Jakie są plany restrukturyzacji szpitali?
Projekt zmian dotyczących restrukturyzacji szpitali, warianty rozwiązań i plany dotyczące centralnego systemu nadzoru nad placówkami były tematem webinarium zorganizowanego przez Pracodawców RP. Koncepcję zmian w tym zakresie przedstawił Sławomir Gadomski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Minister Gadomski podkreślił, że najważniejszym problemem w przypadku szpitali jest wielowładztwo, czyli wielość podmiotów będących właścicielami tych placówek (zdarza się, że w jednym mieście działają szpitale należące do siedmiu różnych właścicieli), która utrudnia zarządzanie i współpracę między nimi. Szczególnie widoczne stało się to podczas pandemii, kiedy podejmowane były działania wymagające właśnie współpracy różnych podmiotów.
Istotną sprawą są finanse szpitali, a także utrzymywanie nieefektywnej bazy, czyli na przykład szpitali pełniących tzw. ostre dyżury chirurgiczne czy ginekologiczno-położnicze. Niekorzystna dla szpitali, według ministra Gadomskiego, jest konkurencją pomiędzy nimi, skutkująca negocjacjami z kadrą czy negocjacjami stawek wynagrodzenia.
Planowane przez Ministerstwo Zdrowia rozwiązania mają usunąć te problemy, a politykę prowadzoną przez poszczególne szpitale dostosować do potrzeb, zgodnych z mapami zdrowotnymi.
-Widzimy potrzebę centralnego systemu nadzoru nad restrukturyzacją, także nad zobowiązaniami szpitali. Procesy te będzie wspierała Agencja Rozwoju Szpitali, która będzie też działała prorozwojowo. Powstaną odpowiednie mechanizmy standaryzujące, a Agencja będzie pełniła także rolę doradczą – mówił minister Gadomski.
Rozważanych jest kilka wariantów restrukturyzacji szpitalnictwa – pierwszy zakłada ograniczenie podmiotów nadzorujących szpitale, drugi – wzmocnienie nadzoru nad szpitalami przez administrację rządową, a trzeba – przymusową restrukturyzację szpitali i czasowe przejęcie kontroli przez podmiot restrukturyzacyjny, czyli ARS w przypadku szpitali z najniższą kategorią. Nowa sieć szpitali oparta byłaby na strukturze świadczeń, kryteriach jakościowych i wyróżnieniu najlepszych placówek, na uproszczeniu struktury i zmniejszeniu znaczenia ryczałtu w finansowaniu.
Restrukturyzacja nie obejmie placówek prywatnych, będzie dotyczyła tylko szpitali publicznych.
Czytaj także: Prywatne szpitale włączają się w walkę z epidemią>>>
Eksperci nie mają wątpliwości, że przedstawione przez Wiceministra Zdrowia plany to krok w dobrym kierunku. Choć wskazali na kilka rozwiązań, które powinny sprawić, że reforma będzie bardziej efektywna.
Adam Kozierkiewicz, ekspert ds. ekonomiki zdrowia, zwrócił uwagę na kategoryzację szpitali i na to, jakie kryteria będą stosowane w tym przypadku.
-Takie kategorie z pewnością pozwolą się skupić na placówkach, które będą potrzebowały interwencji, ponieważ utraciły kontrolę nad finansami – mówił Kozierkiewicz. – Dobrze byłoby nadać szpitalom wcześniej takie kategorie, ponieważ będą one mogły zobaczyć, jaka jest ich sytuacja – dodał.
Poruszył także temat tego, jak będzie wyglądała działalność szpitali, w których interwencję podejmie Agencja Rozwoju Szpitali i zasugerował, czy nie warto byłoby rozważyć konsolidacji placówek, które przeszły restrukturyzację.
Dr Małgorzata Gałązka-Sobotka przyznała, że polskiemu szpitalnictwu przydadzą się reformy.
– Nie ma wątpliwości, że potrzebujemy zmian w polskim szpitalnictwie. Potrzebujemy reformy, która uruchomi procesy przede wszystkim naprawcze, w których zarówno zakres działalności prowadzonej przez szpital, ale również formy, narzędzia, jak i metody zarządzania, które są stosowane przez szpital, będą tymi nowoczesnymi, profesjonalnymi, nakierowanymi na zwiększanie wartości zdrowotnej – powiedziała dr Gałązka-Sobotka.
– Do przeprowadzenia udanej restrukturyzacji jest potrzebna wola wszystkich, od organu założycielskiego począwszy, po pracowników i wszystkich interesariuszy – wskazała Ewa Książek-Bator.
Czytaj także: Nowoczesne zabiegi przy udziale robota Da Vinci w Szpitalu Mazovia>>>
– Myślę, że warto by było, gdyby szpitale tworzyły pewnego rodzaju konsorcja i mogły współdziałać na rzecz pacjentów koordynowaną opieką – dodała Książek-Bator.
– Kategoryzacja szpitali to bardzo interesujący i pożyteczny wątek. Kategorie pozwolą skupić się na ograniczonej liczbie podmiotów, które na pewno potrzebują interwencji – ocenił Adam Kozierkiewicz.
Prace nad koncepcją zmian w szpitalnictwie ciągle trwają. Raport z rządowego prac zespołu, który zajmuje się tym zagadnieniem, zostanie przekazany jeszcze w tym tygodniu.
Planowane zmiany, jak zapewnia resort zdrowia, nie dotyczą centralizacji, ale stworzenia nowej sieci oraz systemu kategoryzacji szpitali.
Minister Gadomski poinformował, że przy tworzeniu rozwiązań skorzystano z pomysłów Pracodawców RP wypracowanych w ramach Akademii Zdrowia 2021.
Adam Kozierkiewicz przypomniał także ostatnie 30 lat historii dotyczącej sytuacji szpitalnictwa w Polsce. Na początku lat 90-tych weszła w życie ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, wtedy powstały szpitale jako jednostki budżetowe, podlegające wojewodom, będących także płatnikami świadczeń zdrowotnych. Rozliczanie placówek odbywało się na zasadzie budżetowej, szpitale otrzymywały dotacje na swoją działalność. Obsługiwały je wydziały zdrowia urzędów wojewódzkich.
Taki stan trwał do początku lat 90-tych, kiedy niektóre z placówek stały się SP ZOZ-ami, mającymi większą autonomię. Do końca 1998 roku SP ZOZ-y powstawały w formie eksperymentu, były ich około 100. Takie jednostki lepiej sobie radziły niż jednostki budżetowe.
W roku 1999 rozpoczęła się reforma administracyjna, wtedy SP ZOZ-y usamodzielniły się i zostały przydzielone do organów administracji samorządowej. Niektóre z nich przekształcały się w spółki niepubliczne (samorządowe). Taki krok był spowodowany chęcią zmniejszenia lub likwidacji zadłużenia szpitali.
W roku 2010 uchwalona została ustawa o działalności leczniczej. Na jej podstawie SP ZOZ-y były przekształcane w spółki prawa handlowego. Przez pewien czas obowiązywał zapis obligatoryjnego przekształcania szpitali w spółki (przy określonych wynikach finansowych), obecnie takiego obowiązku nie ma.
17 lutego 2021 w ramach Akademii Zdrowia Pracodawcy RP przygotowali rekomendacje dla poszczególnych obszarów systemu ochrony zdrowia, które dotyczą również restrukturyzacji szpitali.
Czytaj na ten temat: Pracodawcy RP: rekomendacje dla systemu ochrony zdrowia>>>
Webinarium w ramach Akademii Zdrowia 2021 pt. “Restrukturyzacja szpitali” odbyło się 25 maja 2021, o godz. 9:00.
Prelegentami podczas spotkania byli: dr hab. n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka – doradca Prezydenta Pracodawców RP w obszarze ochrony zdrowia, Dziekan Centrum Kształcenia Podyplomowego oraz dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego, Ewa Książek-Bator – członek zarządu Polskiej Federacji Szpitali, Sławomir Gadomski – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, dr n. med. Adam Kozierkiewicz – ekspert ds. ekonomiki zdrowia.
Spotkanie prowadził dr n. przyr. Andrzej Mądrala – Wiceprezydent Pracodawców RP.