temperatury pracownikom. Może się ono odbywać za zgodą pracownika. W podręczniku przyjęto temperaturę graniczną 37,5 stopnia C, jako tę, która powinna budzić niepokój. Jednak ocena stanu zdrowia pracownika bazuje nie tylko na aspekcie temperatury, ale także na dodatkowych objawach i kryteriach epidemiologicznych.

Klimatyzacja

Nie ma rekomendacji dotyczących częstszego czyszczenia klimatyzacji ani częstszych przeglądów tych urządzeń. Nie ma także negatywnych rekomendacji do używania klimatyzacji.

Stosowanie mat dezynfekcyjnych nie wpływa na zmniejszenie zagrożenia zakażeniem.

Prelegentami podczas webinarium byli:

– Anna Rulkiewicz, Wiceprezydent Pracodawców RP, prezes Grupy Lux Med, prezes Pracodawców Medycyny Prywatnej (moderator)

– dr n. o zdr. Monika Tomaszewska, dyrektor Departamentu Pielęgniarstwa i Położnictwa Lux Med

– dr n. med. Krzysztof Kurek, członek zarządu ds. medycznych Grupy Lux Med