Coraz więcej osób, zarówno dorosłych jak i dzieci potrzebuje pomocy psychologicznej, terapeutycznej lub psychiatrycznej. Świadczenia finansowane przez NFZ nie zapewniają pełnego zaspokojenia tych potrzeb. Oferta prywatnych podmiotów w tym zakresie jest uzupełnieniem publicznej oferty.

Raport OECD „Health at a Glace: Europe 2019” podkreśla, że problemy psychiczne potrafią wpływać na wszystkie aspekty życia i prowadzić do samobójstw, których wskaźnik wzrósł we wszystkich krajach OECD o 30 procent (między latami 1990 a 2017). Według raportu jedna na dwie osoby doświadcza jakichkolwiek problemów psychicznych w ciągu swojego życia.

Natomiast Raport OECD z roku 2018 wskazywał, że choroby psychiczne nie tylko mają konsekwencje społeczne, ale też ekonomiczne, gdyż kosztują ponad 4 procent PKB w całej UE,  czyli ponad 600 mld euro.

Sprawozdanie opiera się na porównawczych analizach stanu zdrowia obywateli UE i wynikach systemów opieki zdrowotnej w 28 państwach członkowskich, 5 krajach kandydujących i 3 państwach EFTA .

Pilotaż Ministerstwa Zdrowia

W Polsce około 1,6 mln osób leczy się psychiatrycznie, na zaburzenia psychicznie cierpi ponad 600 tysięcy osób do 18. roku życia. Tymczasem na wizytę do psychiatry w ramach NFZ trzeba czekać kilka miesięcy, co jest spowodowane zbyt małą liczbą lekarzy psychiatrów a także niedofinansowaniem tej dziedziny ochrony zdrowia ze środków publicznych. Równie długo czeka się na refundowane przez NFZ wizyty u psychologów. Oferta usług terapeutów przyjmujących komercyjnie jest bogata, jednak odrębną sprawą jest jakość oferowanych przez niektórych z nich usług, co jest spowodowane brakiem przepisów prawnych w tym zakresie (nie jest to zawód regulowany).

Znaczenie zdrowia psychicznego dostrzegło Ministerstwo Zdrowia, które zapoczątkowało pilotażowy program opieki psychologicznej koncentrujący się wokół centrów zdrowia psychicznego udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach stacjonarnych – psychiatrycznych oraz w miejscu udzielania pomocy doraźnej, a także dziennych psychiatrycznych oraz  ambulatoryjnych – psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego).

W roku 2020 ma się także rozpocząć reforma psychiatrii dziecięco-młodzieżowej, która zakłada utworzenie 300 poradni psychologiczno-psychoterapeutycznych (część z nich powstanie na bazie już istniejących placówek).

Działania te mają ułatwić dostęp do pomocy w zakresie zdrowia psychicznego. Jednak, aby przyniosły one rezultaty potrzeba kilku lat i z pewnością zwiększenia finansowania tej dziedziny ochrony zdrowia, czego na razie nie zapowiadano. W Polsce na psychiatrię jest przeznaczane około 3,5 procent budżetu na leczenie (średnia europejska to 6  procent).

Ofertę świadczeń publicznych uzupełniają więc prywatne placówki, które rozwijają usługi w zakresie zdrowia psychicznego. Na przykład Centrum Medyczne Damiana od czerwca 2019 prowadzi poradnię zdrowia psychicznego w Warszawie, a we wrześniu 2019 uruchomiło specjalną infolinię w zakresie psychologii i psychiatrii, za pomocą której można umówić się na konsultację do psychologa, psychoterapeuty lub lekarza psychiatry.

Świadczenia poradni przeznaczone są dla dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych.

Coraz większa świadomość pacjentów

– Obserwujemy, że rośnie zarówno świadomość, jak i potrzeby pacjentów w zakresie zdrowia psychicznego – mówi Marek Kubicki, członek zarządu Centrum Medycznego Damiana, wyjaśniając, dlaczego placówka zdecydowała się zaproponować takie usługi.

Ofertę świadczeń w zakresie psychiatrii i psychologii oferują centra medyczne Medicover. Z poradni psychiatrycznej i psychologicznej mogą także korzystać pacjenci Centrum Medycznego Aldemed z Zielonej Góry.

Grupa Lux Med w kwietniu 2019 otworzyła sieć poradni zdrowia psychicznego i wprowadziła nową linię usług Harmonia. Placówki działają w Warszawie i we Wrocławiu. Oferują konsultacje, terapię, wsparcie rozwoju osobistego, usługi w zakresie orzecznictwa i interwencji kryzysowych. Przeznaczone są zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci.

Czytaj na ten temat: Lux Med: nowe placówki poradni zdrowia psychicznego Harmonia>>>

Enel-Med prowadzi Centrum Psychologiczne, które oferuje pomoc zarówno dorosłym jak i dzieciom. Świadczenia w zakresie zdrowia psychicznego zapewnia także Scanmed w swoich placówkach na terenie całej Polski. Oferują one zarówno pomoc psychiatryczną jak i psychologiczną.

Centrum Medyczne Gajda-Med w roku 2017 otworzyło centrum diagnostyczno-psychologiczne w swojej przychodni w Pułtusku. Placówka oferuje świadczenia komercyjne, między innymi badania diagnostyczne dla dzieci i młodzieży. Działają tutaj także poradnie dla dorosłych – zdrowia psychicznego oraz uzależnień.

Świadczenia w zakresie opieki psychiatrycznej oferuje prywatna firma Allenort, która od 2018 roku prowadzi sieć placówek psychiatrycznych, składających się z 6 klinik, działających w Warszawie, Łodzi i Białymstoku oraz szpitala zlokalizowanego na warszawskim Tarchominie.

Poradnie zdrowia psychicznego otwierane są prawie we wszystkich prywatnych przychodniach. Świadczenia takie oferują między innymi placówki prowadzone przez PZU,  sieć przychodni CenterMed z Tarnowa, sieć placówek ambulatoryjnych CMP działających w Warszawie i okolicy, Centrum Medyczne Bimed z Mszczonowa, Nadmorskie Centrum Medyczne w Gdańsku, Post Medical z Rudy Śląskiej, Artmedik z Kielc, placówki Domu Lekarskiego ze Szczecina, przychodnia Szpitala Matopat z Torunia i wiele innych.

 Świadczenia także na NFZ

Prywatne placówki oferują także świadczenia finansowane przez NFZ. Jedną z nich jest działający od 1998 roku w Bydgoszczy prywatny Szpital Gizińscy, jeden z nielicznych w Polsce prywatnych ośrodków, który świadczy usługi psychiatryczne w oparciu o ambulatorium psychiatryczne, oddział dzienny i oddział stacjonarny.

Szpital zajmuje trzypiętrowy budynek przy ulicy Leśnej, po byłej szkole. Placówka na początku swojej działalności prowadziła kilka oddziałów psychiatrycznych. Później stopniowo wprowadzała także inne specjalności (chirurgia, ginekologia, laryngologia, neurochirurgia, urologia, chirurgia plastyczna, ortopedia).

Czytaj: Bydgoszcz: medycyna estetyczna w Centrum Medycznym Gizińscy>>>

Obecnie w szpitalu działają dwa oddziały psychiatryczne stacjonarne – psychiatryczny ogólny i oddział leczenia zaburzeń nerwicowych.  Oddział psychiatryczny ogólny działa od 2008 roku i systematyczne zwiększa liczbę miejsc, obecnie jest to 55 łóżek. Od 2015 roku w placówce działa także izba przyjęć psychiatryczna.

Działają tutaj także dzienne oddziały psychiatryczne – ogólnopsychiatryczny, rehabilitacyjny i leczenia zaburzeń nerwicowych, które zapewniają pośrednią formę hospitalizacji pomiędzy oddziałem całodobowym a opieka ambulatoryjną.

Dzienne oddziały funkcjonujące od 2003 roku zlokalizowane są w odrębnym budynku, przy ulicy Kościuszki w Bydgoszczy, a ich działalność oparta jest na wypracowanym przez placówkę własnym modelu terapii.

Placówka jest na liście stażowych ośrodków psychoterapeutycznych akredytowanych przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. Jest także ośrodkiem szkoleniowym w zakresie pielęgniarstwa.

Szpital w roku 2019 posiadał kontrakt na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w wysokości 7,7 mln zł. Środki te były przeznaczone na wszystkie rodzaje świadczeń psychiatrycznych, także na leczenie środowiskowe (domowe).

Oddziały psychiatryczny finansowany przez NFZ prowadzą także inne placówki, na przykład powiatowy szpital w Olkuszu, należącego do Grupy Nowy Szpital. Konkursy na prowadzenie poradni psychiatrycznych ogłoszone w roku 2019 przez NFZ wygrały między innymi placówki sieci Nowy szpital – w Świebodzinie i Kostrzynie. Umowy zostały podpisane na 5 lat.