Polscy pracownicy oczekują wparcia od pracodawcy, gdy spotka ich trudna sytuacja życiowa
Chociaż work-life balans, którego podstawą jest rozdzielenie życia prywatnego od zawodowego, jest niezwykle popularny, w sytuacjach stresujących polscy pracownicy oczekują adekwatnej reakcji od swoich pracodawców. Wsparcia w kwestii zdrowia psychicznego ze strony przełożonych oczekuje blisko 97 proc. z nas[1]. W nagłych sytuacjach kryzysowych niezbędne jest umożliwienie skorzystania z dostępnych w miejscu pracy zasobów wsparcia. W jaki sposób pomóc pracownikom?
Wysoki poziom stresu na co dzień odczuwa co piąty Polak[2], jednak niejednokrotnie zdarza się, że w wyniku losowych zdarzeń – problemu zdrowotnego, nieszczęśliwego wypadku, choroby w rodzinie czy innej trudnej sytuacji prywatnej – pracownik z dnia na dzień zaczyna zmagać się z dużym obciążeniem psychicznym. To moment, w którym pracodawca powinien wykazać się szczególną empatią.
„Pracodawco, pomocy” – czemu tak trudno to powiedzieć?
Doświadczając trudnych emocji wywołanych nagłą przykrą sytuacją, pracownicy mają tendencję do ukrywania tej kwestii przed swoim przełożonym. Czasem jest to naturalna reakcja, która wynika z potrzeby przepracowania problemu samodzielnie, jednak zdarza się, że jest to podyktowane obawą przed negatywnym zachowaniem pracodawcy.
– Na to, żeby pracownicy mogli czuć się komfortowo, składa się wiele czynników, zwłaszcza że rzeczywistość stawia przed nami coraz większe wymagania. Przede wszystkim jest to troska o zdrowie psychiczne poprzez intensyfikację działań w obszarze wellbeingu w długofalowej perspektywie, ale także psychoedukacja oraz szeroko rozumiana kultura organizacyjna miejsca pracy. Budowanie świadomości na temat istotności zdrowia psychicznego jest ogromnym wyzwaniem naszych czasów, ale także jednym z najtrudniejszych zadań, które stoi przed pracodawcami – wyjaśnia dr Marzena Sekuła, psycholog, Poradnia Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy LUX MED.
Apteczka pierwszej pomocy, czyli jakimi narzędziami dysponuje pracodawca?
W momencie gdy pracownik poinformuje swojego przełożonego o zaistnieniu niespodziewanej sytuacji, kluczowa jest pierwsza reakcja. Podstawowym krokiem jest aktywne wysłuchanie oraz empatyczna postawa. Warto okazać zrozumienie dla pracownika, zapewnić o dyskrecji, a zarazem nie naciskając, zadeklarować udzielenie wsparcia. Dostępne zasoby mogą się różnić, ale najczęściej oferowany jest pakiet tzw. interwencji kryzysowej, w ramach którego pracownik może skorzystać z pomocy psychiatrów i psychoterapeutów. Interwencja kryzysowa to forma profesjonalnej i celowanej pomocy w czasie kryzysu, który dotknął jednostkę. W konsekwencji ma doprowadzić do odzyskania równowagi emocjonalnej i poczucia sprawstwa. W dobie powszechnej technologii dostępne są rozwiązania online – m.in. czaty z ekspertem zdrowia psychicznego. Wśród stosowanych rozwiązań pojawia się również pula dodatkowych dni wolnych – „Mental Health Days”.
Podstawą w sytuacjach kryzysowych jest zrozumienie, że każdy pracownik jest innym człowiekiem i inaczej reaguje na nagłe sytuacje. Wybierając odpowiednią ofertę pomocy, trzeba indywidualnie rozważyć, które rozwiązanie może nieść najlepsze korzyści.
Jak pracodawca może pomóc pracownikowi?
Pracodawca posiada wiele narzędzi, które pomogą pracownikowi w trudnych sytuacjach życiowych. Narzędzia, które warto stosować to przede wszystkim szeroko pojęte budowanie świadomości na temat wagi zdrowia psychicznego. Poprawna psychoedukacja to nie tylko promowanie zdrowych nawyków żywieniowych i zachęcanie do aktywności fizycznej, ale także zapewnienie dostępu do szkoleń prowadzonych przez wyspecjalizowanych psychologów i coachów. Natomiast menadżerom pracodawca może zaoferować warsztaty z zakresu psychologicznych podstaw zarządzania zespołem. W obszarach zasobów wsparcia mogą się znaleźć także pakiety medyczne obejmujące wsparcie psychiatryczne, a także dofinansowanie psychoterapii. W trudnych sytuacjach oferowana może być także pomoc career coacha. Obecnie dla podniesienia komfortu pracy często zwraca się uwagę na:
- warsztaty i seminaria – to regularne spotkania, podczas których poruszane są kwestie związane z zarządzaniem stresem, motywacją czy uzależnieniami. Dzięki takiej przestrzenia wspólnie można wypracować rozwiązania problemów.
- Rozwój osobisty i zawodowy – pomoc pracodawcy przy zdobywaniu kolejnych szczebli na ścieżce rozwoju daje poczucie wsparcia pracownikowi, który może zrobić to w odpowiednim tempie.
- Interwencje kryzysowe – celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego poradzenia sobie w trudnej sytuacji. W nagłych zdarzeniach (mobbing, wypadek, itp.) pracownik może liczyć na wsparcie psychiatrów i psychoterapeutów, dzięki czemu zapobiega przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej.
Kultura organizacji możliwości rozwoju
Pakiet wsparcia oferowany przez pracodawców jest szczególnie ważny w przypadku losowych sytuacji, jednak podstawą jest świadome budowanie kultury organizacyjnej opartej na współdziałaniu, a nie współzawodnictwie. Przełożeni nie tylko powinni na co dzień zachowywać się empatycznie, ale także przeciwdziałać mobbingowi i wszelkiego rodzaju nadużyciom.
[1] „Zdrowie psychiczne na polskim rynku pracy”. Raport z badania Poradni Zdrowia Psychicznego HARMONIA Grupy LUX MED” https://harmonia.luxmed.pl/wp-content/uploads/2023/03/Raport-Zdrowie-psychiczne-na-polskim-rynku-pracy-Poradnie-Zdrowia-Psychicznego-HARMONIA.pdf
[2] Jw.