Wkrótce wygaśnie polsko-duńska umowa o ochronie inwestycji

19 kwietnia 2018 roku wejdzie w życie ustawa, która spowoduje, że przestanie obowiązywać umowa zawarta przez Polskę z Królestwem Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji. W wyniku tego Polska nie będzie musiała płacić ewentualnego odszkodowania, o które mogłaby się ubiegać firma Falck po wprowadzeniu zmian w państwowym ratownictwie medycznym.
Chodzi o ustawę z 8 lutego 2018 roku o ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisanej w Kopenhadze 1 maja 1990 roku.
Celem ustawy jest wyrażenie przez Parlament zgody na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji powyższego porozumienia.
Uzasadnienie do ustawy mówi, że zawieranie umów dotyczących popierania i wzajemnej ochrony inwestycji (tzw. Bilateral Investment Treaties – BITs) było uzasadnione w pierwszych latach transformacji ustrojowej po 1989 roku, ponieważ gwarantowane w ich postanowieniach mechanizmy ochrony prawnej dla inwestorów zagranicznych, w szczególności zapewnienie możliwości dochodzenia ewentualnych roszczeń przed niezależnymi, międzynarodowymi trybunałami arbitrażowymi, miały zachęcić zagranicznych przedsiębiorców do inwestowania w Polsce.
„Obecnie jednak dalsze obowiązywanie tych umów poddawane jest krytyce, która uzasadnia podejmowanie kroków zmierzających do spowodowania ich wygaśnięcia” – czytamy w uzasadnieniu do ustawy.
Powodem krytyki są w szczególności wysokie koszty postępowań arbitrażowych ponoszone przez ich strony. Ponadto, w odniesieniu do umów BITs zawartych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Komisja Europejska wysunęła zarzuty dotyczące ich sprzeczności z prawem Unii Europejskiej, między innymi ze względu na uprzywilejowany status inwestorów z państwa-strony tego rodzaju umowy w stosunku do inwestora z państwa członkowskiego Unii Europejskiej niebędącego stroną umowy. Wskazuje się także, iż przewidziany w nich sposób rozstrzygania sporów inwestycyjnych jest sprzeczny z wyłączną kompetencją sądów Unii Europejskiej w tym zakresie.
Nowelizacja ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym zakłada upaństwowienie systemu i w praktyce wyeliminowanie z niego podmiotów prywatnych prowadzących zespoły ratownictwa medycznego. 10 kwietnia 2018 na posiedzeniu sejmowej komisji zdrowia odrzucono poprawki do projektu tej nowelizacji.
Podmioty prywatne posiadają obecnie w swoich strukturach 9,2 procenta ogółu zespołów ratownictwa medycznego działających w kraju (135 ambulansów). Największym z nich jest duńska firma Falck, która posiada 110 ambulansów w systemie oraz 66 stacji na terenie 10 województw.