Opieka abonamentowa
III SA/Wa 1356/08 - Wyrok WSA w Warszawie
|
Data orzeczenia |
2008-09-29 orzeczenie nieprawomocne |
|
Data wpływu |
2008-05-19 |
|
Sąd |
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie |
|
Sędziowie |
Sylwester Golec /przewodniczący sprawozdawca/ |
|
Symbol z opisem |
6119 Inne o symbolu podstawowym 611 |
|
Hasła tematyczne |
Podatek dochodowy od osób fizycznych |
|
Skarżony organ |
Minister Finansów |
|
Treść wyniku |
Oddalono skargę |
|
Powołane przepisy |
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 151 |
|
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alojzy Skrodzki, Sędziowie Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas, Sędzia WSA Sylwester Golec (sprawozdawca), Protokolant Robert Powojski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 września 2008 r. sprawy ze skargi P. S.A. z siedzibą w P. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę |
|
|
Uzasadnienie
III SA/Wa 1356/08 Uzasadnienie Zaskarżoną do Sądu indywidualną interpretacją przepisów prawa podatkowego z dnia [...] stycznia 2008 r Nr [...] Minister Finansów uznał stanowisko P. S.A. (skarżąca spółka) wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, za nieprawidłowe. Na podstawie akt sprawy Sąd przyjął następujący stan faktyczny. Skarżąca spółka zawarła umowy z niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej, na podstawie których zakłady te zobowiązały się świadczyć usługi medyczne na rzecz pracowników skarżącej spółki. W zakres tych usług wchodzą badania wstępne, okresowe, kontrolne i profilaktyczne, które zgodnie z kodeksem pracy wykonywane są na koszt pracodawcy a także inne świadczenia zdrowotne nie związane z medycyną pracy. Wynagrodzenie zakładu świadczącego usługi stanowi iloczyn pracowników, dla których skarżąca spółka wykupuje świadczenia i opłaty ryczałtowej za każdego pracownika. Wynagrodzenie to jest niezależne od ilości usług wykonanych w danym miesiącu na rzecz poszczególnych pracowników. Wynagrodzenie miesięczne za poszczególnego pracownika objętego umową jest należne zakładowi opieki zdrowotnej nawet wówczas gdy nie wykona on w miesiącu żadnych usług na rzecz danego pracownika. W związku z tak opisanym stanem faktycznym skarżąca spółka zadała pytania: Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym, w zakresie kosztu usług medycznych innych niż przewidziane w kodeksie pracy, opłaconych na rzecz pracowników przez skarżącą spółkę w formie ryczałtu powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych u tych pracowników? Przedstawiając własne stanowisko w sprawie skarżąca spółka stwierdziła, że koszt usług medycznych opłacanych na rzecz pracowników przez pracodawcę w formie ryczałtu nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych u tych pracowników. Spółka podnosiła, że zgodnie z treścią przepisów art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1993 r., Nr 90, poz. 416, z późn. zm., w dalszej części uzasadnienia powoływanej jako u.p.d.o.f.) do przychodu ze stosunku pracy zalicza się wartość nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez pracownika. W opisanym stanie faktycznym nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń medycznych otrzymywanych przez poszczególnych pracowników na podstawie wykupionego abonamentu medycznego zwłaszcza, że niektórzy pracownicy w ogóle nie korzystają ze świadczeń medycznych. Z tego względu spółka twierdziła, że wykupione przez nią na rzecz pracowników usługi medyczne nie stanowią u tych prawników przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Po rozpatrzeniu wniosku Minister Finansów wydał [...] stycznia 2008 r. indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego nr [...] uznającą stanowisko skarżącej spółki za nieprawidłowe. W interpretacji organ stwierdził, że zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52 c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku. W art. 10 u.p.d.o.f. zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną praca nakładcza, emerytura lub renta. Minister wskazał, że zgodnie z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Użyty w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Przepis art. 11 ust. 1 u.d.o.f. stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 u.p.d.o.f., są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przy czym art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f. stanowi, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się - jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu. Mając powyższe na względzie Minister stwierdził, że objęcie przez skarżącą spółkę usługą ubezpieczenia medycznego wszystkich pracowników, w zamian za uiszczaną składkę na rzecz spółki prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług ubezpieczenia medycznego jest świadczeniem skutkującym u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mającym swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Zdaniem organu przychodem podlegającym opodatkowaniu jest wartość wykupionego pakietu obejmująca inne świadczenia medyczne niż świadczenia, które zgodnie z przepisami prawa pracy powinny zostać wykonane na koszt pracodawcy. Tym samym w przypadku zakupu przez pracodawcę usług medycznych uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych świadczeń ich wartość stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Ponadto o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika pakietu medycznego (o określonej wartości pieniężnej), dającego prawo do usług medycznych w ramach wykupionego pakietu. Na opisaną interpretację spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zdaniem skarżącej spółki zaskarżona interpretacja została wydana z naruszeniem art. 11 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że w związku z zawartą przez podatnika umową o świadczenie usług ubezpieczenia medycznego, pracownicy spółki otrzymują od niej świadczenia ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W uzasadnieniu skargi podnoszono, że organ udzielający interpretacji nie uwzględnił faktu, iż skarżąca spółka wykupując pakiety medyczne na rzecz pracowników nie świadczy im usług. W tym stanie faktycznym w momencie wykupienia pakietu medycznego na rzecz pracownika, zdaniem spółki, nie występuje świadczenie w naturze otrzymane przez pracownika (art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.), gdyż świadczeniem tym będą dopiero usługi medyczne wyświadczone pracownikom na podstawie wykupionego pakietu. Wartość tych świadczeń nie można ustalić, gdyż pracownicy z usług tych korzystają w nierównomiernym zakresie, a niektórzy pracownicy z usług tych w ogóle nie korzystają. Organ w odpowiedzi na skargę zarzuty w niej podniesione uznał za bezzasadne i wniósł o oddalenie skargi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje. Skarga jest bezzasadna. W ocenie Sądu w rozpoznanej sprawie organ prawidłowo uznał, że wykupione przez pracodawcę na rzecz pracowników pakiety medyczne stanowią świadczenia w naturze w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Zdaniem składu orzekającego nabycie przez skarżącą spółkę na rzecz jej pracowników abonamentu medycznego, którego wykupienie jest równoznaczne z uzyskaniem od zakładu opieki medycznej zobowiązania do wykonywania usług medycznych na rzecz osób, dla których abonament ten wykupiono, stanowi dla tych osób świadczenie w naturze. Opisany we wniosku pakiet - abonament na świadczenia medyczne, co do istoty nosi cechy prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, które nie jest finansowane ze środków publicznych. Pakiet ten ma wartość majątkową i wynika to wprost z treści wniosku, gdyż uzyskanie go wymaga zapłaty ceny na rzecz sprzedawcy pakietu-abonamentu. Zdaniem Sądu w opisanym we wniosku o wydanie interpretacji stanie faktycznym pracownik skarżącej spółki uzyskuje świadczenie nieodpłatne z chwilą, w której nabywa prawo do nieodpłatnych świadczeń na podstawie nabytego na jego rzecz abonamentu a nie w momencie wyświadczenia na jego rzecz konkretnych usług medycznych w oparciu o wykupiony abonament. Samo uzyskanie przez pracownika prawa do korzystania z nieodpłatnej opieki medycznej stanowi dla niego świadczenie nieodpłatne. Zdaniem Sądu świadczy o tym okoliczność, iż jak wynika z treści wniosku, gdyby nie doszło do wykupienia na rzecz pracownika abonamentu przez pracodawcę nie miałby on uprawnienia do korzystania z usług medycznych. Tak więc nie ulega wątpliwości, że przedmiotowy pakiet ma wartość majątkową i może być przedmiotem obrotu i z chwilą jego wykupienia osoba, której on przysługuje uzyskuje określone prawo majątkowe o określonej wartości. Z tego względu w ocenie Sądu wartość ta winna być uznana za przychód pracownika. Przychód ten jest przychodem ze stosunku pracy, gdyż świadczenie nieodpłatne wykonywane jest przez pracodawcę na rzecz pracownika i podstawą jego uzyskania jest stosunek pracy. Organ zasadnie stwierdził, że opodatkowaniu podlegać będzie cześć abonamentu służąca finansowaniu świadczeń medycznych, których koszty nie obciążają pracodawcy na podstawie przepisów prawa pracy. Z tych względów organ zasadnie uznał, że wskazana część abonamentu z chwilą jego nabycia na rzecz pracowników na podstawie art. 12 ust. 1 i w zw. z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. stanowić będzie u nich przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), orzeczono jak w sentencji. źródło:http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/do/doc?d=5E48A87E98A4FC3FB3F091421F30A6457274ED1C |
|
III SA/Wa 1356/08 – Wyrok WSA w Warszawie
|
Data orzeczenia |
2008-09-29 orzeczenie nieprawomocne |
|
Data wpływu |
2008-05-19 |
|
Sąd |
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie |
|
Sędziowie |
Sylwester Golec /przewodniczący sprawozdawca/ |
|
Symbol z opisem |
6119 Inne o symbolu podstawowym 611 |
|
Hasła tematyczne |
Podatek dochodowy od osób fizycznych |
|
Skarżony organ |
Minister Finansów |
|
Treść wyniku |
Oddalono skargę |
|
Powołane przepisy |
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 151 |
|
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alojzy Skrodzki, Sędziowie Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas, Sędzia WSA Sylwester Golec (sprawozdawca), Protokolant Robert Powojski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 września 2008 r. sprawy ze skargi P. S.A. z siedzibą w P. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia […] stycznia 2008 r. nr […] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę |
|
|
Uzasadnienie
III SA/Wa 1356/08 Uzasadnienie Zaskarżoną do Sądu indywidualną interpretacją przepisów prawa podatkowego z dnia […] stycznia 2008 r Nr […] Minister Finansów uznał stanowisko P. S.A. (skarżąca spółka) wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, za nieprawidłowe. Na podstawie akt sprawy Sąd przyjął następujący stan faktyczny. Skarżąca spółka zawarła umowy z niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej, na podstawie których zakłady te zobowiązały się świadczyć usługi medyczne na rzecz pracowników skarżącej spółki. W zakres tych usług wchodzą badania wstępne, okresowe, kontrolne i profilaktyczne, które zgodnie z kodeksem pracy wykonywane są na koszt pracodawcy a także inne świadczenia zdrowotne nie związane z medycyną pracy. Wynagrodzenie zakładu świadczącego usługi stanowi iloczyn pracowników, dla których skarżąca spółka wykupuje świadczenia i opłaty ryczałtowej za każdego pracownika. Wynagrodzenie to jest niezależne od ilości usług wykonanych w danym miesiącu na rzecz poszczególnych pracowników. Wynagrodzenie miesięczne za poszczególnego pracownika objętego umową jest należne zakładowi opieki zdrowotnej nawet wówczas gdy nie wykona on w miesiącu żadnych usług na rzecz danego pracownika. W związku z tak opisanym stanem faktycznym skarżąca spółka zadała pytania: Czy w opisanym we wniosku stanie faktycznym, w zakresie kosztu usług medycznych innych niż przewidziane w kodeksie pracy, opłaconych na rzecz pracowników przez skarżącą spółkę w formie ryczałtu powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych u tych pracowników? Przedstawiając własne stanowisko w sprawie skarżąca spółka stwierdziła, że koszt usług medycznych opłacanych na rzecz pracowników przez pracodawcę w formie ryczałtu nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych u tych pracowników. Spółka podnosiła, że zgodnie z treścią przepisów art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 1993 r., Nr 90, poz. 416, z późn. zm., w dalszej części uzasadnienia powoływanej jako u.p.d.o.f.) do przychodu ze stosunku pracy zalicza się wartość nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez pracownika. W opisanym stanie faktycznym nie ma możliwości ustalenia wartości świadczeń medycznych otrzymywanych przez poszczególnych pracowników na podstawie wykupionego abonamentu medycznego zwłaszcza, że niektórzy pracownicy w ogóle nie korzystają ze świadczeń medycznych. Z tego względu spółka twierdziła, że wykupione przez nią na rzecz pracowników usługi medyczne nie stanowią u tych prawników przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Po rozpatrzeniu wniosku Minister Finansów wydał […] stycznia 2008 r. indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego nr […] uznającą stanowisko skarżącej spółki za nieprawidłowe. W interpretacji organ stwierdził, że zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52 c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku. W art. 10 u.p.d.o.f. zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną praca nakładcza, emerytura lub renta. Minister wskazał, że zgodnie z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Użyty w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Przepis art. 11 ust. 1 u.d.o.f. stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 u.p.d.o.f., są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przy czym art. 11 ust. 2a pkt 2 u.p.d.o.f. stanowi, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się – jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu. Mając powyższe na względzie Minister stwierdził, że objęcie przez skarżącą spółkę usługą ubezpieczenia medycznego wszystkich pracowników, w zamian za uiszczaną składkę na rzecz spółki prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług ubezpieczenia medycznego jest świadczeniem skutkującym u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mającym swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Zdaniem organu przychodem podlegającym opodatkowaniu jest wartość wykupionego pakietu obejmująca inne świadczenia medyczne niż świadczenia, które zgodnie z przepisami prawa pracy powinny zostać wykonane na koszt pracodawcy. Tym samym w przypadku zakupu przez pracodawcę usług medycznych uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych świadczeń ich wartość stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Ponadto o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie przez pracownika pakietu medycznego (o określonej wartości pieniężnej), dającego prawo do usług medycznych w ramach wykupionego pakietu. Na opisaną interpretację spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zdaniem skarżącej spółki zaskarżona interpretacja została wydana z naruszeniem art. 11 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że w związku z zawartą przez podatnika umową o świadczenie usług ubezpieczenia medycznego, pracownicy spółki otrzymują od niej świadczenia ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W uzasadnieniu skargi podnoszono, że organ udzielający interpretacji nie uwzględnił faktu, iż skarżąca spółka wykupując pakiety medyczne na rzecz pracowników nie świadczy im usług. W tym stanie faktycznym w momencie wykupienia pakietu medycznego na rzecz pracownika, zdaniem spółki, nie występuje świadczenie w naturze otrzymane przez pracownika (art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.), gdyż świadczeniem tym będą dopiero usługi medyczne wyświadczone pracownikom na podstawie wykupionego pakietu. Wartość tych świadczeń nie można ustalić, gdyż pracownicy z usług tych korzystają w nierównomiernym zakresie, a niektórzy pracownicy z usług tych w ogóle nie korzystają. Organ w odpowiedzi na skargę zarzuty w niej podniesione uznał za bezzasadne i wniósł o oddalenie skargi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje. Skarga jest bezzasadna. W ocenie Sądu w rozpoznanej sprawie organ prawidłowo uznał, że wykupione przez pracodawcę na rzecz pracowników pakiety medyczne stanowią świadczenia w naturze w rozumieniu art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Zdaniem składu orzekającego nabycie przez skarżącą spółkę na rzecz jej pracowników abonamentu medycznego, którego wykupienie jest równoznaczne z uzyskaniem od zakładu opieki medycznej zobowiązania do wykonywania usług medycznych na rzecz osób, dla których abonament ten wykupiono, stanowi dla tych osób świadczenie w naturze. Opisany we wniosku pakiet – abonament na świadczenia medyczne, co do istoty nosi cechy prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, które nie jest finansowane ze środków publicznych. Pakiet ten ma wartość majątkową i wynika to wprost z treści wniosku, gdyż uzyskanie go wymaga zapłaty ceny na rzecz sprzedawcy pakietu-abonamentu. Zdaniem Sądu w opisanym we wniosku o wydanie interpretacji stanie faktycznym pracownik skarżącej spółki uzyskuje świadczenie nieodpłatne z chwilą, w której nabywa prawo do nieodpłatnych świadczeń na podstawie nabytego na jego rzecz abonamentu a nie w momencie wyświadczenia na jego rzecz konkretnych usług medycznych w oparciu o wykupiony abonament. Samo uzyskanie przez pracownika prawa do korzystania z nieodpłatnej opieki medycznej stanowi dla niego świadczenie nieodpłatne. Zdaniem Sądu świadczy o tym okoliczność, iż jak wynika z treści wniosku, gdyby nie doszło do wykupienia na rzecz pracownika abonamentu przez pracodawcę nie miałby on uprawnienia do korzystania z usług medycznych. Tak więc nie ulega wątpliwości, że przedmiotowy pakiet ma wartość majątkową i może być przedmiotem obrotu i z chwilą jego wykupienia osoba, której on przysługuje uzyskuje określone prawo majątkowe o określonej wartości. Z tego względu w ocenie Sądu wartość ta winna być uznana za przychód pracownika. Przychód ten jest przychodem ze stosunku pracy, gdyż świadczenie nieodpłatne wykonywane jest przez pracodawcę na rzecz pracownika i podstawą jego uzyskania jest stosunek pracy. Organ zasadnie stwierdził, że opodatkowaniu podlegać będzie cześć abonamentu służąca finansowaniu świadczeń medycznych, których koszty nie obciążają pracodawcy na podstawie przepisów prawa pracy. Z tych względów organ zasadnie uznał, że wskazana część abonamentu z chwilą jego nabycia na rzecz pracowników na podstawie art. 12 ust. 1 i w zw. z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. stanowić będzie u nich przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), orzeczono jak w sentencji. źródło:http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/do/doc?d=5E48A87E98A4FC3FB3F091421F30A6457274ED1C |
|
Komentarze
Ważny jest dialog i współpraca z całym sektorem ochrony zdrowia
Andrzej Podlipski
Członek zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej
Prezes zarządu Scanmed S.A.
Czas rozpoczęcia kadencji nowego zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej to z pewnością okres pełen wyzwań dla sektora medycznego w Polsce. Jako członek zarządu chciałbym rzetelnie kontynuować wszelkie podjęte wcześniej działania i utrzymać aktywne relacje ze wszystkimi środowiskami tworzącymi ten sektor.
Zarówno w zarządzanej Grupie Scanmed jak i w perspektywie Pracodawców Medycyny Prywatnej chciałbym skupić się na problemach funkcjonowania i rozwoju szpitalnictwa. Należy szerzej rozpatrzeć aspekt finansowania, na przykład w sferze ryczałtu. Z jednej strony pomaga on w działalności, zapewniając stałość finansowania, a jednocześnie stanowi pewne ograniczenie, gdyż jego wysokość nie jest oparta na realnej produktywności szpitala i potrzebach zdrowotnych regionu. Warto by było przeprowadzić pogłębioną analizę dotyczącą tego, jakie świadczenia powinny być w ryczałcie, a jakie należałoby z niego wyłączyć w celu maksymalnego ograniczania długu zdrowotnego.
Moje plany wpisują się cele w wyznaczone przez prezesa Pracodawców Medycyny Prywatnej Andrzeja Mądralę, takie jak aktywna kontynuacja współpracy z podmiotami szeroko rozumianej ochrony zdrowia, zaangażowanie w opiniowanie projektów i rozwiązań legislacyjnych, a co za tym idzie rozwijanie jakości usług tego sektora. Budowa przyjaznego i stabilnego miejsca pracy dla kadry medycznej, automatycznie przełoży się na komfort i satysfakcję pacjentów.
Czytaj także: Andrzej Mądrala: Stawiam na aktywność związku na wielu polach
Placówki medyczne jak i sami pacjenci borykają się z wieloma dotychczasowymi problemami, ale także nowymi, wynikającymi z trwającego kryzysu. Ogromne znaczenie ma dziś problem inflacji, który szczególnie dotyka sektor ochrony zdrowia. Z uwagi na istotny udział wynagrodzeń, kosztów energii i materiałów medycznych w wydatkach podmiotów leczniczych, inflacja kształtuje się na poziomie powyżej 20 procent. Dodatkowo, obserwujemy ją nieprzerwanie na podobnym poziomie od początku pandemii Covid-19, czyli przez ostatnie 3 lata, nie tylko w ostatnich miesiącach. Warto rozważyć opracowanie specjalnego wskaźnika inflacji dla szpitali jako specyficznych podmiotów leczniczych i pokusić się o oparcie na nim przyszłych rewizji wyceny procedur medycznych.
Zgadzam się, że wprowadzanie zmian w systemie ochrony zdrowia jest trudne, zwłaszcza przez uwarunkowania wyborcze i polityczne. Co nie oznacza, że powinniśmy zaprzestać wysiłków, w zakresie dialogu i konsekwentnie wspólnie nakreślać właściwy kierunek. Jedną z bolączek i jednocześnie hamulcem w zakresie nowych inwestycji, także w oddziały szpitalne i infrastrukturę, jest zwolnienie przedmiotowe z VAT w służbie zdrowia. Warto by wrócić do tematu wprowadzenia stawki 0 procent VAT dla podmiotów medycznych, świadczących usługi w zakresie opieki medycznej, które mają na celu profilaktykę, ratowanie, przywracanie i ochronę zdrowia, zamiast zwolnienia przedmiotowego z VAT.
Pozwoliłoby to odliczyć między innymi podatek VAT z tytułu kosztów remontu szpitali, inwestycji w infrastrukturę oddziałów, zakupu sprzętu, ale także tak rosnących na skutek presji inflacyjnej cen usług sprzątania, prania, posiłków i innych, co dziś nie jest możliwe i cała wartość brutto stanowi koszt podmiotu. Można by wziąć też pod uwagę alternatywną propozycję, czyli wprowadzenie możliwości odliczania podatku w przypadku samych zakupów inwestycyjnych i modernizacyjnych dla tej branży, jako rodzaj wsparcia i zachęty dla inwestycji.
Tym chętniej dołączyłem do prac zarówno zarządu, jak i innych instytucji i zespołów prywatnej ochrony zdrowia i partnerstwa publiczno-prywatnego. Dialog i współpraca zawsze są gwarantem zrównoważonego rozwoju, tym bardziej stają się wyjątkowo konieczne w czasie wyzwań.
Czytaj także: komentarz Jakuba Szulca, członka zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej:
Prywatny rynek nieodzownym elementem systemu ochrony zdrowia
Prywatny rynek nieodzownym elementem systemu ochrony zdrowia
Jakub Szulc, członek zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej
W zarządzie Pracodawców Medycyny Prywatnej stawiam sobie za cel wykorzystanie synergii i współpracę pomiędzy sektorem prywatnym i publicznym w systemie opieki zdrowotnej. Chcę zająć się komunikacją z regulatorem i wzmacnianiem roli pracodawców prywatnych w ochronie zdrowia.
Prywatny rynek jest nieodzownym ogniwem systemu ochrony zdrowia, a przyszłość opieki zdrowotnej wymaga reform i współpracy na rzecz zmniejszania długu zdrowotnego Polaków. Celem działań prywatnego sektora jest nie tylko wypełnianie luk, jakie pojawiają się w systemie opieki zdrowotnej, ale przede wszystkim wytyczanie dobrych praktyk i współpraca na rzecz budowania nowych standardów opieki medycznej.
Warto podkreślić, że medycyna prywatna to nie tylko świadczenia komercyjne, wykonywane za prywatne pieniądze pacjentów. Wiele placówek ochrony zdrowia, które mają prywatnych właścicieli, działa w systemie publicznym, co oznacza, że udzielają świadczeń pacjentom ubezpieczonym w Narodowym Funduszu Zdrowia i nierzadko dobrze i bardzo dobrze konkurują z podmiotami publicznymi.
Z drugiej strony, jeśli spojrzymy tylko i wyłącznie przez pryzmat środków, którymi dysponuje system ochrony zdrowia, to jasno i wyraźnie widać, że jedna trzecia tych pieniędzy to są pieniądze prywatne, płacone przez pacjentów. Korzystanie ze świadczeń komercyjnych jest w dużej mierze efektem niewydolności systemu publicznego i jednocześnie odpowiada na określone potrzeby zdrowotne, których system publiczny nie jest w stanie zaspokoić.
Pracodawcy Medycyny Prywatnej z nowym zarządem
Zadania, które widzę przed sobą i które zapewne były realizowane przez poprzednie zarządy Pracodawców Medycyny Prywatnej, to przede wszystkim pokazywanie, że medycyna prywatna powinna być partnerem i uzupełnieniem systemu publicznego. Tego powinniśmy się trzymać i nie traktować tych dwóch sektorów jako odrębnych światów, tylko jak części jednego systemu, które powinniśmy próbować synergizować, łączyć i znajdować punkty wspólne w ich działalności.
Druga sprawa to jak najszersze uświadamianie, że polski system ochrony zdrowia bez medycyny prywatnej, bez pracodawców medycyny prywatnej, bez szeregu firm, które w tym obszarze działają byłby dalece bardziej upośledzony, niż to jest obecnie. Na tym warto się skupić i starać, żeby to było słyszalne w szczególności po stronie regulacyjnej. Z racji mojego doświadczenia zawodowego wiem doskonale, jakie jest podejście do tego zagadnienia po stronie regulatora i warto byłoby to podejście zmieniać.
Z tegorocznego Forum Ekonomicznego w Karpaczu, w którym Pracodawcy Medycyny Prywatnej uczestniczyli jako partner ścieżki tematycznej – Forum Ochrony Zdrowia, wynika, podobnie zresztą jak z poprzednich edycji tego przedsięwzięcia, że cały czas mówimy o tym jak ważna jest profilaktyka, że trzeba się badać, że trzeba się diagnozować, że trzeba zapobiegać chorobom, bo taniej i łatwiej jest zapobiegać niż leczyć, natomiast w dalszym ciągu w polskiej rzeczywistości są to puste hasła. Mimo lat dyskusji na ten temat, które się odbywały zarówno w Karpaczu, jak i na wielu innych spotkaniach i konferencjach, cały czas okazuje się, że funkcjonujemy tylko i wyłącznie w obszarze medycyny naprawczej. Warto byłoby działać w tym kierunku, aby także to zmienić.
Wprowadzanie zmian w systemie ochrony zdrowia jest trudne: kalendarz wyborczy i polityka mają swoje prawa i kierują się zdecydowanie krótszą perspektywą czasową niż efekty, które możemy uzyskać w zakresie zdrowia publicznego. Ale nie oznacza to, że mamy zaprzestać wysiłków żeby, choć małymi krokami, zmierzać we właściwym kierunku.
Nie ma jednej recepty na to, jak osiągnąć te cele. Wiadomo jedynie, że ten, kto nic nie mówi, nie ma prawa głosu. Dlatego po pierwsze – trzeba być słyszalnym, po drugie – starać się, i to akurat, według mnie, w Pracodawcach Medycyny Prywatnej, jest możliwe i realne do zrobienia, żeby być widocznym. Dobrze byłoby, aby Pracodawcy Medycyny Prywatnej tak jak dotychczas, albo bardziej, byli widoczni na różnego rodzaju forach.
Nie można reformować szpitali bez zmiany całego systemu ochrony zdrowia
Trzeba także pokazywać, jak ważna jest medycyna prywatna, jak ważne są świadczenia, których udzielamy, jak ważne jest to z perspektywy zdrowia przeciętnego obywatela, który często, lecząc się w placówce, która ma kontrakt z NFZ, nie wie tak naprawdę, czy leczy się w przychodni publicznej czy prywatnej i nie zwraca na to kompletnie uwagi. Dobrą ilustracją jest tutaj przykład z mojego podwórka – medycyny laboratoryjnej: czy pacjent zastanawia się, dokąd trafia próbka krwi pobrana w szpitalu, czy przychodni? Oczywiście, że nie. Tymczasem, bardzo duża część szpitali i niemalże wszystkie przychodnie nie wykonuje tych badań samodzielnie, tylko zleca je zewnętrznym laboratoriom, najczęściej prywatnym.
Prywatny sektor stanowi istotną część naszego systemu ochrony zdrowia. Dotyczy to nie tylko przychodni, które stanowią większość, zarówno w podstawowej opiece zdrowotnej, jak ambulatoryjnej opiece specjalistycznej, ale także szpitali, do których trafia kilkanaście procent publicznych pieniędzy przeznaczonych na lecznictwo szpitalne.
Odpowiadamy za istotną część usług zdrowotnych, które są świadczone Polakom. Jeżeli do tego dołączymy jeszcze świadczenia prywatne finansowane przez pacjentów z ich pieniędzy lub finansowane przez pracodawców, na przykład w formie abonamentów czy ubezpieczeń zdrowotnych, to okazuje się, że ta część systemu ochrony zdrowia odpowiada za znaczny odsetek oferowanych świadczeń i zaspokojenie istotnej części potrzeb zdrowotnych Polaków.
Jakub Szulc
Dyrektor Pionu Korporacyjnego w Alab laboratoria – drugiej największej sieci laboratoriów diagnostycznych i punktów pobrań w Polsce. Odpowiedzialny między innymi za procesy operacyjne i zarządzanie personelem. W latach 2005-2014 był posłem na Sejm RP V, VI i VII kadencji. Jest autorem lub współautorem wielu aktów prawnych obowiązujących w polskim systemie opieki zdrowotnej, między innymi ustawy o działalności leczniczej, ustawy o refundacji leków, ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia.
Z sektorem ochrony zdrowia związany jest od 2008 roku. Pełnił funkcję Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia. Współpracował z międzynarodową firmą doradczą EY jako Industry Leader sektora opieki zdrowotnej. Przeprowadził lub doradzał przy wielu projektach restrukturyzacyjnych w kluczowych podmiotach leczniczych w Polsce i Unii Europejskiej, przygotowywał analizy systemowe na rzecz takich podmiotów jak Komisja Europejska, Bank Światowy, czy Europejski Bank Inwestycyjny.
Stawiam na aktywność związku na wielu polach
Andrzej Mądrala, prezes zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej
Jako nowy prezes zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej będę kontynuował działania, które były prowadzone przez wieloletnią prezes Annę Rulkiewicz oraz poprzedni zarząd związku. Moim priorytetem jest aktywność związku na wielu polach.
Niezwykle ważną kwestią jest dla mnie wzmacnianie roli prywatnych świadczeniodawców w ochronie zdrowia, którzy w istotny sposób budują bezpieczeństwo zdrowotne Polek i Polaków. System prywatny od lat stanowi doskonałe uzupełnienie sektora publicznego, dlatego też wspólne działania obu tych sektorów są wyjątkowo ważne.
Wszyscy i to od dawna odczuwamy konieczność zmian organizacyjnych w systemie opieki zdrowotnej, zatem dobrze byłoby wykorzystać i utrwalić tę współpracę, wykorzystując zasoby systemu prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Rozwiązania tworzone w systemie ochrony zdrowia powinny być zawsze skupione na potrzebach pacjenta, na wynikach leczenia i na jakości opieki medycznej. Dlatego niezwykle ważne i jednocześnie konieczne jest takie przeprojektowanie systemu i poprawa jego funkcjonowania, aby system opieki zdrowotnej w Polsce skupiał się na pacjencie.
Olbrzymią wagę przywiązuję również do utrzymania stałego dialogu ze stroną rządową i społeczną.
Pracodawcy Medycyny Prywatnej z nowym zarządem
W celu realizacji przyjętych celów chciałbym położyć większy nacisk na zwiększenie aktywności członków nowego zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej, a także wszystkich członków związku. Będzie się to mogło odbywać między innymi poprzez szerszy udział w pracach zespołów, do których jesteśmy zapraszani, takich jak zespół Trójstronny ds. Ochrony Zdrowia, Rada Dialogu Społecznego, komisje zdrowia Sejmu i Senatu.
Chciałbym także postawić na naszą większą aktywność w życiu publicznym poprzez udział naszych członków w najważniejszych konferencjach dotyczących tematyki ochrony zdrowia.
W ramach kontynuacji dotychczasowych działań będziemy aktywnie włączać się w opiniowanie projektów ustaw oraz zgłaszanie własnych propozycji rozwiązań legislacyjnych. Będziemy w tym zakresie współpracować z Ministerstwem Zdrowia i Narodowym Funduszem Zdrowia.
Chcielibyśmy także, jako świadczeniodawcy usług medycznych, dalej rozwijać jakość oraz rozszerzać zakres oferowanych świadczeń, a także wprowadzać innowacyjne metody, takie jak chirurgia robotyczna.
Myślę, że warto także nagłaśniać fakt, że to właśnie w prywatnych placówkach pracy szukają najlepsi specjaliści, ponieważ jesteśmy w stanie zapewnić im właściwe, bezpieczne warunki pracy oraz odpowiednie wynagrodzenie.
Naszym forum opiniotwórczym oraz informacyjnym jest portal www.medycynaprywatna.pl, który pełni ważną rolę w przekazywaniu wiedzy zarówno na temat naszych działań jak i całego prywatnego rynku medycznego. Chcemy go w dalszym ciągu prowadzić i rozwijać i zachęcamy naszych członków do korzystania z tego kanału informacyjnego.
Pracodawcy Medycyny Prywatnej podsumowali rok 2021
Pacjenci i personel oczekują aktualizacji stawki refundacyjnej za dializy
Tomasz Prystacki, prezes zarządu Fresenius Nephrocare Polska
Stacje dializ w całej Polsce stoją przed coraz większym wyzwaniem, jakim jest utrzymanie ciągłości leczenia. Stawka refundacyjna za hemodializy od lat nie nadąża za faktycznymi kosztami wykonywania świadczeń i mimo wielkokrotnych apeli pacjentów i świadczeniodawców, nadal nie została odpowiednio zaktualizowana.
Świadczenia ratujące życie
Firma Fresenius Nephrocare Polska dokładnie przenalizowała koszty wykonywania świadczeń z zakresu hemodializoterapii, czyli świadczenia ratującego życie, które musi być wykonywane u pacjentów trzy razy w tygodniu w stacji dializ. W eksperckim materiale „Refundacja dializoterapii w Polsce” firma, która prowadzi ponad 70 stacji dializ w Polsce i ponad 4100 na całym świecie (z 345 tysięcy pacjentów pod opieką), szczegółowo pokazuje co składa się na koszt hemodializy i w jaki sposób koszty te na przestrzeni lat wzrastały.
Eksperci Pracodawców Medycyny Prywatnej pracują nad projektami cyfryzacji
Od lat stawka refundacyjna za hemodializy jest jedną z najniższych w Europie i jest niedostosowana do realnych kosztów ponoszonych przez ośrodki na leczenie pacjentów. Przy obecnej sytuacji inflacyjnej, aspiracjach płacowych, konieczności konkurowania o personel z innymi bardziej adekwatnie wycenionymi procedurami i przy dramatycznym wzroście cen paliw, mediów czy wywozu odpadów, ośrodki w całej Polsce mierzą się z trudnościami zapewnienia ciągłości realizowania świadczeń ratujących życie. Przeprowadzona analiza pokazuje, że obowiązująca dzisiaj stawka refundacyjna jest niedoszacowana w prawie 50 procentach.
Stawka za dializę – 596 zł
Materiał, którzy otrzymały wszystkie instytucje zajmujące się organizacją służby zdrowia w Polsce, czyli między innymi Ministerstwo Zdrowia, Agencja Taryfikacji i Oceny Technologii Medycznych, Narodowy Fundusz Zdrowia czy władze samorządowe, wyraźnie pokazują, że stawka refundacyjna za pojedynczy zabieg hemodializy powinna wynosić około 596 zł, czyli ponad połowę więcej, niż obecna refundacja.
Aktualnie wykonywane przesuwanie kilkuprocentowych środków w ramach wyceny przygotowanej przez Agencję Taryfikacji i Oceny Technologii Medycznych (czyli np. dodanie kilku procent do stawki podstawowej, przy jednoczesnej likwidacji dodatków za wykonywanie świadczeń w podwyższonym reżimie sanitarnym czy świadczeń covidowych), w żaden sposób nie powoduje wzrostu stawki. Co więcej, nie znajduje żadnego oparcia w przeprowadzonych przez świadczeniodawców analizach.
Pacjenci coraz częściej dostrzegają problem i obawiają się o dostępność do leczenia. I jest to niestety bardzo prawdopodobna rzeczywistość. Świadczeniodawcy mogą po prostu nie udźwignąć kosztów utrzymania i prowadzenia ośrodków, zwłaszcza w przypadku mniejszych stacji dializ. Proces zamykania już się rozpoczął i niedługo przyspieszy jeśli sytuacja nie ulegnie diametralnej poprawie.
Premiery od Fresenius Medical Care Polska na Zjeździe Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego
Planujemy współpracę z ubezpieczycielami
Sławomir Łopalewski, dyrektor zarządzający Lux Med Ubezpieczenia
Wprowadzając na rynek Ubezpieczenie Szpitalne Lux Med – Pełna Opieka, mieliśmy świadomość, że jest to swego rodzaju rewolucja dla systemu. Biorąc pod uwagę wyzwania, z jakim obecnie zmaga się ochrona zdrowia w Polsce, spodziewamy się, że nasza polisa szpitalna to rozwiązanie, które w pełni odpowie na potrzeby pacjentów. Leczenie ambulatoryjne jest bowiem już zagospodarowane poprzez różnego rodzaju abonamenty i ubezpieczenia, natomiast dotychczas brakowało kompleksowej oferty szpitalnej.
Ubezpieczenie Szpitalne Lux Med– Pełna Opieka jest skierowane do klientów indywidulanych oraz firm – jako benefit pracowniczy. Planujemy jego sprzedaż przy współpracy z innymi ubezpieczycielami, bankami, brokerami i specjalistycznymi agencjami.
Podczas tworzenia polisy korzystaliśmy z doświadczeń Bupa – naszego właściciela, międzynarodowej firmy ubezpieczeniowej. To właśnie dzięki niej, rozwiązanie podobne do naszego funkcjonuje między innymi na rynku hiszpańskim z powodzeniem od prawie 20 lat. Mieliśmy na względzie również to, że zdecydowana większość polis dostępnych w Polsce, w razie poważnego zachorowania, opiera się na wypłacie określonej sumy ubezpieczenia, ale sama organizacja procesu leczenia pozostaje po stronie pacjenta. Natomiast polisa szpitalna obejmuje kompleksową opiekę – od diagnostyki, przez zabiegi planowe, pomoc doraźną, aż po rehabilitację poszpitalną – w nowoczesnych, dobrze wyposażonych szpitalach.
MedPolonia w Grupie Lux Med
Tym, co ją wyróżnia i odróżnia od innych dostępnych na rynku jest pełna koordynacja ścieżki leczenia pacjenta. Zarówno w przypadku planowych hospitalizacji jak i nagłych zdarzeń wymagających leczenia szpitalnego, Koordynator Opieki Szpitalnej dba o plan leczenia, tak by pacjent skupił się na szybkim powrocie do zdrowia.
Oferta, którą przygotowaliśmy, to produkt all risk. Lista wyłączeń (wprowadzona zamiast listy wykonywanych procedur, zwykle określanej w warunkach ubezpieczenia) jest krótka i obejmuje m.in. transplantacje, przeszczepy, choroby genetyczne, przedłużanie kończyn czy operacje na otwartym sercu. Jesteśmy w stanie skutecznie leczyć ponad 80 procent wszystkich problemów zdrowotnych, z jakimi do szpitala zgłasza się pacjent.
W celu wzmocnienia dostępności świadczeń szpitalnych rozwijamy sieć specjalistycznych placówek na terenie całego kraju. Obecnie Grupa Lux Med posiada 14 własnych szpitali. Leczenie szpitalne naszych pacjentów odbywa się także na podstawie umów podpisanych z podwykonawcami. Otworzyliśmy specjalne Oddziały Opieki Doraźnej – odpowiedniki SOR-ów. Takie punkty są już dostępne w Szpitalu św. Elżbiety w Warszawie i Szpitalu Swissmed w Gdańsku. Planujemy, aby funkcjonowały w całym kraju.
Lux Med: dział pomocy doraźnej w Szpitalu Św. Elżbiety