Akademia Zdrowia 2030: Zdrowie musi stać się priorytetem państwa
Polski system opieki zdrowotnej powinien zapewniać społeczeństwu leczenie na europejskim poziomie. Aby tak się stało, potrzebne są głębokie zmiany w prawodawstwie oraz strategii państwa w zakresie ochrony zdrowia.
Muszą być one oparte na założeniach zmieniających perspektywę rządu i państwa – uważa zespół ekspertów Akademii Zdrowia 2030, kierowany przez Wiceprezydenta Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej dr. Andrzeja Mądralę.
W raporcie System Ochrony Zdrowia w Polsce – Diagnoza i Kierunki Reformy jako priorytety wskazano między innymi: poprawę efektywności gospodarowania środkami w ochronie zdrowia i opiece społecznej rozumianych razem, rozszerzenie kompetencji Ministra Zdrowia o zadania z zakresu polityki społecznej oraz zwiększenie roli podstawowej opieki zdrowotnej.
Zmiany są konieczne, bo bez nich system opieki zdrowotnej nie będzie w stanie zapewnić Polakom skutecznej i stojącej na wysokim poziomie opieki medycznej. Jest to szczególnie ważne w kontekście zmian demograficznych oraz starzenia się społeczeństwa – wymaga też wcześniejszego przygotowania rozwiązań usprawniających funkcjonowanie systemu. Dziś pieniądze na leczenie są wydawane nieefektywnie i w dużej mierze przypadkowo.
– Nie można skutecznie leczyć bez precyzyjnie określonych celów: ile, na co i gdzie mają trafiać pieniądze, by leczenie było efektywne. Dziś słyszymy, że pacjenci zostają dłużej w szpitalach, by te mogły dostać więcej pieniędzy z NFZ. To nieracjonalny system, wymagający gruntownych zmian – powiedział Andrzej Mądrala.
Autorzy raportu nakreślili ramy dla zmian systemu ochrony zdrowia przy uwzględnieniu celów strategicznych, wynikających z analizy stanu obecnego oraz wyzwań, przed jakimi stoi społeczeństwo i gospodarka. Spójny, przejrzysty, efektywny i przyjazny dla pacjentów system powinien być zbudowany na zasadach opisanych z perspektyw: ekonomicznej, zdrowia publicznego oraz pacjenta. Ten ostatni bowiem ma dla systemu być podmiotem, wokół którego koncentruje się działalność wszystkich interesariuszy. – Włączenie głosu pacjenta do projektowania nowych rozwiązań, poprzez dialog z organizacjami pacjentów oraz wsparcie ich udziału w projektach badawczych, powinno być stałym elementem partycypacji międzyśrodowiskowej na wszystkich poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim – powiedział Tomasz Szelągowski z Federacji Pacjentów Polskich.
Jednym z najważniejszych postulatów zespołu ekspertów Akademii Zdrowia 2030 jest stworzenie Państwowej Agencji Zdrowia. Byłaby ona odpowiedzialna za tworzenie odpowiednich standardów, monitorowanie jakości, ocenę i wycenę technologii medycznych oraz zarządzanie informacją w ochronie zdrowia. Dziś funkcje te pełni wiele odrębnych instytucji – m.in. Agencja Oceny Technologii Medycznych, Centrum Monitorowania Jakości czy też Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia.
– Biurokracja, przerost procedur administracyjnych czy też brak kontaktu pomiędzy instytucjami w wielu przypadkach paraliżuje system. Stworzenie instytucji, która będzie koordynowała wszystkie te działania na pewno usprawni system – uważa Małgorzata Gałązka-Sobotka z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego.
Zdaniem autorów raportu sytuacja dojrzała do tego, by zdrowie w Polsce stało się priorytetem państwa i rządu. Taka zmiana pozwoli na horyzontalne, międzyresortowe postrzeganie zadań ochrony zdrowia. Dlatego też jedną z rekomendacji jest rozszerzenie kompetencji Ministra Zdrowia o zadania z zakresu polityki społecznej i powołanie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (MZiOS).
Jako jeden z największych problemów zidentyfikowano ograniczone środki na zdrowie i sposób ich wydatkowania. Autorzy projektu uważają, że pieniądze na leczenie powinny być traktowane jako inwestycja w rozwój państwa, służąca podnoszeniu poziomu zdrowia i komfortu życia obywateli. – W tym celu konieczne jest podniesienie efektywności wykorzystania środków na potrzeby zdrowotne, a także zbudowanie dodatkowego, efektywnego strumienia pieniędzy z ubezpieczeń dodatkowych – uważa ekspert PIU i BCC Dorota M. Fal.
– Korzyści z nowoczesnych terapii są oczywiste, ale innowacja zawsze będzie na straconej pozycji, jeśli będzie oceniana wyłącznie przez pryzmat kosztów – bez uwzględnienia długofalowych korzyści i oszczędności w innych obszarach gospodarki. Niezbędne jest całościowe spojrzenie, w tym uwzględnienie kosztów pośrednich i perspektywy społecznej, a nie tylko budżetowej – powiedział Paweł Sztwiertnia, ekspert Pracodawców RP i dyrektor generalny Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych Infarma.
– Mówiąc o rynku ochrony zdrowia w Polsce, powinniśmy przestać dzielić go na sektor prywatny i publiczny. Należy skupić się na jakości leczenia, jaką oferują polskie placówki medyczne, i na wynikach prowadzonego w nich leczenia. To właśnie te ośrodki powinny być promowane przez system. Wtedy będziemy mieli stuprocentową pewność, że publiczne pieniądze wydawane są efektywnie i rzeczywiście idą za pacjentem – mówi Jarosław Pinkas, reprezentujący Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych.
Potencjał finansowy sektora powinny wzmocnić inwestycje prywatne. Jednak, jak zaznacza ekspert ds. gospodarki zdrowotnej Pracodawców RP Robert Mołdach, inwestorzy będą powściągliwi w decydowaniu o kolejnych inwestycjach, jeśli nie zostanie wdrożony przejrzysty system promes inwestycyjnych. – Trudno angażować dziesiątki czy setki milionów złotych, jeśli nie ma gwarancji na to, że po zakończeniu procesu inwestycyjnego i spełnieniu warunków płatnika uzyska się kontrakt – powiedział Mołdach.
Zaproponowana koncepcja zmian w systemie ochrony zdrowia, oparta na pragmatycznych założeniach, wskazuje na potrzebę jednoznacznego zdefiniowania ról i zadań głównych interesariuszy rynku zdrowia. Eksperci Akademii Zdrowia 2030 postulują opracowanie Mapy Potrzeb Zdrowotnych, która będzie podstawą do stworzenia Narodowego Planu Zdrowia – opisującego najważniejsze działania w zakresie ochrony zdrowia na poziomie krajowym. Podstawą do kontraktowania usług medycznych będą natomiast Regionalne Strategie Ochrony Zdrowia, tworzone przez samorządy województw na podstawie Regionalnych Map Potrzeb Zdrowotnych, za które odpowiadałby wojewoda.
– Na poziomie regionów mamy zarówno największe możliwości rozeznania potrzeb zdrowotnych mieszkańców, jak i najlepszą orientację w niedoborach kadr medycznych. Możemy wpływać na racjonalną organizację i struktury placówek ochrony zdrowia. Regionalne Strategie Ochrony Zdrowia powinny być podstawowymi dokumentami planistycznymi, służącymi restrukturyzacji oraz rozwojowi sektora ochrony zdrowia – powiedział wicemarszałek województwa opolskiego Roman Kolek.
Zgodnie z raportem WHO z 2008 roku istotnym elementem proponowanych zmian jest rozszerzenie roli podstawowej opieki zdrowotnej, która stanowi fundamentalne ogniwo systemu. Wymaga to ustawowego podniesienia poziomu finansowania POZ, wprowadzenia minimalnych standardów świadczeń, zwiększenia liczby lekarzy rodzinnych przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby podopiecznych przypadających na jednego lekarza oraz ustanowienia stawki kapitacyjnej jako podstawy finansowania.
– POZ stanowi miejsce podstawowego kontaktu jednostki i rodziny z systemem opieki zdrowotnej. Ze względu na jej powszechność i znaczenie, świadczeniami podstawowej opieki zdrowotnej powinien być objęty każdy obywatel Polski – powiedział Prezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie Jacek Krajewski. – Konieczne jest rozszerzenie możliwości diagnostyczno-terapeutycznych POZ i zastosowanie opłaty za świadczenie za wykonanie określonych procedur. Procentowy udział Podstawowej Opieki Zdrowotnej w planie finansowym płatnika powinien wynosić co najmniej 20 procent – dodał Krajewski.
Autorzy raportu zwrócili także uwagę na szczególną rolę szpitali klinicznych jako placówek, które łączą leczenie z prowadzeniem badań naukowych oraz kształceniem młodych kadr. Z jednej strony są to podmioty lecznicze i podlegają tym samym regułom co inne szpitale, z drugiej – to miejsca, w których jego kluczowi pracownicy zasiadają we władzach uczelni, czyli właściciela szpitala. Szpitale kliniczne w większości utrzymują się z kontraktów z NFZ, a wspomniane funkcje szpitala – czyli dydaktyka i nauka – realizowane są w ramach tych środków. Sytuacja ta często prowadzi do konfliktu interesów szpitala i uczelni.
– W okresie kryzysu finansowego szpitale i uczelnie stają przed dylematem: efektywność ekonomiczna czy rozwój naukowy. Ponadto pracownicy szpitala, będący konsultantami krajowymi lub wojewódzkimi, tworzą zasady kontraktowania, czyli reguły dla siebie i pozostałych podmiotów leczniczych, konkurujących o te same środki – zwraca uwagę Jarosław Kozera.
W celu uniknięcia wspomnianych konfliktów, które wg autorów mają kluczowe znaczenie dla całego systemu i które szczególnie hamują rozwój nauki, konieczne jest zniesienie odrębności organizacyjnej szpitala i uczelni. Budżet szpitala należy zaś uzależnić dodatkowo od jego aktywności na polu nauki i dydaktyki.
Zespół Akademii Zdrowia 2030 zwrócił też uwagę na jakość prawa tworzonego na rzecz ochrony zdrowia. – Musimy wymagać od rządu, parlamentu oraz przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej, by – zwłaszcza w tak wrażliwej dziedzinie, jaką jest zdrowie obywateli – stosowały zasady przyzwoitej legislacji i wytyczne OECD dotyczące procesów konsultacji społecznych – stwierdził Grzegorz Ziemniak z Instytutu Zdrowia i Demokracji.
Prace zespołu ekspertów Akademii Zdrowia 2030 będą kontynuowane. Skupią się na przygotowaniu szczegółowych rozwiązań i zaleceń ich wdrożenia.
Grupa Doradcza Akademia Zdrowia 2030 została powołana z inicjatywy Andrzeja Mądrali, Wiceprezydenta Pracodawców RP, w kwietniu 2013 roku. Impulsem powstania Akademii Zdrowia 2030 była zapowiedź Ministerstwa Zdrowia dotycząca przeprowadzenia zmian i regulacji funkcjonowania rynku w Polsce. Grupę tworzy 16 ekspertów wywodzących się z różnych środowisk i reprezentujących różnorodne doświadczenia i organizacje: świadczeniodawców, szpitale kliniczne, prywatne sieci placówek zdrowia, środowiska pacjentów, lekarzy, menedżerów zdrowia, uczelni, organizacje pozarządowe, instytucje badawcze i doradcze związane z gospodarką zdrowotną.
Założeniem przyświecającym pracom grupy od początku był konsensus co do ponadśrodowiskowego charakteru współpracy i uzgodnieniu pomiędzy wszystkimi uczestnikami konsultacji rozwiązań, priorytetów i rekomendacji kierunków zmian w systemie ochrony zdrowia. Od kwietnia 2013 roku odbyło się kilkadziesiąt sesji i seminariów eksperckich, które pozwoliły wypracować wspólny całościowy dokument, stanowiący podstawę do dalszych prac i dyskusji nad możliwościami oraz warunkami społecznymi, politycznymi i finansowymi, koniecznymi do wdrożenia proponowanych zmian.
„System Ochrony Zdrowia w Polsce – Diagnoza i Kierunki Reformy” to dokument opracowany przez członków zespołu Akademii Zdrowia 2030 – ekspertów związanych z szeroko pojętym rynkiem ochrony zdrowia. Zawiera diagnozę funkcjonowania ochrony zdrowia i rekomendacje kompleksowych zmian. Raport ma być podstawą poważnej debaty o przyszłości systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Polski system opieki zdrowotnej powinien zapewniać społeczeństwu leczenie na europejskim poziomie. Aby tak się stało, potrzebne są głębokie zmiany w prawodawstwie oraz strategii państwa w zakresie ochrony zdrowia.
Muszą być one oparte na założeniach zmieniających perspektywę rządu i państwa – uważa zespół ekspertów Akademii Zdrowia 2030, kierowany przez Wiceprezydenta Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej dr. Andrzeja Mądralę.
W raporcie System Ochrony Zdrowia w Polsce – Diagnoza i Kierunki Reformy jako priorytety wskazano między innymi: poprawę efektywności gospodarowania środkami w ochronie zdrowia i opiece społecznej rozumianych razem, rozszerzenie kompetencji Ministra Zdrowia o zadania z zakresu polityki społecznej oraz zwiększenie roli podstawowej opieki zdrowotnej.
Zmiany są konieczne, bo bez nich system opieki zdrowotnej nie będzie w stanie zapewnić Polakom skutecznej i stojącej na wysokim poziomie opieki medycznej. Jest to szczególnie ważne w kontekście zmian demograficznych oraz starzenia się społeczeństwa – wymaga też wcześniejszego przygotowania rozwiązań usprawniających funkcjonowanie systemu. Dziś pieniądze na leczenie są wydawane nieefektywnie i w dużej mierze przypadkowo.
– Nie można skutecznie leczyć bez precyzyjnie określonych celów: ile, na co i gdzie mają trafiać pieniądze, by leczenie było efektywne. Dziś słyszymy, że pacjenci zostają dłużej w szpitalach, by te mogły dostać więcej pieniędzy z NFZ. To nieracjonalny system, wymagający gruntownych zmian – powiedział Andrzej Mądrala.
Autorzy raportu nakreślili ramy dla zmian systemu ochrony zdrowia przy uwzględnieniu celów strategicznych, wynikających z analizy stanu obecnego oraz wyzwań, przed jakimi stoi społeczeństwo i gospodarka. Spójny, przejrzysty, efektywny i przyjazny dla pacjentów system powinien być zbudowany na zasadach opisanych z perspektyw: ekonomicznej, zdrowia publicznego oraz pacjenta. Ten ostatni bowiem ma dla systemu być podmiotem, wokół którego koncentruje się działalność wszystkich interesariuszy. – Włączenie głosu pacjenta do projektowania nowych rozwiązań, poprzez dialog z organizacjami pacjentów oraz wsparcie ich udziału w projektach badawczych, powinno być stałym elementem partycypacji międzyśrodowiskowej na wszystkich poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim – powiedział Tomasz Szelągowski z Federacji Pacjentów Polskich.
Jednym z najważniejszych postulatów zespołu ekspertów Akademii Zdrowia 2030 jest stworzenie Państwowej Agencji Zdrowia. Byłaby ona odpowiedzialna za tworzenie odpowiednich standardów, monitorowanie jakości, ocenę i wycenę technologii medycznych oraz zarządzanie informacją w ochronie zdrowia. Dziś funkcje te pełni wiele odrębnych instytucji – m.in. Agencja Oceny Technologii Medycznych, Centrum Monitorowania Jakości czy też Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia.
– Biurokracja, przerost procedur administracyjnych czy też brak kontaktu pomiędzy instytucjami w wielu przypadkach paraliżuje system. Stworzenie instytucji, która będzie koordynowała wszystkie te działania na pewno usprawni system – uważa Małgorzata Gałązka-Sobotka z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego.
Zdaniem autorów raportu sytuacja dojrzała do tego, by zdrowie w Polsce stało się priorytetem państwa i rządu. Taka zmiana pozwoli na horyzontalne, międzyresortowe postrzeganie zadań ochrony zdrowia. Dlatego też jedną z rekomendacji jest rozszerzenie kompetencji Ministra Zdrowia o zadania z zakresu polityki społecznej i powołanie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (MZiOS).
Jako jeden z największych problemów zidentyfikowano ograniczone środki na zdrowie i sposób ich wydatkowania. Autorzy projektu uważają, że pieniądze na leczenie powinny być traktowane jako inwestycja w rozwój państwa, służąca podnoszeniu poziomu zdrowia i komfortu życia obywateli. – W tym celu konieczne jest podniesienie efektywności wykorzystania środków na potrzeby zdrowotne, a także zbudowanie dodatkowego, efektywnego strumienia pieniędzy z ubezpieczeń dodatkowych – uważa ekspert PIU i BCC Dorota M. Fal.
– Korzyści z nowoczesnych terapii są oczywiste, ale innowacja zawsze będzie na straconej pozycji, jeśli będzie oceniana wyłącznie przez pryzmat kosztów – bez uwzględnienia długofalowych korzyści i oszczędności w innych obszarach gospodarki. Niezbędne jest całościowe spojrzenie, w tym uwzględnienie kosztów pośrednich i perspektywy społecznej, a nie tylko budżetowej – powiedział Paweł Sztwiertnia, ekspert Pracodawców RP i dyrektor generalny Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych Infarma.
– Mówiąc o rynku ochrony zdrowia w Polsce, powinniśmy przestać dzielić go na sektor prywatny i publiczny. Należy skupić się na jakości leczenia, jaką oferują polskie placówki medyczne, i na wynikach prowadzonego w nich leczenia. To właśnie te ośrodki powinny być promowane przez system. Wtedy będziemy mieli stuprocentową pewność, że publiczne pieniądze wydawane są efektywnie i rzeczywiście idą za pacjentem – mówi Jarosław Pinkas, reprezentujący Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych.
Potencjał finansowy sektora powinny wzmocnić inwestycje prywatne. Jednak, jak zaznacza ekspert ds. gospodarki zdrowotnej Pracodawców RP Robert Mołdach, inwestorzy będą powściągliwi w decydowaniu o kolejnych inwestycjach, jeśli nie zostanie wdrożony przejrzysty system promes inwestycyjnych. – Trudno angażować dziesiątki czy setki milionów złotych, jeśli nie ma gwarancji na to, że po zakończeniu procesu inwestycyjnego i spełnieniu warunków płatnika uzyska się kontrakt – powiedział Mołdach.
Zaproponowana koncepcja zmian w systemie ochrony zdrowia, oparta na pragmatycznych założeniach, wskazuje na potrzebę jednoznacznego zdefiniowania ról i zadań głównych interesariuszy rynku zdrowia. Eksperci Akademii Zdrowia 2030 postulują opracowanie Mapy Potrzeb Zdrowotnych, która będzie podstawą do stworzenia Narodowego Planu Zdrowia – opisującego najważniejsze działania w zakresie ochrony zdrowia na poziomie krajowym. Podstawą do kontraktowania usług medycznych będą natomiast Regionalne Strategie Ochrony Zdrowia, tworzone przez samorządy województw na podstawie Regionalnych Map Potrzeb Zdrowotnych, za które odpowiadałby wojewoda.
– Na poziomie regionów mamy zarówno największe możliwości rozeznania potrzeb zdrowotnych mieszkańców, jak i najlepszą orientację w niedoborach kadr medycznych. Możemy wpływać na racjonalną organizację i struktury placówek ochrony zdrowia. Regionalne Strategie Ochrony Zdrowia powinny być podstawowymi dokumentami planistycznymi, służącymi restrukturyzacji oraz rozwojowi sektora ochrony zdrowia – powiedział wicemarszałek województwa opolskiego Roman Kolek.
Zgodnie z raportem WHO z 2008 roku istotnym elementem proponowanych zmian jest rozszerzenie roli podstawowej opieki zdrowotnej, która stanowi fundamentalne ogniwo systemu. Wymaga to ustawowego podniesienia poziomu finansowania POZ, wprowadzenia minimalnych standardów świadczeń, zwiększenia liczby lekarzy rodzinnych przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby podopiecznych przypadających na jednego lekarza oraz ustanowienia stawki kapitacyjnej jako podstawy finansowania.
– POZ stanowi miejsce podstawowego kontaktu jednostki i rodziny z systemem opieki zdrowotnej. Ze względu na jej powszechność i znaczenie, świadczeniami podstawowej opieki zdrowotnej powinien być objęty każdy obywatel Polski – powiedział Prezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie Jacek Krajewski. – Konieczne jest rozszerzenie możliwości diagnostyczno-terapeutycznych POZ i zastosowanie opłaty za świadczenie za wykonanie określonych procedur. Procentowy udział Podstawowej Opieki Zdrowotnej w planie finansowym płatnika powinien wynosić co najmniej 20 procent – dodał Krajewski.
Autorzy raportu zwrócili także uwagę na szczególną rolę szpitali klinicznych jako placówek, które łączą leczenie z prowadzeniem badań naukowych oraz kształceniem młodych kadr. Z jednej strony są to podmioty lecznicze i podlegają tym samym regułom co inne szpitale, z drugiej – to miejsca, w których jego kluczowi pracownicy zasiadają we władzach uczelni, czyli właściciela szpitala. Szpitale kliniczne w większości utrzymują się z kontraktów z NFZ, a wspomniane funkcje szpitala – czyli dydaktyka i nauka – realizowane są w ramach tych środków. Sytuacja ta często prowadzi do konfliktu interesów szpitala i uczelni.
– W okresie kryzysu finansowego szpitale i uczelnie stają przed dylematem: efektywność ekonomiczna czy rozwój naukowy. Ponadto pracownicy szpitala, będący konsultantami krajowymi lub wojewódzkimi, tworzą zasady kontraktowania, czyli reguły dla siebie i pozostałych podmiotów leczniczych, konkurujących o te same środki – zwraca uwagę Jarosław Kozera.
W celu uniknięcia wspomnianych konfliktów, które wg autorów mają kluczowe znaczenie dla całego systemu i które szczególnie hamują rozwój nauki, konieczne jest zniesienie odrębności organizacyjnej szpitala i uczelni. Budżet szpitala należy zaś uzależnić dodatkowo od jego aktywności na polu nauki i dydaktyki.
Zespół Akademii Zdrowia 2030 zwrócił też uwagę na jakość prawa tworzonego na rzecz ochrony zdrowia. – Musimy wymagać od rządu, parlamentu oraz przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej, by – zwłaszcza w tak wrażliwej dziedzinie, jaką jest zdrowie obywateli – stosowały zasady przyzwoitej legislacji i wytyczne OECD dotyczące procesów konsultacji społecznych – stwierdził Grzegorz Ziemniak z Instytutu Zdrowia i Demokracji.
Prace zespołu ekspertów Akademii Zdrowia 2030 będą kontynuowane. Skupią się na przygotowaniu szczegółowych rozwiązań i zaleceń ich wdrożenia.
Grupa Doradcza Akademia Zdrowia 2030 została powołana z inicjatywy Andrzeja Mądrali, Wiceprezydenta Pracodawców RP, w kwietniu 2013 roku. Impulsem powstania Akademii Zdrowia 2030 była zapowiedź Ministerstwa Zdrowia dotycząca przeprowadzenia zmian i regulacji funkcjonowania rynku w Polsce. Grupę tworzy 16 ekspertów wywodzących się z różnych środowisk i reprezentujących różnorodne doświadczenia i organizacje: świadczeniodawców, szpitale kliniczne, prywatne sieci placówek zdrowia, środowiska pacjentów, lekarzy, menedżerów zdrowia, uczelni, organizacje pozarządowe, instytucje badawcze i doradcze związane z gospodarką zdrowotną.
Założeniem przyświecającym pracom grupy od początku był konsensus co do ponadśrodowiskowego charakteru współpracy i uzgodnieniu pomiędzy wszystkimi uczestnikami konsultacji rozwiązań, priorytetów i rekomendacji kierunków zmian w systemie ochrony zdrowia. Od kwietnia 2013 roku odbyło się kilkadziesiąt sesji i seminariów eksperckich, które pozwoliły wypracować wspólny całościowy dokument, stanowiący podstawę do dalszych prac i dyskusji nad możliwościami oraz warunkami społecznymi, politycznymi i finansowymi, koniecznymi do wdrożenia proponowanych zmian.
„System Ochrony Zdrowia w Polsce – Diagnoza i Kierunki Reformy” to dokument opracowany przez członków zespołu Akademii Zdrowia 2030 – ekspertów związanych z szeroko pojętym rynkiem ochrony zdrowia. Zawiera diagnozę funkcjonowania ochrony zdrowia i rekomendacje kompleksowych zmian. Raport ma być podstawą poważnej debaty o przyszłości systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Komentarze
Zapewnione podczas pandemii bezpieczeństwo zwiększyło zaufanie do naszych placówek
dr n.med. Iwona Cabaj-Wiater, zastępca dyrektora operacyjnego ds. medycznych Orpea Polska
Pandemia, zwłaszcza na początku, wzbudziła pewne obawy przed korzystaniem z usług placówek opiekuńczych. Jednak z czasem to, jak poradziliśmy sobie z zaistniałą sytuacją i jak zadbaliśmy i cały czas dbamy o naszych podopiecznych, spowodowało, że zaufanie do nas wzrosło.
Pandemia wzbudziła pewne obawy, szczególnie gdy media donosiły o zamykaniu niektórych placówek czy licznych zachorowaniach w miejscach kompletnie nieprzygotowanych, działających bez procedur, wręcz „na dziko”.
Poza tym, rodzinom podopiecznych trudno było się pogodzić ze wstrzymaniem czy ograniczeniem odwiedzin, dlatego tak ważne były wprowadzane przez nas bezpieczne formy spotkań.
Dla nas najważniejszy jest fakt, że nasze zespoły stanęły na wysokości zadania. Rodziny, których bliskimi opiekowaliśmy się podczas pandemii, darzą nas teraz dużo większym zaufaniem. Prawie 95 procent uczestników badania jakości usług, które odbyło się w 2021 roku poleciłoby nasz dom opieki oraz zgadza się ze sformułowaniem: „Ufam, że Dom opieki zadba o mnie / moją bliską osobę”.
Chcąc zapewnić bezpieczeństwo wszystkim naszym mieszkańcom i pracownikom, od początku pandemii cały czas z uwagą śledzimy wytyczne Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektora Sanitarnego w zakresie epidemiologii. Opracowaliśmy szereg procedur wewnętrznych, regulujących pracę w tym szczególnym czasie. Już na samym początku powołaliśmy sztab kryzysowy w biurze zarządu, który codziennie monitorował bieżącą sytuację. Ograniczyliśmy liczbę wejść i wyjść do naszych domów opieki i klinik rehabilitacyjnych.
Środki ochrony osobistej i procedury
Wyposażyliśmy personel w środki ochrony indywidualnej oraz przeprowadziliśmy wiele szkoleń z zasad ich używania. Wprowadziliśmy codzienne pomiary temperatury ciała personelu oraz rejestr wejść i wyjść dla pracowników i podwykonawców zewnętrznych. Utworzyliśmy i uzupełnialiśmy zapasy magazynu centralnego oraz magazynów lokalnych z dedykowanymi środkami prewencji Covid-19 (określenie minimalnych stanów magazynowych, wyposażenie w środki na wypadek wystąpienia ogniska tj. kombinezony, przyłbice, zapas rękawic, środki do dezynfekcji).
Wszelkie dostarczane paczki i przesyłki podlegały kwarantannie. Wydzieliliśmy strefy o ograniczonym dostępie dla nowo przyjmowanych mieszkańców, jak i osób powracających ze szpitala celem identyfikacji osób z potencjalnymi objawami infekcji w pierwszych dniach pobytu. Jedną z metod ograniczenia wprowadzenia wirusa Sars-CoV2 do naszych placówek było również wykonywanie badań w kierunku Covid-19 u nowo przyjmowanych pacjentów i mieszkańców powracających ze szpitala lub przyjmowanych z innych palcówek opieki długoterminowej.
Przeorganizowanie zasad życia zbiorowego
Przeorganizowaliśmy zasady życia zbiorowego przez ograniczenie liczby osób uczestniczących w terapii zajęciowej czy rehabilitacji. Wszystkie spotkania odbywały się z zachowaniem zasad DDM (dystans-dezynfekcja-maseczka). Otoczyliśmy opieką psychologiczną wszystkie osoby potrzebujące wsparcia. Nieustannie uwrażliwialiśmy pracowników na konieczność stosowania środków ochrony indywidualnej oraz mycia i dezynfekcji rąk, w tym przed i po kontakcie z podopiecznym, zanieczyszczonymi powierzchniami lub sprzętem.
Personel codziennie monitorował stan zdrowia mieszkańców szczególne w zakresie występowania objawów infekcji dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego.
Nieustannie pozostawaliśmy także w kontakcie z powiatowymi stacjami sanitarno-epidemiologicznymi przekazując informacje o sytuacji epidemicznej w naszych placówkach. Ponadto, wszystkie domy i kliniki przechodziły tygodniowe (z czasem miesięczne) audyty wewnętrzne z ramienia Grupy Orpea w celu weryfikacji czy wszystkie rekomendacje – zarówno lokalnego ustawodawcy, jak i te wewnętrzne – zostały wdrożone oraz czy są przestrzegane przez personel. Zapewniliśmy dostęp do wymaganych narzędzi terapii, zaopatrując placówki w koncentratory tlenu, maski twarzowe, płyny oraz leki z przesunięć magazynowych.
Część z tych zaleceń pozostała jako nasza stała praktyka. Nadal zachowujemy czujność, przestrzegamy higieny rąk, stosujemy środki ochrony osobistej. Zachowaliśmy zasady bezpiecznych odwiedzin i przyjęć. Preferowanym miejscem spotkań mieszkańców z rodzinami jest ogród, a w przypadku niepogody, dedykowany pokój lub sale pobytu dziennego (restauracja, biblioteka, pokój dzienny).
Część zaleceń epidemicznych została
Przywróciliśmy możliwość odwiedzin w pokoju mieszkańca. Wizyty odbywają się według harmonogramu prowadzonego oddzielnie dla każdego z wyznaczonych miejsc spotkań i poza tymi w ogrodzie, czy w przypadku mieszkańca u kresu życia, są limitowane czasowo.
Jednego pacjenta czy mieszkańca mogą jednocześnie odwiedzać maksymalnie dwie osoby. Odwiedzający muszą być zdrowi, bez objawów infekcji, a przed wejściem dezynfekują ręce. Jeśli spotkanie odbywa się wewnątrz domu czy kliniki, zarówno goście, jak i mieszkańcy, muszą mieć założoną maseczkę chirurgiczną lub maskę FFP2, zasłaniającą usta i nos.
Unikamy gromadzenia osób odwiedzających w jednym miejscu i ograniczamy możliwość kontaktu osób z zewnątrz z innymi osobami poza osobą odwiedzaną. W czasie wizyty zalecane jest zachowanie minimum 1,5-metrowego dystansu oraz unikanie bliskiego kontaktu twarzą w twarz, przytulania, uścisków, pocałunków. Jeśli wizyta odbywa się w pomieszczeniu, jest ono wietrzone przed i po wizycie – oraz, w miarę możliwości, również w jej trakcie. Decyzje o zmianach zasad odwiedzin podejmujemy po rozważeniu wszystkich istotnych okoliczności, z uwzględnieniem między innymi bieżącej sytuacji epidemicznej w ośrodku i na danym obszarze, konsultacji z lokalnymi służbami sanitarnymi i organem założycielskim oraz możliwości organizacyjnych placówki.
Do domów i klinik przyjmujemy wszystkich, zarówno osoby zaszczepione, jak i nie, przy czym wszystkim w dniu przyjęcia wykonujemy przesiewowy test antygenowy. Jeśli wynik jest dodatni, mieszkaniec czy pacjent przebywa przez pięć dób w pokoju jednoosobowym w strefie Covid, którą może opuścić po uzyskaniu ujemnego testu antygenowego wykonanego w 5. dobie pobytu oraz przy braku objawów ze strony układu pokarmowego i oddechowego.
Podobne zasady obowiązują w przypadku pacjentów czy mieszkańców, którzy wracają ze szpitala, przepustki lub miały kontakt z osobą zakażoną koronawirusem przebywając poza ośrodkiem. Ze względów bezpieczeństwa zachowaliśmy strefę Covid przeznaczoną dla pacjentów/mieszkańców, którzy uzyskali dodatni wynik w teście RT-PCR lub są objawowi i jednocześnie dodatni w szybkim teście antygenowym.
Automatyzacja to przyszłość diagnostyki medycznej
Jakub Swadźba, prezes spółki Diagnostyka S.A.
Automatyzacja i standaryzacja badań to przyszłość diagnostyki medycznej. Nowoczesne laboratoria pozwalają na wykonanie dużej liczby badań z zachowaniem ich wysokiej jakości. Na świecie powstają nowoczesne rozwiązania w tym zakresie, które wprowadzamy jako największa sieć diagnostyki medycznej w Polsce.
W roku 2023 spółka Diagnostyka będzie obchodziła 25-lecie działalności. W ciągu tych lat znacznie zwiększyliśmy skalę działalności i liczbę wykonywanych badań.
Obecnie osiągnęliśmy taki wymiar działalności, że możemy tworzyć nasze docelowe laboratoria i dzięki wprowadzonej w nich automatyzacji zwiększać liczbę badań, bez konieczności powiększania posiadanej powierzchni.
W tym celu wprowadzamy najbardziej zaawansowane zautomatyzowane rozwiązania w zakresie diagnostyki laboratoryjnej, które powstały na świecie. Taka inwestycja się opłaca, także ze względu na coraz wyższe koszty pracy w Polsce.
Otworzyliśmy właśnie nasze największe laboratorium – laboratorium centralne w Warszawie, w którym zastosowane zostały najnowocześniejsze rozwiązania. Należą do nich między innymi ponad 200-metrowa linia automatyczna czy wertykalny transport próbek. Pracują tutaj urządzenia największych światowych firm.
Dzięki sieci kurierskiej materiał do badań będzie docierał do tego laboratorium do godziny 2.00 w nocy, a ich wyniki będą dostępne w ciągu 24-ech godzin (a nie jak obecnie w ciągu 48).
Diagnostyka otworzyła najnowocześniejsze laboratorium w Europie środkowo-wschodniej
Nowoczesne rozwiązania w zakresie automatyzacji procedur będą także zastosowane w naszych dużych laboratoriach regionalnych. Docelowo będzie to sieć dziesięciu laboratoriów zatrudniających optymalną liczbę personelu. Są one obecnie tworzone, na bazie istniejących laboratoriów, plan ten ma zostać zrealizowany w ciągu najbliższych pięciu lat.
W roku 2023 powstanie nowoczesne laboratorium w Łodzi, na ten cel został kupiony budynek, który zaadaptujemy na nasze potrzeby. Zostanie tam przeniesione laboratorium działające obecnie w tym mieście.
Działają już laboratoria regionalne w Krakowie i Wrocławiu. 2 kwietnia 2022 zostało otwarte laboratorium w Bielsku-Białej. Kolejne planujemy w Poznaniu i Gdyni.
Dzięki automatyzacji procedur w laboratoriach regionalnych badania będą wystandaryzowane, co będzie gwarancją ich wysokiej jakości.
Warto podkreślić, że w Polsce wykonuje się trzykrotnie mniej badań laboratoryjnych niż w państwach Europy zachodniej, co oznacza, że są w tym zakresie duże potrzeby. Z pewnością zautomatyzowane nowoczesne laboratoria będą w stanie sprostać realizacji tych potrzeb poprzez zwiększenie wykonywanych procedur bez konieczności zwiększenia zatrudnienia i otwierania kolejnych obiektów. Pomogą w tym stosowane w nich nowoczesne rozwiązania.
Diagnostyka na drugim miejscu rankingu Forbesa
Pandemia nauczyła nas bycia w gotowości
Anna Rulkiewicz, prezes Grupy Lux Med
Pandemia choroby Covid-19, z którą zmagaliśmy się dwa lata, nauczyła nas bycia w gotowości i szybkiego reagowania. Pomogło nam to zorganizować szybką pomoc dla uchodźców z Ukrainy. Robimy wszystko, co jesteśmy w stanie, ale istotne jest, abyśmy otrzymywali sygnały z instytucji nadzorujących, gdzie pomoc jest najbardziej potrzebna, aby nie powielać pewnych działań.
Ponieważ jesteśmy wprawieni w boju, gdy wybuchła wojna na Ukrainie, pomoc zorganizowaliśmy bardzo szybko, stosując zasadę „wszystkie ręce na pokład”. Od razu powstał sztab kryzysowy i rozdzielone zostały zadania.
Jako pierwsi poprosili nas o pomoc nasi klienci-pracodawcy, chodziło o pomoc psychologiczną dla pracowników i ich rodzin. Ważnym zagadnieniem było także to, jak rozmawiać z dziećmi na temat wojny. Zaczęliśmy organizować wiele webinariów z pracodawcami poruszających te tematy, podczas których dzieliliśmy się swoją wiedzą i staraliśmy się pomagać.
Wszystkie oddziały i placówki Lux Med zaoferowały udzielanie bezpłatnej pomocy wszystkim potrzebujących uchodźcom z Ukrainy. Uruchomiona została infolinia po polsku i po ukraińsku, a także webinary prowadzone w tych językach. Z takiej pomocy skorzystały już bardzo wiele osób.
Wysłaliśmy także karetkę z potrzebnymi produktami leczniczymi do szpitala we Lwowie, który nas o to poprosił. Mamy pod opieka sporo dzieci trafiających do nas z Ukrainy.
Czytaj także: Karetka od Grupy Lux Med dla kliniki we Lwowie >>>
Nasi pracownicy zaoferowali spontanicznie chęć pomocy i staramy się to dobrze wykorzystywać, kierując ten zapał tam, gdzie jest najbardziej potrzebny, tak, aby wszystkie działania były prowadzone w sposób zorganizowany.
Obecne robimy to, co umiemy najlepiej, czyli leczymy, przyjmujemy pacjentów. Robimy to spontanicznie. Jednak oczekiwalibyśmy także sygnałów ze strony instytucji rządowych dotyczących tego, gdzie najlepiej wykorzystać potencjał sektora prywatnego. Jest to bardzo istotne po to, aby nie powielać pewnych działań i abyśmy mogli być kierowani w te miejsca, gdzie państwo widzi braki.
Sami także pytamy o to. Zwróciliśmy się między innymi do Narodowego Funduszu Zdrowia z pytaniem, czy jest potrzeba zaoferowania szpitalnej pomocy doraźnej, Odpowiedziano nam, że na razie jeszcze nie, co jest dla nas istotną informacją, bo wiemy, w jakim kierunku działać.
Dotychczas pomoc dla uchodźców z Ukrainy finansowaliśmy z własnych zasobów, ale wsparcie zaoferowała nam międzynarodowa grupa BUPA, której jesteśmy częścią, dlatego środków na ten cel będzie więcej.
Anna Rulkiewicz mówiła na temat pomocy Grupy Lux Med. dla Ukrainy podczas debaty inauguracyjnej VII Kongresu Wyzwań Zdrowotnych (HCC Health Challenges Congress), który odbył się 3 i 4 marca 2022 roku w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach.
Mammografia – dobry sprzęt to dopiero połowa sukcesu
Anna Siondalska, Dyrektor Regionu Mammografia, Lux Med Diagnostyka
4 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem. Jedną z najskuteczniejszych metod tej walki jest efektywna diagnostyka. Wśród badań profilaktycznych prym wiedzie mammografia, pomagająca wykryć zmiany nowotworowe w piersi nawet w bardzo wczesnym stadium. W ostatnim czasie przeprowadzony został audyt Programu Profilaktyki Raka Piersi w centrach diagnostycznych i mammobusach Grupy Lux Med.
Badania mammograficzne to jedno z najbardziej kontrolowanych, przez NFZ i inne państwowe instytucje, świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce. Każdy realizator Programu Profilaktyki Raka Piersi jest zobowiązany do przejścia audytu klinicznego zdjęć mammograficznych, przeprowadzanego raz na dwa lata przez Centralny Ośrodek Koordynujący powołany przez Ministerstwo Zdrowia oraz audytu technicznego prowadzonego przez fizyków medycznych, polegającego na pomiarze parametrów pracy aparatów. Wszystkie placówki o tym wiedzą, znają też zakres tej kontroli.
Ocenie podlega sprzęt, który musi być odpowiedniej jakości, a na audyt kliniczny należy przesłać dwa komplety poprawnie wykonanych badań – łącznie 8 zdjęć, Ważne jest także poświadczenie doświadczenia osób wykonujących i opisujących badanie. W części firm badania opisują tylko lekarze radiolodzy , którzy mają doświadczenie nie mniejsze niż 5000 opisów mammografii w Programie Profilaktyki Raka Piersi rocznie.
Są pewne kryteria dotyczące sposobu kontroli jakości nadesłanych zdjęć oraz kryteria typu zdjęć – jeden komplet powinien obrazować piersi o budowie gruczołowej a drugi komplet dotyczy zdjęć piersi o budowie gruczołowo-tłuszczowej. Jest to wyzwanie dla mniejszych ośrodków, gdyż u kobiet między 50 a 69 rokiem życia, czyli objętych programem profilaktycznym, piersi o budowie gruczołowej występują rzadko. W Lux Med Diagnostyka wykonujemy około 180 tysięcy badań rocznie, więc nam o wiele łatwiej znaleźć takie przypadki niż placówce, która wykonuje kilkaset mammografii w roku. Także kontrakt można stracić również za niedostarczenie takiego zdjęcia podczas audytu.
Czytaj także: Lux Med Diagnostyka kupuje nowe mammografy >>>
Zakup mammografu najwyżej jakości to dopiero połowa sukcesu – mammografia to trudne badanie, wymaga dużych umiejętności, zarówno technika wykonującego zdjęcie, jak i lekarza radiologa, który później je opisuje. Dobry skrining to doświadczony lekarz i technik elektroradiologii oraz porównywanie badań z poprzednimi zdjęciami czyli ocena zmian w czasie. Placówki, które wykonują dużo badań, zatrudniają ekspertów specjalizujących się właśnie w opisie mammografii – nasi lekarze rocznie opisują nawet 400 tysięcy zdjęć rocznie. W mniejszych ośrodkach trudniej o tak doświadczonych specjalistów.
Wielkim problemem jest dotarcie do pań z edukacją dotyczącą raka piersi i przekonanie ich do wykonania badań profilaktycznych. Aby ułatwić paniom decyzję o wykonaniu badania placówki starają się tak zorganizować badania, aby zwiększyć ich dostępność.
Rozwiązaniem są mammobusy – Lux Med Diagnostyka jako największy w Polsce realizator Programu ma kilkanaście takich pojazdów, które docierają do wszystkich gmin. Niestety bywa, że zderzamy się z mylnym przekonaniem pacjentek, że badanie w mammobusie jest w jakiś sposób gorsze od wykonanego w placówce stacjonarnej. A to nieprawda. Wymagania techniczne, wyposażenie i kontrole są identyczne dla wszystkich pracowni. Mammobusy natomiast mogą być wygodniejsze dla pacjentek – szukając lokalizacji dla naszych mobilnych pracowni, wybieramy miejsca powszechnie dostępne, na przykład parkingi przy supermarketach, gdzie panie mogą wygodnie zaparkować swój samochód i udać się na badanie. Widzimy też duże zainteresowanie spontanicznymi wizytami, a przypomnę, że jeśli pacjentce przysługuje badanie, to jak najbardziej może wejść do mammobusu „z ulicy”, bez wcześniejszego umawiania się i skorzystać z badania o godzinie umówionej z personelem mammobusu.
Co może wydać się zaskakujące, mammobusy cieszą się bardzo dużą popularnością wśród mieszkanek dużych miast, które mają przecież dostęp do wielu placówek stacjonarnych. Myślę, że wynika to z wygody i dostępności mobilnych pracowni bliżej miejsca zamieszkania, a także z przekonania, że w mammobusie badanie przebiegnie po prostu sprawniej. W mniejszych miejscowościach mammobusy są wręcz koniecznością, jeśli chcemy, by programy profilaktyczne były dla wszystkich w jednakowym stopniu dostępne.
Czytaj także: Radiolodzy współpracujący z Grupą Lux Med korzystają ze sztucznej inteligencji>>>
Przypomnijmy: programem profilaktyki raka piersi objęte są wszystkie Polki między 50. a 69. rokiem życia. Powinny robić mammografię raz na dwa lata. Niestety objęcie populacji badaniami w naszym kraju jest na poziomie niecałych 35 procent, przy czym w dużych miastach często jest niższe niż w małych miejscowościach. Dla porównania średnia europejska to około 70 procent, a w Skandynawii nawet 80 procent. Bardzo niepokoi zaniechanie aktywności w postaci wysyłki listownych zaproszeń na badanie przez wojewódzkie ośrodki koordynujące. Pierwszorazowe zaproszenie na badanie stosowane jest w całej Europie i wprowadza kobiety w system regularnych badań.
My oczywiście prowadzimy działania przypominające naszym pacjentkom o zbliżającym się badaniu – dzwonimy, wysyłamy SMS. Jestem jednak zdania, że pospieszono się ze skasowaniem tradycyjnej korespondencji, jako przestarzałej. Listy z zaproszeniem na badanie były skuteczne, widzieliśmy to w swoich statystykach, a potwierdzeniem tej tezy jest stały spadek objęcia populacji od momentu zaprzestania wysyłki zaproszeń i zablokowania świadczeniodawcom dostępu do danych osobowych osób uprawnionych do badań z ponad 43 procent w roku 2015 do niespełna 35 procent w roku 2021.
Planujemy przyspieszenie rozwoju
Hubert Bojdo, prezes zarządu Scanmed S.A.
Sektor ochrony zdrowia czeka sporo zmian, dotyczących między innymi funkcjonowania szpitali. Ciągle aktualna jest walka z epidemią Covid-19. Scanmed, dzięki zmianie właścicielskiej rozwija działalności i w roku 2022 planuje istotne przyspieszenie tego rozwoju, poprzez zwiększenie liczby placówek oraz rozszerzanie zakresu usług.
W ochronie zdrowia 2021 był kolejnym rokiem zdeterminowanym przede wszystkim przez Covid-19. Scanmed aktywnie włączył się w systemowe działania wspierające walkę z pandemią, oddając kilkaset łóżek szpitalnych, w tym OIOM-owych i respiratorowych, dla pacjentów zakażonych wirusem. Tam, gdzie to było tylko możliwe, pracowaliśmy także w trybie hybrydowym, zabezpieczając dostęp do leczenia dla pacjentów z innymi schorzeniami niż Covid-19, co było i nadal pozostaje wyjątkowo ważne.
Włączyliśmy się również do Narodowego Programu Szczepień przeciw Covid-19. Prowadziliśmy je w sieci naszych placówek zarówno dla pacjentów indywidualnych, jak i dla firm. Organizowaliśmy jednocześnie mobilne punkty szczepień, docierając do miejscowości położonych poza dużymi ośrodkami. Nasze jednostki POZ jako jedne z pierwszych zaczęły także szczepić dzieci w wieku 5-11 lat.
Pandemia nie zmieniła naszych ambicji w zakresie realizacji zaawansowanych i skomplikowanych procedur medycznych. W szpitalach Scanmedu nasz zespół przeprowadził szereg nowatorskich operacji, między innymi z zakresu neurochirurgii, okulistyki, kardiologii inwazyjnej, czy ortopedii.
Projekty naukowe i badawcze
Dzięki bardzo szerokiemu spektrum realizowanych zakresów terapeutycznych w 2021 roku byliśmy zapraszani do projektów naukowych i badawczych. Jednym z ciekawszych, który rozpoczęliśmy w ramach konsorcjum utworzonego wspólnie z Wojskowym Instytutem Medycznym z Warszawy i wojewódzkim Szpitalem w Gorzowie Wielkopolskim, jest projekt niekomercyjnego badania klinicznego w obszarze kardiologii, finansowany ze środków Agencji Badań Medycznych.
Rozumiejąc ogólnokrajowy problem z niedoborami personelu medycznego nawiązaliśmy współpracę z kolejnymi ośrodkami akademickimi kształcącymi lekarzy i pielęgniarki. Aktywnie włączamy się w działalność edukacyjną i udostępniamy naszą nowoczesną bazę medyczną na potrzeby zajęć dydaktycznych i praktycznych dla przyszłych klinicystów.
Czytaj także: Lekarze Scanmed prelegentami na prestiżowych konferencjach>>>
W ubiegłym roku kontynuowaliśmy także wieloletnią współpracę z Polskim Związkiem Narciarskim jako oficjalny partner medyczny. Nasi lekarze dbali o zdrowie skoczków z reprezentacji, a ratownicy zabezpieczali najważniejsze zawody sportowe w sezonie. Ufundowaliśmy także stypendium dla czołowej judoczki młodego pokolenia Julii Kowalczyk – brązowej medalistki mistrzostw świata, srebrnej medalistki mistrzostw Europy.
Podobnie jak w poprzednich latach, w 2021 wspomagaliśmy organizacje pozarządowe takie jak Fundacja Mam Marzenie, czy Fundacja Anny Dymnej „Mimo wszystko” oraz ośrodki opieki i rehabilitacji dla seniorów. Kolejny rok wspieraliśmy także Fundację im. Lesława Pagi jako partner strategiczny projektu „Liderzy Ochrony Zdrowia”.
Rozwój dzięki zmianie właścicielskiej
2021 przyniósł zmiany właścicielskie. W konkurencyjnym procesie sprzedaży, przy dużym zainteresowaniu inwestorów branżowych i finansowych, akcjonariuszem Scanmed został fundusz Abris. W pierwszym okresie współpracy skupiliśmy się przede wszystkim na wspólnym wypracowaniu długoterminowej strategii Grupy Scanmed oraz kompleksowym wdrożeniu działań z zakresu ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego (ESG). Obie kwestie potraktowaliśmy jako fundament pod dynamiczny rozwój naszej firmy, który – przy wsparciu silnego inwestora – zaczynamy realizować już w bieżącym roku.
Globalna sytuacja epidemiczna wskazuje, że niezależnie od metod walki z Covid-19 to wyzwanie pozostanie z nami na dłużej. Funkcjonowanie w tych warunkach będzie wymagało dużej elastyczności w przeorganizowywaniu działalności operacyjnej. W naszym przypadku istotnym ułatwieniem jest dobrze przygotowana infrastruktura umożliwiająca szybką konwersję szpitali do trybu leczenia Covid-19 lub hybrydowego.
Podczas poprzednich fal wypracowaliśmy i wdrożyliśmy rozwiązania zapewniające możliwość bezpiecznego i optymalnego działania w warunkach pandemii. Dzięki temu jesteśmy w stanie pomóc dużej liczbie pacjentów zakażonych wirusem, nie zmniejszając dostępu do naszych placówek pacjentom z innymi schorzeniami, w tym – co szczególnie istotne – wymagającym pomocy w trybie ostrym.
Inflacja i wycena świadczeń
Wśród czynników makro istotnych w bieżącym roku na pierwszym miejscu wymieniłbym inflację, która dotyka większości państw. Jest to rezultat między innymi polityki rządów i banków centralnych, pokrywających poprzez dodruk pieniądza dodatkowe wydatki związane z walką z Covid-19 oraz stymulujące gospodarki w okresie wielu wstrząsów.
Do istotnego zaostrzenia polityki monetarnej raczej nie dojdzie, więc należy liczyć się z utrzymaniem wysokiej inflacji, niestety również w odniesieniu do kluczowych kategorii kosztów w ochronie zdrowia. Przyniesie to dużą presję na rentowność prowadzonej działalności (która en block w polskim systemie już jest niska), szczególnie w kontekście podmiotów realizujących kontrakty z NFZ, w przypadku których o polityce cenowej decyduje płatnik publiczny.
Pozostaje mieć nadzieję, że waga problemu jest dostrzegana przez rząd i wprowadzone zostaną szybkie działania o charakterze systemowym. Mam tu na myśli odpowiednią indeksację wycen, bowiem działania doraźne – jak dopłaty do nośników energii – są niewystarczające.
Braki kadrowe i jakość w ochronie zdrowia
W 2022 roku sektor ochrony zdrowia będzie borykał się również ze stale pogłębiającym się problemem, jakim są braki kadrowe. Jest to odległy skutek krótkowzrocznej polityki sprzed wielu lat, gdy nie zadbano o kształcenie wystraczającej liczby personelu medycznego. Pomimo, że w ostatnim czasie podjęto zasługujące na uznanie działania, takie jak między innymi zwiększenie liczby uczelni upoważnionych do prowadzenia kierunków lekarskich i pielęgniarskich oraz zwiększenie limitów przyjęć na te studia, ich skutki zauważymy dopiero w dłuższej perspektywie. Należy oczekiwać, że deficyt wykwalifikowanego personelu medycznego w najbliższych latach będzie coraz bardziej odczuwalny.
Polski rynek ochrony zdrowia czekają zmiany o charakterze systemowym. W przygotowaniu jest reforma szpitalnictwa, której założenia mają być wdrożone w oparciu o Mapę Potrzeb Zdrowotnych 2022-2026 i Krajowy Plan Transformacji, z uwzględnieniem Wojewódzkich Planów Transformacji, co w znaczący sposób może zmienić priorytety w ochronie zdrowia.
Czytaj także: Nowatorski zabieg w Centrum Kardiologii Scanmed >>>
Plan większej specjalizacji placówek, koncentracja leczenia specjalistycznego i dopasowania do lokalnych potrzeb wydaje się racjonalnym kierunkiem, bo – w założeniach – dzięki temu szpitale przestaną w nieracjonalny sposób rywalizować o kadrę, a kosztowny, specjalistyczny sprzęt będzie wykorzystany w efektywniejszy sposób.
Istotnym tematem na najbliższe miesiące jest również projekt ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta. Podmioty mają być monitorowane nie tylko pod kątem spełniania podstawowych wymogów NFZ dotyczących odpowiedniego sprzętu, czy zatrudniania odpowiedniej liczby specjalistów, ale też wdrożonych systemów zarządzania jakością i bezpieczeństwem w trzech wymiarach: klinicznym, konsumenckim i zarządczym.
Sama koncepcja jest zasadna, bo w zamierzeniu ma podnosić standardy usług. Pojawia się jednak pytanie, czy powinno się ją wprowadzać na tym etapie, czy może słuszniej byłoby zweryfikować ten obszar dopiero po wprowadzeniu systemowych zmian wynikających z założeń reformy szpitalnictwa.
Ponieważ w 2022 roku wygasa większość umów z płatnikiem publicznym, w tym dotyczących sieci szpitali, muszą zostać podjęte decyzje o ich dalszym przedłużeniu lub uruchomieniu procedury kontraktowania. Na chwilę obecną nie ma jednoznacznej informacji o terminie i zakresie konkursów, co podyktowane może być także wyzwaniami organizacyjnymi przeprowadzenia dużej liczby postępowań i konieczności zaimplementowania spodziewanych nowych zasad realizacji świadczeń. Można przypuszczać, że w pierwszej kolejności procedurom konkursowym będzie podlegać ambulatoryjna opieka specjalistyczna, zarówno w zakresie poradni jak i badań kosztochłonnych.
Nowe technologie i zielone szpitale
Pandemia uruchomiła i nadała wyjątkowej dynamiki zastosowaniu nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia. W 2022 roku można oczekiwać coraz dalej idącego wdrażania rozwiązań technologicznych dla potrzeb procesów leczenia i obsługi pacjentów, które będą wychodziły poza telewizyty, e-zwolnienia, e-recepty i e-skierowania.
Prawidłowo wdrożone zaawansowane rozwiązania mogą przynieść wiele korzyści zarówno pacjentom (lepszy dostęp do pewnych zakresów opieki), personelowi (wsparcie procesu diagnostyczno- terapeutycznego oraz komfort pracy), a także systemowi ochrony zdrowia (dostęp do świadczeń medycznych oraz efektywność kosztowa).
W medycynie, podobnie jak i w innych branżach, coraz większą rolę będą odgrywać kwestie środowiskowe, w tym optymalizacja wykorzystania zasobów i redukcja wpływu prowadzonej działalności na środowisko naturalne. W ostatnich latach można zaobserwować rozwój koncepcji „zielonego szpitala”, która będzie stale zyskiwać na popularności i w sposób nieunikniony stanie się dominującym trendem.
Czytaj także: Scanmed: nowoczesne zabiegi kardiologiczne w Tomaszowie Mazowieckim >>>
Nie sposób nie odnotować postępującej konsolidacji na rynku usług medycznych. Duże podmioty przejawiają coraz większą aktywność w zakresie przejęć, powiększając ciągle zakres świadczonych usług. To oznacza, że stale rośnie liczba obszarów, w których prywatni świadczeniodawcy są pełnoprawną alternatywą dla publicznego sektora ochrony zdrowia.
Do zachodzących i oczekiwanych zmian staramy się jak najlepiej przygotować. Planujemy istotnie przyspieszyć rozwój Scanmedu w kluczowych dla nas specjalizacjach medycznych. Naszą ambicją jest zwiększenie zakresu geograficznego prowadzonej działalności, połączone z uzupełnieniem obszarów terapeutycznych w poszczególnych placówkach. Wzrost będziemy realizować organicznie, a w uzasadnionych przypadkach także poprzez akwizycje. Wysoka jakość i bezpieczeństwo wysokospecjalistycznej opieki zdrowotnej pozostaną naszym priorytetem.