Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego wprowadza dodatkowe regulacje w zakresie określenia szczegółowych warunków prowadzenia segregacji medycznej w tych jednostkach.

W chwili obecnej brak jest regulacji systemowych w zakresie prowadzenia segregacji medycznej i ruchu chorych w szpitalnych oddziałach ratunkowych, a decyzje dotyczące w tym zakresie są podejmowane samodzielnie przez kierowników poszczególnych podmiotów leczniczych.

W rezultacie w około 28 procent szpitalnych oddziałów ratunkowych na terenie kraju praktycznie nie funkcjonuje procedura segregacji medycznej pacjentów. Tymczasem jest to postępowanie niezbędne w celu zapewnienia szybkiej i adekwatnej do potrzeb pomocy medycznej osobom zgłaszającym się do SOR-u, w czasie dostosowanym do stopnia ciężkości ich stanu.

Projekt przewiduje, że segregacja medyczna osób zgłaszających się do SOR-u prowadzona będzie z wykorzystaniem systemu zarządzającego trybami obsługi pacjenta w szpitalnym oddziale ratunkowym (TOPSOR), monitorującego czas oczekiwania pacjentów na świadczenia zdrowotne.

Wprowadzenie wymogu prowadzenia segregacji medycznej pacjentów według jednolitych warunków, z użyciem TOPSOR, pozwoli na skrócenie okresu oczekiwania na przyjęcie przez lekarza, co obecnie stanowi najczęstszą przyczynę skarg ze strony pacjentów.

Rozporządzenie nakłada obowiązek wyznaczenia osoby lub osób odpowiedzialnych za realizację segregacji medycznej spośród pielęgniarek i ratowników medycznych.

Osoby przybywające do oddziału będą pobierały w biletomacie bilet z oznaczeniem czasu przybycia i indywidualnym numerem pacjenta. Po zarejestrowaniu przez rejestratorkę medyczną pacjent zostanie poddany segregacji medycznej, w wyniku której po przeanalizowaniu danych z wywiadu medycznego, zgłaszanych dolegliwości i wartości wybranych parametrów medycznych, zostanie zakwalifikowany do jednej z 5 kategorii, z różnym maksymalnym czasem oczekiwania na udzielenie pomocy medycznej (od pomocy natychmiastowej – kategoria czerwona do kategorii niebieskiej, świadczącej o braku zagrożenia dla życia lub zdrowia).

Informacje zebrane podczas segregacji medycznej będą odnotowywane w TOPSOR. Pacjent otrzyma informację o kategorii, do której został zakwalifikowany i przewidywanym czasie oczekiwania.

Podczas oczekiwania na pierwszy kontakt z lekarzem, pacjenci SOR będą pozostawali pod opieką osób odpowiedzialnych za segregację medyczną. W razie konieczności segregacja może być przeprowadzona ponownie i w wyniku takiej oceny pacjent może być zakwalifikowany do innej kategorii, niż pierwotnie. W odniesieniu do osób zakwalifikowanych do kategorii zielonej lub niebieskiej ponowna segregacja będzie przeprowadzana nie rzadziej niż jeden raz w ciągu każdej godziny oczekiwania.

Osoby zakwalifikowane do dwóch grup świadczących o braku stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego, czyli do grupy zielonej lub niebieskiej, będą mogły być skierowane z SOR do miejsca udzielania świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, o ile miejsce takie znajdować się będzie w lokalizacji szpitalnego oddziału ratunkowego. Ma się to przyczynić do odciążenia oddziałów ratunkowych od przyjęć pacjentów niewymagających niezwłocznej pomocy medycznej.

Pozostali pacjenci będą informowani o możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego u świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej. Wybór miejsca uzyskania świadczenia będzie należał do pacjenta – podobnie, jak ma to miejsce obecnie.

Poza tym na każdym etapie pobytu pacjenta w SOR, czyli od przybycia aż do wypisu z oddziału lub przekazania na inny oddział, w systemie TOPSOR będą odnotowane czasy wykonywania kolejnych czynności, z podziałem na zdefiniowane odcinki.

Wprowadzono również wymóg posiadania w szpitalnym oddziale ratunkowym sprzętu na wymianę z zespołami ratownictwa medycznego, w zakresie desek ortopedycznych z kompletem pasów, w celu usprawnienia pracy zespołów ratownictwa medycznego i zapewnienia natychmiastowego powrotu do gotowości do przyjęcia kolejnego zgłoszenia, po przekazaniu pacjenta do szpitalnego oddziału ratunkowego.

Uszczegółowiono także przepisy, które odnoszą się do minimalnych wymogów kadrowych poprzez dostosowanie liczby personelu medycznego szpitalnego oddziału ratunkowego do liczby osób przyjmowanych w oddziale. Liczba ta powinna być wystarczająca do tego, aby nie były przekraczane maksymalne czasy oczekiwania pacjentów w poszczególnych kategoriach ustalonych w wyniku segregacji medycznej.

Czytaj także: Od 1 czerwca – zmiany w zakresie kar za błędnie wypisane recepty>>>

Ze względu na rosnący udział ratowników medycznych w strukturze zatrudnienia w szpitalnych oddziałach ratunkowych, oraz problemy z obsadą stanowisk pielęgniarek oddziałowych, rozporządzenie umożliwia utworzenie stanowiska pielęgniarki koordynującej lub ratownika medycznego koordynującego pracę innych ratowników medycznych oraz pielęgniarek, pod warunkiem spełnienia przez nich wymogów dotyczących wykształcenia i 5-letniego doświadczenia w szpitalnym oddziale ratunkowym.

Usankcjonowano ponadto zapewnienie w szpitalnym oddziale ratunkowym rejestratorek medycznych i personelu pomocniczego.

Rozporządzenie przewiduje również, że w SOR powinien być zapewniony natychmiastowy dostęp do badania tomografii komputerowej, wraz z opisem. W zakresie wymagań odnoszących się do posiadania w SOR pomieszczenia do izolacji oraz pomieszczenia higieniczno-sanitarnego zastosowano przepisy analogiczne, jak w przypadku izb przyjęć, z obowiązkiem spełnienia tych wymagań do dnia 1 stycznia 2021 roku.

W związku z nowelizacją załącznika 14 tomu II do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym sporządzonej w Chicago 7 grudnia 1944 roku zaktualizowano także brzmienie załącznika do rozporządzenia.

Opisano w nim również wymagania w odniesieniu do lądowisk wyniesionych, które są budowane przy szpitalnych oddziałach ratunkowych, w otoczeniu których nie ma warunków do powstania lądowiska naziemnego.

Rozporządzenie wejdzie w życie 1 lipca 2019 roku, z tym, że w stosunku do szpitalnych oddziałów ratunkowych znajdujących się w podmiotach leczniczych innych niż te, dla których podmiotem tworzącym jest minister i uczelnia medyczna, przepisy dotyczące obowiązku prowadzenia segregacji medycznej z użyciem TOPSOR zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku.

Wynika to z konieczności stopniowego wdrażania tego systemu – najpierw w szpitalach największych, do których trafia najwięcej osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, a w drugiej kolejności w szpitalach poziomu powiatowego, w których problem długiego czasu oczekiwania na przyjęcie w szpitalnym oddziale ratunkowym jest mniej nasilony.

Projekt rozporządzenia został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 29 maja 2019.

Uwagi do projektu można przekazywać do 11 czerwca 2019.