COVID-19 na chwilę odpuścił, wynika ze „Zdrowotnego Monitoringu Polaków” przygotowanego przez enel-med. Liczba zdiagnozowanych dorosłych pacjentów w październiku br. zmalała o 76% w porównaniu do września, wśród dzieci o połowę. Lekarze jednak ostrzegają, że choć ogólnie jest mniej przypadków zachorowań, to przed nami najtrudniejsze miesiące. Pacjenci coraz częściej mają tzw. koinfekcje, czyli chorują jednocześnie na grypę i koronawirusa lub grypę i RSV. Aby uniknąć takich zachorowań i bardzo poważnych powikłań, należy skorzystać ze szczepień, które są już dostępne i bezpłatne dla każdego Polaka od 12 r. ż.

– Liczba diagnozowanych przypadków COVID-19 w Polsce faktycznie zmalała w ubiegłym miesiącu, ale dane te należy interpretować ostrożnie. Zniesienie obowiązku testowania oraz ograniczenie bezpłatnych testów do placówek POZ wpłynęły na zmniejszenie liczby raportowanych przypadków. Obecne warianty koronawirusa często wywołują objawy przypominające przeziębienie lub grypę, co dodatkowo utrudnia ich odróżnienie bez wykonania testu. W efekcie część przypadków COVID-19 może być niewykryta i nierozpoznana, co może zniekształcać rzeczywisty obraz zachorowań – mówi lekarz Krzysztof Urban, specjalista medycyny rodzinnej enel-med. 

Tarczą dla dzieci są szczepienia

Najczęściej diagnozowane wśród dzieci w październiku były przeziębienia i COVID-19. Liczba najmłodszych Polaków z ostrym zapaleniem nosa i gardła wzrosła o 25% w porównaniu z wrześniem, podczas gdy w przypadku koronawirusa liczba przypadków spadła o połowę (52%) – nadal jednak jest duża.

– Aby zminimalizować ryzyko podwójnych zakażeń, szczególnie w sezonie grypowym, który w pełni rozwinie się w grudniu i styczniu, kluczowe jest podjęcie działań profilaktycznych. W tym celu niezbędne są szczepienia przeciw grypie oraz COVID-19. Przypominam, że skierowania na szczepienia przeciwko koronawirusowi są już dostępne dla dzieci powyżej 12. roku życia w rządowej aplikacji moje IKP. Niestety, widzimy coraz więcej przypadków zapalenia płuc, także o etiologii atypowej. Równocześnie odnotowujemy wzrost zachorowań na krztusiec, którego od lat już prawie nie obserwowaliśmy. To efekt spadku liczby szczepień, obecnie choroba ta pojawia się coraz częściej – sytuacja wymaga naszej uwagi i działań zapobiegawczych – mówi lekarz Sylwia Dyk, pediatra enel-med.

Triada w natarciu

Październik okazał się łaskawszy dla dorosłych, u których mimo wciąż wysokiej liczby przypadków przeziębień i COVID-19, odnotowano spadek liczby zachorowań. Ostre zapalenie nosa i gardła występowało o 18% rzadziej niż we wrześniu, a liczba przypadków koronawirusa zmniejszyła się o 76%. Wyniki te mogą świadczyć o chwilowym osłabieniu sezonu infekcyjnego, choć eksperci enel-med przewidują, że zbliżający się szczyt zachorowań dopiero przed nami. A pojedyncza infekcja to często nic w porównaniu z koinfekcjami, czyli jednoczesnym występowaniu w organizmie człowieka dwóch lub więcej wirusów. Może to być połączenie grypy i koronawirusa (tzw. flurona), grypy i RSV (często narażeni na nie są dzieci), a nawet grypy, koronawirusa i RSV (mówimy wtedy o triadzie).

– W sezonie infekcyjnym istnieje realne ryzyko nie tylko pojedynczych zakażeń, ale również koinfekcji lub występowania wirusów jeden po drugim, kiedy odporność jest osłabiona. W takich sytuacjach lawina objawów prowadzi do poważnych powikłań. Koinfekcje często skutkują cięższym przebiegiem choroby, wydłużeniem czasu rekonwalescencji, a także znacznym ryzykiem groźnych dla życia komplikacji, takich jak: niewydolność oddechowa, zapalenie płuc czy nawet sepsa. Dla osób po 60. roku życia oraz przewlekle chorych, szczególnie narażonych na ciężki przebieg tych infekcji, profilaktyka staje się wręcz niezbędna, dlatego szczepienia przeciw COVID-19, grypie i RSV są dla nich jedną z najważniejszych form profilaktyki – mówi lekarz Krzysztof Urban, specjalista medycyny rodzinnej enel-med.  

Krztusiec i kleszcze też nie odpuszczają

Warto zwrócić uwagę, że w dalszym ciągu na wysokim poziomie listy schorzeń dorosłych Polaków jest krztusiec. Jedynym sposobem, aby skutecznie ograniczyć ryzyko zachorowania, jest szczepienie. W przypadku osób pełnoletnich powtarza się je raz na dekadę.

Dodatkowo październik, dzięki sezonowi grzybowemu, przyniósł też wyraźny wzrost zachorowań na boreliozę. Warto pamiętać, że szczepionki przeciw tej chorobie wciąż nie ma, dlatego ważna jest ochrona przed kleszczami. Po każdej aktywności „w terenie” należy dokładnie sprawdzić skórę pod kątem ich obecności.

***

„Zdrowotny Monitoring Polaków” to inicjatywa enel-med, oparta na analizie wewnętrznych danych medycznych oraz rekomendacjach lekarzy. Projekt ma na celu regularne monitorowanie najczęściej występujących chorób i problemów zdrowotnych wśród dorosłych i dzieci w Polsce. Specjaliści identyfikują dominujące schorzenia w danym okresie oraz wskazują potencjalne zagrożenia na przyszłość. Comiesięczne statystyki umożliwiają bardziej świadome reagowanie na dynamicznie zmieniającą się sytuację zdrowotną, aby pomóc Polakom skuteczniej dbać o zdrowie i unikać poważnych powikłań.

Załamanie pogody oraz rozpoczęcie nowego roku szkolnego przyczyniły się do wzrostu zachorowań zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Ze „Zdrowotnego Monitoringu Polaków” wynika, że we wrześniu w obu grupach najczęściej diagnozowano przeziębienie oraz COVID-19. Różnice widoczne są jednak w dynamice zachorowań. W związku z pójściem dzieci do przedszkoli i szkół, liczba zdiagnozowanych przypadków przeziębień i COVID-19 u najmłodszych pacjentów wzrosła aż trzykrotnie. Specjaliści enel-med zalecają regularne konsultacje z lekarzami specjalistami, aby odpowiednio wcześnie diagnozować problemy zdrowotne i zapobiegać powikłaniom, takim jak infekcje obejmujące płuca czy oskrzela.

„Zdrowotny Monitoring Polaków” to inicjatywa enel-med oparta na analizie wewnętrznych danych medycznych oraz rekomendacjach lekarzy. Projekt ma na celu regularne monitorowanie najczęściej występujących chorób i problemów zdrowotnych wśród dorosłych i dzieci w Polsce. Specjaliści identyfikują dominujące schorzenia w danym okresie oraz wskazują potencjalne zagrożenia na przyszłość. Comiesięczne statystyki umożliwiają bardziej świadome reagowanie na dynamicznie zmieniającą się sytuację zdrowotną, aby pomóc Polakom skuteczniej dbać o zdrowie i unikać poważnych powikłań.

Najmłodsi w centrum rosnącej dynamiki zachorowań

We wrześniu br., wraz z powrotem dzieci do przedszkoli i szkół, znacząco wzrosła liczba diagnozowanych infekcji. Z danych „Zdrowotnego Monitoringu Polaków” wynika, że na pierwszym miejscu wśród najczęściej diagnozowanych schorzeń u dzieci znalazło się przeziębienie, tuż za nim uplasował się COVID-19, a podium zamknęły zapalenia oskrzeli. W ciągu zaledwie miesiąca sytuacja zdrowotna u najmłodszych zmieniła się diametralnie. Biorąc pod uwagę dynamikę zachorowań, we wrześniu najwięcej przybyło najmłodszych pacjentów ze zdiagnozowanym koronawirusem (+218% w porównaniu do sierpnia br.) i przeziębieniem (+113% w porównaniu do sierpnia br.).

– W ostatnich tygodniach u najmłodszych Polaków zauważam także wzmożoną liczbę zachorowań na ostre zapalenie gardła o podłożu wirusowym oraz zapalenie oskrzeli. To ostatnie może objawiać się uporczywym, suchym kaszlem oraz dusznością, natomiast w stanach zapalnych gardła można wyróżnić m.in. jego ból oraz podwyższoną temperaturę czy osłabienie. Niezwykle istotne jest, aby każdy z tych objawów był skonsultowany z lekarzem pediatrą. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe, by uniknąć poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie przewlekłych chorób górnych dróg oddechowych. W przypadku najmłodszych pacjentów organizm może szybko reagować na infekcje, dlatego nie należy bagatelizować nawet łagodnych objawów infekcji dróg oddechowych – mówi lek. Sylwia Dyk, pediatra enel-med.

Dorośli na celowniku COVID-19

We wrześniu br. także wśród dorosłych zaobserwowano gwałtowny wzrost zachorowań. Zgodnie z danymi enel-med największe żniwo zbierały w pierwszej kolejności przeziębienia, następnie COVID-19, a podium zamknęły zapalenia płuc. Kiedy pod lupę weźmie się dynamikę zachorowań w porównaniu do sierpnia br., to koronawirus odnotował wzrost aż o 113%, a przeziębienia o 40%.

– Zauważam istotny wzrost przypadków zapalenia płuc przy okazji okresu zwiększonej zachorowalności na infekcje wirusowe, takie jak COVID-19 czy grypa. Kaszel, ale też wysoka temperatura, które są częstymi objawami tych schorzeń, nie zawsze mają proste podłoże i mogą wskazywać na poważniejsze stany, takie jak zapalenie płuc. Dlatego zalecam, aby pacjenci nie bagatelizowali przedłużającego się kaszlu i jak najszybciej zgłaszali się do lekarza w celu postawienia trafnej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia – mówi lekarz Joanna Gryglewicz, internista enel-med.  

W sierpniu do gabinetów lekarskich dorośli pacjenci najczęściej przychodzili z infekcjami wirusowymi, COVID-19 oraz zapaleniem płuc. Natomiast u dzieci najczęściej zdiagnozowano anginę, zapalenie płuc i COVID-19, wynika ze „Zdrowotnego Monitoringu Polaków” przygotowanego przez enel-med. We wrześniu, kiedy dzieci wracają do placówek przedszkolnych i szkolnych, a dorośli kończą sezon urlopowy, rozpoczyna się sezon infekcyjny. Dlatego lekarze zalecają podstawowe szczepienia przeciwko pneumokokom, grypie oraz krztuścowi.

„Zdrowotny Monitoring Polaków” to nowa inicjatywa enel-med, oparta na analizie wewnętrznych danych medycznych centrum medycznego enel-med oraz obserwacji i zaleceń lekarzy. Projekt ma na celu regularne monitorowanie najczęściej występujących chorób i problemów zdrowotnych pacjentów, zarówno dorosłych, jak i dzieci w Polsce. Specjaliści wskazują, które schorzenia dominują w danym okresie oraz jakie zagrożenia mogą pojawić się w najbliższej przyszłości. Inicjatywa zawiera także rekomendacje dotyczące profilaktyki, w tym szczepień, aby pomóc Polakom lepiej dbać o zdrowie i unikać poważnych komplikacji zdrowotnych.

Wśród dorosłych wirusowa ruletka

W sierpniu br. wśród dorosłych Polaków przede wszystkim dominowały infekcje wirusowe, w tym szczególnie tzw. jelitówka. Drugą przyczyną wizyt lekarskich był COVID-19. Podium TOP 3 najpoważniejszych schorzeń w sierpniu 2024 r. zamyka zapalenie płuc, które często jest powikłaniem po przebyciu infekcji wirusowych. Co więcej, specjaliści enel-med odnotowali wyraźny wzrost przypadków krztuśca oraz chorób o podobnym przebiegu, co sugeruje konieczność zwrócenia większej uwagi na diagnostykę i profilaktykę w tym zakresie.

– Wrzesień to idealny moment, aby zapisać się na szczepienia, zwłaszcza przeciwko pneumokokom. Te bakterie mogą prowadzić do poważnych infekcji, takich jak zapalenie płuc, co czyni szczepienie szczególnie ważnym dla dorosłych po 65. roku życia albo młodszych z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, zwłaszcza w sezonie zwiększonej zachorowalności. Ponadto warto rozważyć szczepienie przeciwko krztuścowi, które zawiera obniżoną dawkę antygenów nie tylko krztuśca, ale również tężca i błonicy. Szczepionka jest podawana nastolatkom w 14. i 19. roku życia jako kontynuacja obowiązkowych szczepień w wieku dziecięcym. Wskazane jest szczepienie przypominające dla osób dorosłych co 10 lat od ostatniej podanej dawki w wieku nastoletnim. Dzięki temu możemy skuteczniej chronić się przed tą chorobą i jej powikłaniami albo złagodzić jej przebieg – mówi lekarz Joanna Gryglewicz, internista enel-med.  

Szczepienia najmłodszych pod lupą

W ostatnim miesiącu lata TOP 3 zdiagnozowanych schorzeń u dzieci otwiera angina, zaraz za nią jest zapalenie płuc, a podium zamyka COVID-19, wynika ze „Zdrowotnego Monitoringu Polaków”. Dodatkowo specjaliści enel-med zaobserwowali pojawienie się przypadków krztuśca, co wskazuje na konieczność zwrócenia większej uwagi na profilaktykę i szczepienia ochronne także w tej grupie wiekowej. Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla niemowląt i małych dzieci, u których może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, drgawki, a nawet śmierć. Krztusiec to bakteryjna choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Bordetella pertussis. Charakteryzuje się długotrwałymi napadami męczącego kaszlu, który często kończy się głośnym wdechem przypominającym „pianie” (stąd nazwa „krztusiec”). Szczepienie przeciwko krztuścowi jest najskuteczniejszą metodą zapobiegania tej chorobie.

– Rekomenduję, aby we wrześniu szczególnie zadbać o szczepienia dla dzieci. Wszyscy najmłodsi Polacy, którzy przeszli antybiotykoterapię, zapalenie płuc czy zapalenie oskrzeli, powinni otrzymać szczepienie przeciwko grypie, aby zminimalizować ryzyko powikłań w nadchodzącym sezonie infekcyjnym. Ponadto ważne jest, aby rodzice zweryfikowali czy ich dzieci są zaszczepione przeciwko krztuścowi. Według obowiązkowego programu szczepień, każde dziecko powinno zostać zaszczepione 4 dawkami szczepionki do 18. miesiąca życia oraz dawką przypominającą w 6. roku życia. W ferworze pandemii, kiedy panował chaos, mogło dojść do pominięcia tego ważnego szczepienia, co zwiększa ryzyko zachorowania na tę groźną chorobę – mówi lekarz Sylwia Dyk, pediatra enel-med.