Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie zgłaszania dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych u ludzi określa zasady zgłaszania takich wyników, sposób dokonywania zgłoszeń oraz właściwych państwowych inspektorów sanitarnych, którym są one przekazywane, a także wzory formularzy zgłoszeń.
Rozporządzenie uzupełnia dotychczasowy wykaz biologicznych czynników chorobotwórczych podlegających zgłoszeniu przez laboratoria diagnostyczne o czynniki etiologiczne powodujące choroby zakaźne stanowiące istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego: wirus Ebola, koronawirus MERS (jako jeden z czynników odpowiadających za zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej), a także wirus chikungunya.
Nie ulegają natomiast istotnym zmianom dotychczasowe zasady sprawowania nadzoru epidemiologicznego w zakresie, w jakim są w nim zbierane oraz wykorzystywane dodatnie wyniki badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych objętych obowiązkiem zgłaszania.
Wykaz biologicznych czynników chorobotwórczych określonych w załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia jest zgodny z wykazem zakażeń i chorób zakaźnych, który stanowi załącznik do ustawy z 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ma charakter komplementarny do rozporządzenia wydawanego na podstawie art. 27 ust. 9 ustawy, w którym wyszczególniono choroby zakaźne podlegające nadzorowi w populacji ogólnej i objęte obowiązkiem jednostkowego zgłaszania do stacji sanitarno-epidemiologicznych przez lekarzy i felczerów w celu podjęcia przez Państwową Inspekcję Sanitarną stosowanych działań.
Czytaj także: Umowy na świadczenia w zakresie AOS przedłużone do 2021 roku>>>
Największą nowością wprowadzaną rozporządzeniem jest wskazanie, że zgłoszenia elektroniczne mogą być dokonywane za pośrednictwem formularzy elektronicznych udostępnionych przez System Monitorowania Zagrożeń, o którym mowa w art. 26 ustawy z 28 kwietnia 2011 roku o systemie informacji w ochronie zdrowia albo – jeżeli pozwalają na to warunki techniczne – także bezpośrednio z systemu teleinformatycznego, w którym laboratorium prowadzi dokumentację medyczną pacjenta.
Równocześnie w projektowanym rozporządzeniu dodano możliwość dokonywania zgłoszeń również innymi środkami komunikacji elektronicznej pod warunkiem użycia odpowiedniego szyfrowania. Rozwiązanie to jest tożsame z dotychczasowym. Ponadto, nadal będą mogły być dokonywane zgłoszenia papierowe przekazywane przesyłką poleconą albo składane za pokwitowaniem bezpośrednio w siedzibie powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Projektowane rozporządzenie wskazuje, że zgłoszenia są przekazywane państwowym powiatowym inspektorom sanitarnym. W zależności od sposobu dokonywania zgłoszenia (w trybie rutynowym – w postaci papierowej albo elektronicznej, natomiast w trybie pilnym – telefonicznie) wskazano odmienne kryteria ustalania właściwości miejscowej PPIS jako podmiotu, do którego laboratorium przekazuje zgłoszenie.
Zgłoszenie elektroniczne – na podstawie i w zależności od zawartych w nim danych adresowych pacjenta – będzie automatycznie przesyłane (udostępniane) przez System Monitorowania Zagrożeń temu PPIS, który jest właściwy dla miejsca zamieszkania pacjenta (§ 4 ust. 1 projektu rozporządzenia). Natomiast zgłoszenie w postaci papierowej jest przekazywane do PPIS właściwego dla siedziby laboratorium, w którym wykonano badanie (§ 4 ust. 2 projektu rozporządzenia), co pozwoli na uniknięcie obciążenia administracyjnego i finansowego, które wiązałyby się z obowiązkiem rozsyłania przez laboratorium zgłoszeń papierowych po obszarze całego województwa lub nawet kraju, w przypadku wykonywania przez nie badań u pacjentów zamieszkałych w wielu powiatach. Jest to rozwiązanie tożsame z dotychczasowym.
Jednocześnie wprowadzono przepis regulujący zasady przekazywania zgłoszenia w sytuacji identyfikacji biologicznego czynnika chorobotwórczego, którego wykrycie wymaga lub może wymagać podjęcia natychmiastowych działań mających na celu ochronę zdrowia publicznego (§ 5 projektu rozporządzenia). W tym przypadku zgłoszenia będą mogły być dokonywane telefonicznie do PPIS właściwego ze względu na siedzibę laboratorium, w którym wykonano badanie na numer telefonu alarmowego opublikowany na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej stacji sanitarno-epidemiologicznej podległej temu inspektorowi.
Rozwiązanie to umożliwia natychmiastowe informowanie Państwowej Inspekcji Sanitarnej o identyfikacji patogenów, w szczególności tych które wywołują choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zakaźne, co z punktu widzenia zdrowia publicznego będzie miało istotny wpływ na szybkość przeprowadzania przez Państwową Inspekcję Sanitarną analizy ryzyka oraz podejmowanie działań przeciwepidemicznych. Każdorazowo jednak zgłoszenie telefoniczne będzie wymagało potwierdzenia w postaci zgłoszenia papierowego bądź elektronicznego dokonanego w ciągu 24 godziny od zgłoszenia telefonicznego.
Jak wskazano zgłoszenia telefoniczne oraz papierowe będą dokonywane do PPIS właściwego ze względu na miejsce wykonania badania. Przekazanie informacji do PPIS odpowiedzialnego za prowadzenie dalszych działań będzie odbywać się już wewnątrz struktury organizacyjnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W zależności od dostępnych danych identyfikujących pacjenta, PPIS który odebrał zgłoszenie przekaże je do PPIS właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby, u której stwierdzono dodatni wynik badania, a gdy adres zamieszkania pacjenta nie jest dostępny zgłoszenie będzie przekazywane PPIS właściwemu dla miejsca wystawienia zlecenia lekarskiego, który ustali niezbędne dane adresowe pacjenta przez kontakt ze świadczeniodawcą.
Rozwiązanie to ma na celu usprawnienie zgłoszeń telefonicznych przez ich dokonywanie na jeden numer telefoniczny właściwej dla laboratorium stacji sanitarno- epidemiologicznej.
Projektowane rozporządzenie w § 2 ust. 2 określa wzory trzech formularzy służących zgłaszaniu dodatnich wyników badań, odpowiednio: wzór formularza ogólnego dla biologicznych czynników chorobotwórczych (formularz ZLB-1) oraz wzory formularzy dedykowanych: dla gruźlicy (formularz ZLB-2) oraz dla HIV (formularz ZLB-3).
Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie zgłaszania dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych u ludzi został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 17 czerwca 2019 roku.
Uwagi do projektu można przekazywać do 19 lipca 2019 roku.
