Według Pracodawców RP  przepisy zawarte w projekcie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa, dotyczące restrukturyzacji zadłużenia, mogą stanowić swego rodzaju zachętę do likwidacji szpitali, celem pozbycia się wszystkich wierzytelności.

Rozwiązania zawarte w projektowanej ustawie dotyczące oddłużenia szpitali częściowo kosztem prywatnych przedsiębiorstw, które dostarczają usługi, produkty, wyposażenie, leki do szpitali, poprzez redukcję czy też umorzenie zadłużenia w procesie restrukturyzacji albo w skrajnych przypadkach – poprzez pośrednio wymuszoną likwidację – są nie do przyjęcia, a ponadto wydają się być niekonstytucyjne.

W ocenie Pracodawców RP nieuzasadnione prawnie oraz społecznie jest, aby koszty niewystarczającego finansowania szpitali z powodu nieadekwatnej wyceny wycen świadczeń zdrowotnych przerzucać na przedsiębiorstwa współpracujące ze szpitalami.

Czytaj także: Właściwe zarządzanie szpitalem pomaga niwelować skutki pandemii>>>

Wyceny tych świadczeń i poziom finansowania szpitali są pośrednio zależne od decyzji rządu, dlatego nie występuje w tym zakresie „rynkowe ryzyko gospodarcze”. Nie uwzględniają one aktualnej inflacji, skokowego wzrostu wynagrodzeń i dalszej presji płacowej, wzrostu cen gazu, energii, wywozu śmieci i wielu innych usług, co powoduje pogłębianie się strat szpitali.

Poza tym od wielu lat wyceny taryf są nieaktualizowane, co w ocenie Pracodawców RP jest przyczyną zwiększających się problemów z zadłużeniem i płynnością finansową polskich szpitali.

Tymczasem projekt ustawy zakłada umorzenie, w procesie restrukturyzacji, części zobowiązań kosztem wierzycieli szpitali – czyli dostawców usług, mediów, leków i wyrobów medycznych, wykonawców remontów, inwestorów itp. Zatem zadłużenie podmiotów leczniczych zostanie w procesie restrukturyzacji umorzone okresowo lub częściowo, kosztem wierzycieli.

– Projekt ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa, mimo głośnych zapewnień, nie przewiduje „uzdrowienia” szpitali – zauważa Piotr Warczyński, ekspert Pracodawców RP.

Andrzej Mądrala, członek Rady Pracodawców RP wyjaśnia, że Pracodawcy RP przedstawiali resortowi zdrowia na początku 2021 roku rekomendacje w zakresie restrukturyzacji i sanacji finansowej szpitali, podkreślając, że te rozwiązania powinny być oparte na zasadzie dobrowolności.

Według tych rekomendacji placówki ochrony zdrowia powinny przystępować do projektu po spełnieniu określonych przez organizatora restrukturyzacji warunków. W celu zapewnienia skuteczności procesu sanacji i restrukturyzacji organizator restrukturyzacji powinien mieć możliwość przejmowania czasowego zarządu nad szpitalem, który nie powinien pozbawiać organu tworzącego jego majątku (majątek powinien być zwrócony w stanie niepogorszonym) oraz docelowej odpowiedzialności za prowadzenie placówki.

Czytaj także: Pracodawcy RP apelują o urealnienie cen jednostek rozliczeniowych i wyrównanie finansowania dla szpitali>>>

Według Pracodawców RP restrukturyzacja podmiotów leczniczych powinna być prowadzona w sposób pozwalający na dostosowanie do istniejących i przewidywanych potrzeb zdrowotnych lokalnej populacji, co oznacza konieczność ich wszechstronnego określenia (mapy potrzeb) oraz zsynchronizowania z działalnością innych placówek działających na określonym obszarze.

Może się ona wiązać z redukcją działalności podmiotów leczniczych w danym obszarze i z rozwojem działalności w innym obszarze (pożądanym w wieloletniej perspektywie). Poza tym rozwiązania dotyczące procesu restrukturyzacji powinny być kształtowane stopniowo, w miarę nabywania doświadczeń. W szczególności w pierwszym okresie działalności powinny mieć charakter pilotażu, a po co najmniej wstępnym potwierdzeniu wykonalności i efektywności – stopniowo rozszerzane.

– Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania kategoryzują szpitale i obligują do udziału w procesie restrukturyzacji, co skutkować będzie umorzeniem lub częściowym umorzeniem – niestety kosztem wierzycieli – zadłużenia podmiotów leczniczych – zauważa Piotr Warczyński.

W rezultacie dostawcy usług wiedząc, że restrukturyzacja zacznie się w drugiej połowie 2023 roku, zrezygnują z dostaw i świadczenia usług na rzecz zadłużonych szpitali, gdyż nie chcą powiększać swoich zobowiązań, które mogą zostać w całości lub częściowo umorzone, a dodatkowo zamrożone – zgodnie z art. 70, 71 i 72 projektu ustawy – na czas trwania postępowania naprawczo-rozwojowego.

Zmiany restrukturyzacyjne, powstanie Agencji Rozwoju Szpitali oraz Centrum Usług dla szpitali to niektóre elementy rządowej reformy, której założenia zostaną przedstawione do końca marca 2021 roku. Zmiany będą dotyczyły także struktury właścicielskiej szpitali.

Obecnie 44 procent szpitali jest prowadzonych przez samorządy powiatowe, 31 procent – przez samorządy wojewódzkie, 8 procent – przez miasta na prawach powiatu, 7 procent – przez uczelnie medyczne, 4 procent – przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 2 procent – przez Ministerstwo Obrony Narodowej, 2 procent – przez Ministerstwo Zdrowia i 2 procent – przez gminy.

Założenia reformy zawierają trzy opcje. Pierwsza zakłada, że 100 procent podmiotów będzie podlegało Ministerstwu Zdrowia (możliwe warianty mówią o Ministerstwie Zdrowia, wojewodach, Agencji Rozwoju Szpitali i NFZ). Według drugiej opcji będzie dwóch właścicieli szpitali – Ministerstwo Zdrowia i marszałkowie województw (kwestią otwartą jest sprawa szpitali klinicznych i resortowych), a według trzeciej – zmiany struktury właścicielskiej zostaną przeprowadzone wyłączenie w powiązaniu z restrukturyzacją długu szpitala.

Agencja Rozwoju Szpitali będzie się zajmowała między innymi certyfikacją kadry menedżerskiej i restrukturyzacyjnej.

Czytaj także: Plan dla Chorób Rzadkich przekazany do pre-konsultacji>>>

Uzasadnieniem planowanych zmian jest pogorszenie sytuacji szpitali i ich rosnące zadłużenie, nieskoordynowane działania wynikające z istnienia wielu różnych podmiotów prowadzących placówki, w związku z tym  także nieefektywne wykorzystywanie bazy i „wyniszczająca” konkurencja – wynika z prezentacji, która przedstawiona została podczas posiedzenia Sejmowej Komisji Zdrowia przez wiceministra zdrowia Sławomira Gadomskiego.

W związku z różnorodną strukturą właścicielską opieka nad pacjentami jest nieskoordynowana, a wiele placówek – niedoinwestowanych. Autorzy prezentacji wskazują także na „upolitycznienie” zarządzania szpitalami oraz na to, że epidemia Covid-19 pokazała, jak trudno jest prowadzić skoordynowane działania zarządcze w sytuacji wymuszającej długotrwałe uzgodnienia pomiędzy różnymi organami prowadzącymi szpitale.

Reforma ma na celu między innymi prowadzenie spójnej polityki w zakresie zabezpieczenia świadczeń medycznych, oddłużenie szpitali oraz wdrożenie mechanizmów restrukturyzacyjnych, które poprawią rentowność szpitali. Umożliwi także skoordynowane działania, dotyczące inwestycji oraz efektywniejsze wykorzystanie zasobów kadrowych. Centrum Usług dla szpitali umożliwi dokonywanie wspólnych zakupów sprzętu.

Zespół do spraw przygotowania rozwiązań legislacyjnych dotyczących restrukturyzacji szpitali ma przedstawić wyniki swoich prac do 31 marca 2021 roku. Poprzedni termin wyznaczono na 28 lutego 2021, ale został on przedłużony zarządzeniem ministra zdrowia z 26 lutego 2021.

Prezentacja na temat założeń reformy szpitali dostępna jest tutaj>>>