27 stycznia 2023 roku została uchwalona przez Sejm ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej. Posłowie przyjęli ponad 30 poprawek, w tym dwa zestawy Biura Legislacyjnego Sejmu. Ustalono również datę zakończenia prac nad KSO na 1 kwietnia 2024 roku.

Przyjęta została także poprawka zakładająca, że data graniczna stworzenia specjalistycznych ośrodków leczenia onkologicznego I, II i III stopnia, w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej, to 1 kwietnia 2024 roku.

Kolejna przyjęta poprawka mówi o tym, że Krajowy Ośrodek Monitorujący Krajową Sieć Onkologiczną będzie opracowywał i aktualizował wytyczne postępowania diagnostyczno-leczniczego w onkologii, również przez adaptację zagranicznych opracowań.

Inna zmiana uszczegóławia zakres danych, jakie podmioty należące do KSO będą przekazywały do systemu informatycznego.

Krajowa Sieć Onkologiczna (KSO) ma zapewnić kompleksową opiekę onkologiczną w całym kraju, a poszczególne etapy leczenia mają przebiegać według ściśle określonych standardów, przy współpracy specjalistów różnych dziedzin.

Lux Med Onkologia: umowy z NFZ na kompleksowe leczenie nowotworów

Ustawa zakłada, że każdy pacjent – niezależnie od miejsca zamieszkania – będzie miał zapewnioną opiekę onkologiczną opartą na jednakowych standardach diagnostyczno-terapeutycznych.

Realizacja etapów leczenia ma przebiegać przy współpracy specjalistów z różnych dziedzin medycyny. Podmioty, które znajdą się w Krajowej Sieci Onkologicznej, będą miały obowiązek wyznaczania koordynatora dla każdego pacjenta.

Utworzona zostanie krajowa infolinia onkologiczna – będzie ona udzielać informacji o organizacji opieki onkologicznej w ramach KSO, w tym o możliwości uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej.

Wprowadzony zostanie też obowiązek prowadzenia systematycznej oceny satysfakcji pacjenta. Dzięki temu możliwe będzie wprowadzanie korekt do systemu opieki onkologicznej w sposób, który odpowiada oczekiwaniom pacjentów.

Strukturę KSO będą tworzyć specjalistyczne ośrodki leczenia onkologicznego (tzw. SOLO) I, II i III poziomu zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO wraz z centrami kompetencji, ośrodkami satelitarnymi i ośrodkami kooperacyjnymi.

„Najbardziej skomplikowane” świadczenia medyczne będą realizowane na poziomie wysokospecjalistycznym, „złożone” świadczenia medyczne na poziomie specjalistycznym, a „najprostsze” świadczenia na poziomie podstawowym.

Kwalifikacja placówek na poszczególne poziomy zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO będzie oparta na kryteriach dotyczących między innymi liczby i kwalifikacji personelu medycznego i potencjału diagnostyczno-terapeutycznego, zapewniającego odpowiednią jakość i bezpieczeństwo udzielanych świadczeń.

Podmioty lecznicze, które nie znajdą się w KSO, nie będą mogły realizować opieki onkologicznej w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Rozwiązanie nie będzie jednak dotyczyło diagnostyki lub leczenia nowotworów krwi, świadczeń udzielanych osobom poniżej 18 lat i udzielania świadczeń w ramach przyjęcia w trybie nagłym.

Projekt ustawy będzie obecnie procedowany przez Senat.

Do pre-konsultacji publicznych skierowany został przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia Plan dla Chorób Rzadkich, czyli kompleksowy model opieki dla pacjentów z chorobami rzadko występującymi.

Uwagi do tego dokumentu można przekazywać do północy 7 marca 2021 roku.

Główne założenia Planu dotyczą poprawy diagnostyki i leczenia chorób rzadkich w Polsce, zgodnie ze standardami przyjętymi w Unii Europejskiej, poprawy w dostępie do wysokiej jakości innowacyjnych świadczeń opieki zdrowotnej oraz poszerzania wiedzy o chorobach rzadkich.

Plan zawiera prawie 40 zadań, które mają być realizowane w latach 2021-2023. Koszty wprowadzenia Planu szacuje się na ponad 90 mln zł, natomiast na leki zostanie przeznaczonych 750 mln zł rocznie z Funduszu Medycznego. Dodatkowe środki przekaże także Narodowy Fundusz Zdrowia, który zacznie finansować nowe genetyczne metody diagnostyczne. Na ten cel ma zostać przekazane od 30 do 50 mln zł.

Program zakłada wprowadzenie nowelizacji taryfikacji procedur związanych z hospitalizacją oraz opieką ambulatoryjną, jak również taryfikację i opracowanie rekomendacji dla wybranych wysokospecjalistycznych badań laboratoryjnych, w tym genetycznych badań wielkoskalowych w zakresie niezbędnym do diagnostyki i monitorowania leczenia pacjentów z określonymi chorobami rzadkimi.

Plan zakłada zmiany w sześciu obszarach:

1. Ośrodki Eksperckie Chorób Rzadkich
2. Diagnostyka chorób rzadkich, w tym dostęp do nowoczesnych metod diagnostycznych z wykorzystaniem wielkoskalowych badań genomowych
3. Dostęp do leków i środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego w chorobach rzadkich
4. Polski Rejestr Chorób Rzadkich
5. Paszport pacjenta z chorobą rzadką
6. Platforma Informacyjna „Choroby Rzadkie”.

Zgodnie z ustawą o Funduszu Medycznym, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) została zobowiązana do stałego monitorowania nowo rejestrowanych technologii lekowych stosowanych w onkologii lub chorobach rzadkich.

Czytaj także: Opieka zdrowotna nakierowana na wartość lepiej zaspokaja potrzeby pacjentów>>>

Agencja dokonała oceny innowacyjności terapii między innymi w oparciu o takie kryteria jak siła interwencji (ocena wartości dodanej w zakresie skuteczności klinicznej i profilu bezpieczeństwa względem dostępnej opcji terapeutycznej), jakość danych naukowych, wielkość populacji docelowej, niezaspokojona potrzeba zdrowotna oraz priorytety zdrowotne.

26 lutego 2021 Agencja przekazała ministrowi zdrowia pierwszy wykaz technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności, który zawiera 11 nowych technologii lekowych. Będą one miały szansę wejść w tryb uproszczonej oceny i ewentualnego finansowania.

Po przekazaniu przez Agencję pierwszego wykazu technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności minister zdrowia – po zasięgnięciu opinii Rady Przejrzystości, Rzecznika Praw Pacjenta oraz konsultantów krajowych z danej dziedziny medycyny – opublikuje ich listę w Biuletynie Informacji Publicznej Agencji.

Decyzja refundacyjna dla technologii o wysokim poziomie innowacyjności zostanie wydana na 2 lata. W tym czasie będzie dodatkowo badana skuteczność i bezpieczeństwo tych terapii, a pacjenci przyjmujący te leki zostaną objęci szczególnym monitoringiem.

Agencja Badań Medycznych przeznaczyła także 100 mln zł na projekty dotyczące opracowania nowych procedur terapeutycznych w obszarze chorób rzadkich w ramach prowadzonych niekomercyjnych badań klinicznych.

Choroby rzadkie dotykają nie więcej niż 5 na 10 tysięcy osób. W większości są to choroby genetyczne. Prawie połowa takich chorób ujawnia się w wieku dziecięcym. Szacuje się, że na choroby rzadkie zapada 6-8 procent populacji każdego kraju, czyli w Polsce to około 2-3 miliony osób.

Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu Plan dla Chorób Rzadkich dostępny jest tutaj>>>

Z najnowszego raportu GUS „Zdrowie i ochrona zdrowia w 2017 roku” wynika, że w roku 2017 wskaźnik wykorzystania łóżek dla wszystkich szpitali w Polsce wyniósł 65,8 procenta lub inaczej 240 dni i było to o 2 dni mniej niż w 2016 roku i o 9 dni mniej niż w 2010 roku.

Baza łóżkowa szpitali ogólnych była w największym stopniu wykorzystana w województwach: lubelskim (71,4 procenta), małopolskim (70,5 procenta) i zachodniopomorskim (68,7 procenta), a najniższe wykorzystanie łóżek odnotowano w województwach: wielkopolskim (56,9 procenta), opolskim (63,8 procenta dni) i podlaskim (63,9 procenta).

W województwie mazowieckim wskaźnik ten był na poziomie 68,5 procenta, czyli 250 dni, o 4 dni więcej niż w roku poprzednim.

Raport pokazuje, że w 2017 roku średni czas pobytu chorego na oddziale szpitalnym, w skali kraju, wyniósł 5,3 dnia i nie zmienił się w porównaniu do 2016 roku, natomiast w odniesieniu do 2010 roku był krótszy o 0,4 dnia.

Czytaj także: Raport GUS: wzrosła liczba diagnostów laboratoryjnych>>>

W porównaniu do 2016 roku średni czas pobytu pacjentów uległ skróceniu w największym stopniu na oddziałach: leczenia jednego dnia (o 1,4 dnia krócej), chirurgii szczękowo-twarzowej (o 0,5 dnia), psychiatrycznych, chorób zakaźnych oraz anestezjologii i intensywnej terapii (po 0,4 dnia krócej).

Natomiast dłuższe pobyty odnotowano między innymi na oddziałach: hematologicznych (o 1,3 dnia dłużej), rehabilitacyjnych i geriatrycznych (po 0,4 dnia), toksykologicznych i kardiochirurgicznych (po 0,3 dnia dłużej).

Średni pobyt pacjenta na oddziałach szpitalnych był najdłuższy na terenie województwa śląskiego (6 dni), lubelskiego (5,9 dnia), oraz małopolskiego (5,8 dnia), a najkrótszy w województwie wielkopolskim (4,7), lubuskim (4,8 dnia) i zachodniopomorskim (4,9). Od kilku lat w większości województw obserwuje się skracanie się średniej długości pobytu pacjenta w szpitalu.

W 2017 roku na oddziałach szpitalnych polskich szpitali leczonych było stacjonarnie prawie 8 458,6 tysiąca osób, o 0,4 procenta więcej niż w 2016 roku. Podobnie jak w latach poprzednich, najliczniejszą grupę, blisko 1/4 ogółu leczonych (2 059 tys. osób, o 0,4 procenta mniej niż w 2016 roku) stanowili pacjenci oddziałów chirurgicznych, z czego ponad połowa przypadków były to osoby korzystające z pomocy na oddziałach chirurgii ogólnej (1 028,7 tysiąca pacjentów).

Kolejną liczną grupę stanowiły pacjentki oddziałów ginekologiczno-położniczych (13,4 procenta ogółem leczonych, czyli 1132,2 tysiąca kobiet) oraz pacjenci oddziałów chorób wewnętrznych (11,7 procenta ogółem leczonych, czyli 985,5 tysiąca osób).

Największy wzrost liczby hospitalizowanych (kierując się bezwzględną liczbą pacjentów) w porównaniu do poprzedniego roku, odnotowano na oddziałach: ginekologiczno-położniczych (o 33,9 tysiąca osób więcej, czyli o 3,1 procenta), neonatologicznych (o 33,8 tysiąca, czyli  o 9,0 procenta), okulistycznych (o 26,3 tysiąca osób, czyli o 8,9 procenta), zakaźnych (o 16,0 tysięcy osób, czyli o 11,9 procenta), chirurgii urazowo-ortopedycznej (o 12,2 tysiąca osób, czyli o 2,6 procenta), gastrologicznych (o 10,1 tysiąca osób, czyli o 9,8 procenta) oraz  intensywnej terapii (o 8,2 tysiąca pacjentów więcej, czyli o 7,6 procenta).

Największy spadek liczby pacjentów (kierując się bezwzględną liczbą pacjentów) zarejestrowano na oddziałach: chorób wewnętrznych (o 62,6 tysiąca osób, czyli o 6.0 procent mniej), onkologicznych (o 25,2 tysiąca, czyli o 6,8 procenta), chirurgii ogólnej (o 21,5 tysiąca czyli  o 2,0 procent), kardiologicznych (o 6,7 tysiąca, czyli o 1,1 procenta), rehabilitacyjnych (o 5,1 tysiąca, czyli o 2,2 procent), otolaryngologicznych (o 4,5 tysiąca, czyli o 1,8 procenta), kardiochirurgicznych (o 2,3 tysiąca, czyli o 4,9 procenta) i reumatologicznych (o 2,2 tysiąca osób, czyli o 2,6 procenta mniej).

W szpitalach ogólnych w 2017 roku hospitalizowanych było 7,8 mln pacjentów (o 0,7 procenta mniej niż w 2016 roku),  a w trybie dziennym – 3,4 mln osób (o 6,3 procenta więcej niż w roku poprzednim).

W Polsce na koniec 2017 roku funkcjonowało 951 stacjonarnych szpitali ogólnych, dysponujących 185,3 tysiącem łóżek oraz 191 szpitali dziennych (lub inaczej „jednego dnia”), oferujących 1,2 tysiąca miejsc opieki dziennej.

Podobnie jak w roku 2016 liczba szpitali stacjonarnych wyniosła 2,5 szpitala na 100 tysięcy mieszkańców, natomiast liczba łóżek w przeliczeniu na 10 tysięcy ludności była nieco niższa niż rok wcześniej i wyniosła 48,2 łóżek. Oznacza to, że na jedno łóżko przypadało przeciętnie 207 mieszkańców (o 1 mieszkańca więcej niż w roku 2016).

Raport jest dostępny na stronie www.stat.gov.pl