Projekt rozporządzenia w sprawie porad pielęgniarskich
Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej zawiera wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych przez personel pielęgniarski i położne z wyodrębnieniem szczegółowych warunków ich realizacji.
Dotychczas szczegółowe warunki realizacji tych świadczeń, w tym zakres czynności i organizacja porad pielęgniarskich, nie były wyodrębnione w wykazie świadczeń gwarantowanych pomimo ich realizacji. Celem rozporządzenia jest ich usankcjonowanie – czytamy w uzasadnieniu.
Przedstawione w projekcie rozporządzenia rozwiązanie stanowi także realizację postulatów zawartych w Porozumieniu z 9 lipca 2018 roku zawartym pomiędzy Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych i Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych a ministrem zdrowia i prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia.
Zakres czynności udzielanych w ramach porady pielęgniarskiej wynika z posiadanych przez pielęgniarki i położne uprawnień zawodowych. Pielęgniarka lub położna posiadająca dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa ma prawo samodzielnie ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty. Mają także prawo ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Czytaj także: Porady pielęgniarskie powinny się znaleźć w koszyku świadczeń gwarantowanych>>>
W ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka lub położna posiadająca dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa ma prawo wystawiać recepty na leki, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia, jeżeli ukończyła kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Natomiast pielęgniarka lub położna posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo ma prawo wystawić skierowanie na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym badań medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta.
Szkolenia z zakresu ordynacji leków i wypisywania recept dla pielęgniarek i położnych są realizowane od grudnia 2015 roku. Z informacji przekazanych przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych (stan na dzień 31 grudnia 2017) wynika, że szkolenia ukończyły 11 582 pielęgniarki i położne. Część I kursu (ordynacja) ukończyło 7 620 pielęgniarek i położnych, natomiast część II kursu (kontynuacja) ukończyły 3 962 pielęgniarki i położne.
Osoby rozpoczynające kształcenie w zawodzie pielęgniarki lub położnej od roku akademickiego 2016/2017 kształcą się na podstawie nowych standardów, zawierających treści związane z nowymi uprawnieniami zawodowymi, co oznacza, że nie będą musiały kończyć kursów specjalistycznych w tym zakresie, a opuszczając uczelnie, będą posiadały kompetencje do ordynacji i kontynuacji leczenia jako naturalną umiejętność wynikającą z toku kształcenia na obydwu poziomach nauczania zawodowego, tj. na poziomie magistra lub licencjatu.
Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, według stanu na 31 grudnia 2017 roku, liczba pielęgniarek i położnych, które mają nadane przez oddziały wojewódzkie NFZ uprawnienia do pobierania unikalnych numerów identyfikujących recepty wynosi 1 451, z czego 692 numery identyfikacyjne są przypisane do indywidualnych pielęgniarek i położnych, a 759 numery identyfikacyjne są przypisane do pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego, dla których świadczeniodawcy pobierają unikalne numery identyfikujące recepty.
Liczba zrealizowanych recept wystawionych przez uprawnione pielęgniarki i położne wynosi 176 205 (według stanu na dzień 31 grudnia 2017), z czego 1 865 recept zostało wystawionych w ramach samodzielnej ordynacji, a 174 340 recept zostało wystawionych w ramach realizacji zleceń lekarskich (kontynuacja).
Wyodrębniając szczegółowe warunki realizacji porady pielęgniarskiej w projekcie rozporządzenia, mając na względzie realizację porad specjalistycznych (na podstawie analizy danych zawartych w mapach potrzeb zdrowotnych oraz danych sprawozdawczo-rozliczeniowych NFZ) wskazano, iż w pierwszej kolejności zasadne jest wyodrębnienie porady pielęgniarskiej w dziedzinie chirurgii ogólnej, kardiologii oraz położnictwa i ginekologii, gdyż właśnie w tych dziedzinach najczęściej udzielano porad specjalistycznych.
W projekcie rozporządzenia, w zakresie świadczeń realizowanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz przez pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej dookreślono możliwość realizowania świadczenia z wykorzystaniem systemów telefonicznych, telemedycznych lub teleinformatycznych.
Skutkiem teleporady lekarskiej mogłoby być wystawienie recepty elektronicznej lub elektronicznego skierowania na badania diagnostyczne, a w konsekwencji także zapisanie na poradę osobistą, wprowadzenie tej formy świadczenia przyczyniłoby się do rozwoju i upowszechnienia narzędzi informatycznych w podstawowej opiece zdrowotnej.
Każda porada lekarska zrealizowana za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności powinna zostać odnotowana w dokumentacji medycznej pacjenta. W chwili obecnej, ze względu na kapitacyjną formę finansowania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej nie przewiduje się dodatkowych skutków wprowadzenia teleporady lekarskiej, ani też odrębnego określania poziomu ich finansowania.
Projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniający rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 25 marca 2019.
Uwagi do projektu można przekazywać do 21 kwietnia 2019.