Przychodnia CenterMed w Katowicach 21 października 2022 podpisała pierwszą w Polsce umowę na świadczenia usług w zakresie opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej.

Umowę podpisali przedstawiciele CenterMed oraz śląskiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. W wydarzeniu uczestniczył minister zdrowia Adam Niedzielski.

Wprowadzenie opieki koordynowanej oznacza, że w poradni POZ odbywa się koordynacja całego procesu leczenia. W ramach tej opieki  można wykonywać badania z zakresu kardiologii, diabetologii, endokrynologii czy pulmonologii.

Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej może zlecić badania, które dotychczas zlecali lekarze specjaliści. Podstawą procesu leczenia jest indywidualny plan opieki medycznej, który zawiera konsultacje między lekarzem POZ a specjalistami a także dodatkowe konsultacje, na przykład z dietetykiem. O dobrą komunikację na linii lekarz-pacjenta ma dbać koordynator, który także informuje pacjenta o kolejnych etapach leczenia.

Opieka koordynowana i opieka oparta na wartości to przyszłość ochrony zdrowia

Grupa CenterMed posiada 23 placówki i jeden szpital. Centra medyczne działają w największych miastach w kraju: w Warszawie, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, a także w Tarnowie, Nowym Sączu, Bochni i Brzesku.

Placówki oferują opiekę medyczną od badań diagnostycznych, poprzez medycynę pracy, konsultacje lekarzy pierwszego kontaktu, lekarzy specjalistów, zabiegi ambulatoryjne, rehabilitację, badania profilaktyczne i usługi stomatologiczne, aż po opiekę szpitalną. CenterMed współpracuje z Narodowym Funduszem Zdrowia oraz firmami ubezpieczeniowymi.

Zgodnie zarządzeniem prezesa NFZ od 1 października 2021 roku poradnie podstawowej opieki zdrowotnej powinny wyznaczyć koordynatora, który wesprze pacjentów w procesie leczenia.

Docelowo koordynator będzie dbał o lepszą komunikację na linii lekarz – pacjent, informował szczegółowo o kolejnych etapach leczenia, nie tylko w ramach POZ, oraz wspomagał organizację leczenia, szczególnie w przypadku pacjentów z chorobami przewlekłymi.

Przepisy nie wymagają, aby koordynatorem była osoba nowo zatrudniona. Zadania koordynatora może realizować personel, który już pracuje w poradni, może to być lekarz, pielęgniarka czy rejestratorka.

– Zmiany w POZ wprowadzamy, bazując na wynikach pilotażowego projektu POZ PLUS, który objął ponad 350 tysięcy pacjentów z całej Polski. Właśnie na gruncie tego projektu testowaliśmy funkcję koordynatora. W zgodnej opinii pacjentów i lekarzy rola koordynatora została dobrze oceniona, dlatego taki model opieki będzie rozwijany i wprowadzany we wszystkich poradniach POZ – wskazuje Filip Nowak, p.o. prezes Narodowego Funduszu Zdrowia.

Czytaj także: Powinniśmy płacić za zdrowie, a nie za chorobę >>>

Zmiany w organizacji pracy POZ będą wprowadzane stopniowo. W I etapie – od 1 października 2021 – koordynator ma skupić się na działaniach profilaktycznych.

Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie programów zarządzania chorobą, czyli opieki koordynowanej dla pacjentów chorych przewlekle. Od 1 stycznia 2022 roku sukcesywnie do programu będą włączane kolejne schorzenia i choroby: nadciśnienie, cukrzyca, zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca, choroby tarczycy.

Koordynator jest pierwszym krokiem w rozwoju podstawowej opieki zdrowotnej i wzmocnieniu opieki nad pacjentami POZ. Kolejnymi etapami będą między innymi: wprowadzenie wizyty kompleksowej dla pacjentów z chorobami przewlekłymi oraz poszerzenie dostępnych badań diagnostycznych, (laboratoryjnych i obrazowych), które będzie mógł zlecić lekarz POZ.

Link do zarządzenia prezesa NFZ w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej nr 160/2021/DSOZ>>>

Dr n. med. Krzysztof Bury
Dyrektor medyczny, członek zarządu Grupy Scanmed 

Jakość w ochronie zdrowia, reforma sieci szpitali i pacjent w centrum uwagi to niewątpliwie trzy kluczowe aspekty, które poruszane były podczas sesji Forum Ochrony Zdrowia w ramach XXX Forum Ekonomicznego, które odbywało się od 7 do 9 września 2021 w Karpaczu. 

Jakość w ochronie zdrowia jest kwestią najistotniejszą. Czymś, czego oczekują pacjenci, ale też bezwzględnym czynnikiem, który należy w określony sposób monitorować i doceniać podmioty medyczne świadczące swoje usługi na najwyższym poziomie.  

Powinniśmy płacić za jakość udzielanych świadczeń i ich efekt długofalowy, a nie tylko za wykonanie danej procedury. Projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta choć wymaga jeszcze dopracowania, to bardzo dobry kierunek reformy w ochronie zdrowia. Nie wystarczy bowiem wykonać procedurę, ale trzeba wykonać ją zgodnie z najlepszą wiedzą medyczną, najnowszymi standardami i przez wykwalifikowany personel medyczny.  

Zgodnie z wypowiedziami ministra zdrowia Adama Niedzielskiego podczas forum, jakość w ochronie zdrowia będzie opierała się na trzech filarach: klinicznym, konsumenckim i zarządczym. Chciałbym zwrócić szczególną uwagę na aspekt konsumencki. Oznacza to, że nie tylko najlepiej wykonana usługa medyczna (filar kliniczny), ale właśnie ocena satysfakcji pacjenta z pobytu w szpitalu, wykonania procedury i opieki przez personel medyczny będą jednym z trzech podstawowych czynników oceny podmiotu medycznego.  

Jest to prawdziwa rewolucja i szansa, by w polskim systemie ochrony zdrowia funkcjonowały najlepsze podmioty medyczne. Jako Grupa Scanmed już od dawna poświęcamy jakości wiele uwagi. Dzięki publikacji wyników oceny jakościowej danego podmiotu medycznego (zgodnie z projektem ustawy o ochronie zdrowia), pacjent będzie miał możliwość wyboru najlepszego miejsca leczenia.  

Tu warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt. Czy w przypadku bardzo dobrych ośrodków kolejka oczekujących nie wydłuży się z powodu ogromnego zainteresowania pacjentów? Niemniej jednak ten aspekt z pewnością można rozwiązać, poszerzając bazę łóżkową i pozyskując nowy personel. 

Temat kadry medycznej i jej braku także przewijał się podczas całego Forum Ochrony Zdrowia. Być może jednym z sposobów na rozwiązanie tego problemu okaże się zapowiadana reforma sieci szpitali. Wówczas część oddziałów przestanie pełnić dwudziestoczterogodzinne dyżury, a zacznie świadczyć usługi w trybie jednego dnia lub też nastąpi konsolidacja oddziałów lub szpitali.  

W ten sposób u części podmiotów zmniejszy się zapotrzebowanie na personel medyczny. Być może ustawa o jakości w ochronie zdrowia spowoduje, iż pewne podmioty z najniższą jakością usług wypadną z systemu, a kadra medyczna przejdzie do tych podmiotów, które będą wyróżniać się jakością.  

Czytaj także: Aktywnie uczestniczyliśmy w XXX Forum Ekonomicznym>>>

Z pewnością projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta wymaga jeszcze wiele pracy i stworzenia właściwego systemu monitorowania jej poszczególnych elementów dostosowanych do zakresu świadczonych usług (na przykład pacjent planowy czy przyjmowany w trybie ostrodyżurowym) albo do stopnia referencyjności danego podmiotu (na przykład szpital powiatowy czy szpital uniwersytecki). 

Jak pokazuje projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej, nieważna jest struktura właścicielska, a jakość udzielanych świadczeń medycznych. Pacjenta nie interesuje bowiem, kto jest właścicielem szpitala (sektor publiczny bądź prywatny), a szansa na wyleczenie lub w przypadku braku możliwości wyleczenia – jak najlepszy dalszy komfort życia z chorobą przewlekłą.  

Pandemia Covid-19 jasno pokazała, że struktura właścicielska nie miała znaczenia. Sektor prywatny włączył się bardzo aktywnie w walkę z pandemią, oddając łóżka, oddziały czy całe szpitale dla chorych na Covid-19. Przykładem może być Grupa Scanmed, która od samego początku zaangażowała się w walkę z epidemią na wielu poziomach i oddała ponad 200 łóżek dla chorych z Covid-19. W swojej strukturze nadal posiadamy oddział covidowy i współpracując z lokalnymi władzami, przygotowujemy się do kolejnej fali zachorowań. Ta współpraca sektora publicznego i prywatnego pokazała, jak wiele jesteśmy w stanie zrobić wspólnie i jak wiele jeszcze przed nami. 

Pacjent w centrum uwagi to jeszcze jedna kwestia, która przewijała się podczas Forum Ochrony Zdrowia w Karpaczu. Projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej jest skoncentrowany na pacjencie i jego ocenie satysfakcji, ale też stworzony fundusz kompensacyjny ułatwi choremu drogę odszkodowawczą w przypadku błędu medycznego.  

Inny aspekt to opieka koordynowana, a więc opieka skupiona na pacjencie. Jak pokazują nasze doświadczenia z opieki koordynowanej, na przykład u chorych po zawale serca, pacjent odnosi ogromne korzyści z takiej opieki i ma szansę na poprawę wyników leczenia.  

Tak naprawdę opieka koordynowana powinna obejmować większość najczęściej spotykanych problemów zdrowotnych w Polsce. Zwróciłbym uwagę na jeden ważny element tej opieki – prowadzenie chorego przez stały zespół. To element, bez którego nie można mówić o opiece koordynowanej. Z punktu widzenia chorego zmieniający się zespół przy każdej wizycie nie ma nic wspólnego z opieką koordynowaną i poczuciem, że jest właściwe prowadzony.

Czytaj także: Powinniśmy płacić za zdrowie, a nie za chorobę>>>

dr Tomasz Prystacki, członek zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej, CEO Fresenius

Należy wrócić do medycyny, która traktuje pacjenta całościowo, a nie jako sumę poszczególnych jednostek chorobowych. Niestety, bardzo często przez pryzmat kodu służącego do rozliczenia płatności za świadczenia finansowane ze środków publicznych stan zdrowia chorego nie jest traktowany w sposób holistyczny.

W Polsce powinniśmy płacić za efekty leczenia, bo w tej chwili płacimy za procedury, czyli na przykład za podanie leku czy za interwencję, niezależnie od tego, jaki efekt one przynoszą w krótszym, ale i w dłuższym horyzoncie. Ciągle niestety brakuje (choć pojawiają się już pierwsze jaskółki nowego podejścia) w naszym systemie ochrony zdrowia całościowego spojrzenia na zdrowie pacjenta i opieki, która będzie obejmowała wszystkie aspekty – od profilaktyki poprzez leczenie do zaleceń dotyczących diety czy trybu życia po interwencji.

Wydaje się, że pacjent powinien być prowadzony przez jedna osobę – tzw. case managera, niezależnie od tego, czy będzie to internista, diabetolog, kardiolog czy też na przykład pielęgniarka, a więc personel, który pacjenta zna i opiekuje się nim na każdym etapie leczenia. Płacenie za opiekę koordynowaną w ten sposób powinno być zorganizowane wokół określonych jednostek chorobowych.

Należy zwrócić także uwagę na fakt, że przez samo publikowanie wyników leczenia jesteśmy w stanie prawie natychmiast poprawić jego wyniki. To są prawa znane z ekonomii i śmiem twierdzić, że w ochronie zdrowia również się sprawdzą.

Trzeba takie dane przed prezentacją ustrukturyzować, uwzględnić ryzyka i poziom skomplikowania poszczególnych interwencji, tak, aby nie porównywać wyników leczenia placówek na różnych poziomach na przykład klinicznych z powiatowymi. Trudno bowiem porównać śmiertelność w szpitalu powiatowym, który pacjentów z poważniejszymi schorzeniami przekazuje do specjalistycznej kliniki, z wynikami tej kliniki i na tej podstawie wyciągać miarodajne wnioski.

Czytaj także: Należy płacić za jakość leczenia, niezależnie od formy własności placówki>>>

Jakość leczenia obecnie jest określana głównie jako dostęp do infrastruktury czy do specjalistów. Ona również wymaga redefinicji. Miarą jakości powinny być osiągane wyniki medyczne. To jedyne, co łączy płatnika, pacjenta i świadczeniodawcę.

W celu zastosowania takiego podejścia trzeba byłoby zmienić cały system finansowania ochrony zdrowia i wyceny świadczeń. Obecny system uniemożliwia stosowanie opieki koordynowanej. Na przykład w dziedzinie, którą się zajmuję, osobno finansowane są świadczenia stacji dializ, osobno świadczenia poradni nefrologicznej. Nie zawsze można pacjentowi zaproponować inny rodzaj leczenia, gdy nie jest on w danej placówce dostępny.

Brakuje szerokiej prewencji, szkoleń dla pacjentów, ograniczony jest dostęp do specjalistów – nefrologów. W rezultacie jakość życia pacjentów z chorobami nefrologicznymi jest u nas gorsza niż w innych krajach. To wszystko mogłoby się zmienić, gdyby pacjentem opiekował się jeden lekarz, a placówka otrzymywałaby pieniądze z NFZ za koordynację procesu.

W ramach takiej opieki każda stacja dializ powinna prowadzić obowiązkowo poradnię nefrologiczną i to lekarz powinien decydować o całej ścieżce pacjenta, prowadząc go od drugiej bądź trzeciej fazy niewydolności nerek przez wszystkie kolejne fazy, uwzględniając w pierwszej kolejności jakość życia i korzyści płynące z różnych form leczenia, od transplantacji wyprzedzającej do dializ.

Pierwsze próby takiego skoordynowanego podejścia do opieki zdrowotnej są realizowane. Powstał skoordynowany program opieki nad pacjentem kardiologicznym KOS-Zawał, a także skoordynowany program opieki nad kobietą w ciąży – KOC.

Projekt dotyczący opieki koordynowanej nad pacjentem nefrologicznym trafił do Narodowego Funduszu Zdrowia. Trafiają tam także kolejne projekty i mamy nadzieję, że zawarte w nich rozwiązania zostaną wykorzystane i wprowadzone w życie.

Czytaj także: Opieka koordynowana i opieka oparta na wartości to przyszłość ochrony zdrowia>>>

Te rozwiązania nakładają na świadczeniodawcę odpowiedzialność za efekt zdrowotny leczenia i wymuszają wprowadzanie bardziej skutecznych działań w tym kierunku.

Opiekę koordynowaną po raz pierwszy zastosowano w Szwecji, po to, aby zachęcić świadczeniodawców do lepszej implantacji sztucznego biodra. Potem spopularyzowana została także w USA, gdzie opieka zdrowotna jest skomercjalizowana i zwraca się uwagę na koszty i tym samym na efektywność leczenia.

Opieka koordynowana była jednym z tematów panelu dyskusyjnego dotyczącego miejsca pacjenta w systemie ochrony zdrowia, który odbywał się w ramach Forum Ochrony Zdrowia, będącego częścią Forum Ekonomicznego w Karpaczu (od 7 do 9 września 2021).

Uczestnicząc w tym panelu jako przedstawiciel Pracodawców Medycyny Prywatnej, podkreślałem rolę prywatnego sektora ochrony zdrowia w zapewnieniu jak najlepszej opieki pacjentom.

Szczególnie po pandemii stało się oczywiste, że oba sektory – zarówno publiczny jak i prywatny, muszą współistnieć w systemie ochrony zdrowia, gdyż system publiczny nie zapewniłby dostępu do wszystkich świadczeń.

Mówiłem także o nierównym dostępnie do świadczeń, na przykład w zakresie nefrologii, gdzie dotyczy on zarówno leczenia ambulatoryjnego jak i leczenia szpitalnego. W niektórych województwach przypada pół poradni nefrologicznej na 100 tysięcy mieszkańców, w innych – półtorej. Różnie wygląda także finansowanie nakładów, a różnice miedzy województwami i wydatkami na milion mieszkańców potrafią być nawet i sześciokrotne.

Udział Pracodawców Medycyny Prywatnej w Forum Ekonomicznym uważam za ważny i potrzebny. Jesteśmy znaczącą częścią systemu ochrony zdrowia, w tym co robimy, jesteśmy innowacyjni, bardzo efektywnie gospodarujemy zasobami.

Funkcjonowanie niepublicznych jednostek ochrony zdrowia odciąża i wspiera sektor publiczny. Wierzę, że udział przedstawicieli naszej organizacji w tego typu wydarzeniach, jak Forum Ekonomiczne, będzie miał wpływ na wspólne szukanie rozwiązań najkorzystniejszych dla pacjentów. Nawet najdłuższa podróż zaczyna się od pojedynczego kroku – trzeba wyjaśniać i przekonywać do swoich racji, także długookresowo.

Na temat udziału Pracodawców Medycyny Prywatnej w Forum Ekonomicznym czytaj: Aktywnie uczestniczyliśmy w XXX Forum Ekonomicznym >>>

Opieka koordynowana to opieka, która uwzględnia wszystkie potrzeby zdrowotne pacjentów, ale jednocześnie bierze pod uwagę takie elementy systemu ochrony zdrowia jak świadczeniodawcy oraz płatnicy. Opieka oparta na wartości uwzględnia efektywność. Takie podejście to przyszłość ochrony zdrowia, której istotnym elementem powinno być holistyczne traktowanie pacjenta.

Opieka koordynowana jest szczególnie przydatna w przypadku pacjentów z dwoma lub więcej przewlekłymi schorzeniami, którzy wymagają multidyscyplinarnego planu opieki. Skuteczność specjalistycznego leczenia wszystkich schorzeń przewlekłych zależy od dostępu do świadczeń, edukacji, komunikacji oraz wymiany informacji z innymi świadczeniodawcami.  

Koncepcja ta obejmuje kompleksowe podejście do koordynowania oraz organizowania ścieżek dostępu pacjenta do świadczeń w sposób bardziej wydajny i skuteczny.  

Elementem takiej opieki jest między innymi koordynator, który pełni rolę organizacyjną w kierowaniu pacjenta do odpowiednich placówek i specjalistów. Jeżeli pacjent jest hospitalizowany, to wypis dociera do koordynatora, który monitoruje także dalszą opiekę poszpitalną.   

Takie podejście zastosowała między innymi niemiecka klinika Fresenius Medical Care w Hagen. Pacjentami zajmują się tam nie tylko nefrolodzy, ale także lekarze innych specjalizacji, takich jak kardiologia i diabetologia. 

Diabetolodzy i kardiolodzy to przykłady specjalistów, którzy mogą być włączani do opieki nad pacjentami dializowanymi. Pacjenci tacy wymagają także konsultacji specjalistów w zakresie fizjoterapii lub dietetyki. 

Jeżeli mówimy o opiece koordynowanej nad pacjentami z cukrzycą, wówczas może to dotyczyć specjalistów w zakresie okulistyki czy neurologii, z uwagi na możliwe powikłania tej choroby (retinopatia cukrzycowa lub neuropatia cukrzycowa). 

Edukacja żywieniowa pacjentów może być prowadzona przez specjalistę, ale również pielęgniarki dializacyjne mają możliwość pogłębiania swojej wiedzy poprzez szkolenia w tym zakresie.  

Opieka koordynowana nie musi odnosić się do opieki świadczonej w jednej placówce. Pacjent może korzystać z usług różnych podmiotów i różnych specjalistów, którzy w tym zakresie współpracują ze sobą, zapewniając taką samą zintegrowaną opiekę lub koordynację opieki. 

Zagadnienia związane z opieką koordynowaną są między innymi tematem publikacji – Fresenius Nephrocare Polska. Opieka nad pacjentami z chorobami nerek oparta na wartości. Raport wartości 2021. 

Opieka zdrowotna oparta na wartości (ang. Value Based Healthcare; VBHC), będąca także tematem tego opracowania, to system, którego zasadnicze elementy zostały zdefiniowane przez Międzynarodowe Konsorcjum Mierzenia Wyników w Ochronie Zdrowia (ICHOM). 

Opieka taka obejmuje organizację zespołów multidyscyplinarnych wokół pełnego profilu medycznego pacjenta, przekazywanie danych medycznych, monitorowanie kosztów, identyfikację obszarów wymagających poprawy oraz trwałą poprawa procesów świadczenia opieki. 

Zastosowanie opieki nad pacjentami z chorobami nerek (w tym dializowanymi) opartej na wartości wiąże się przede wszystkim z holistycznym podejściem. Ważne jest nie tylko leczenie danej choroby, ale także działania prewencyjne.  

Świadczeniodawca jest w takim przypadku odpowiedzialny za pełny cykl opieki nad pacjentami, rozszerza także swoją odpowiedzialność na różne etapy leczenia oraz skupia się na chorobach współistniejących, takich jak zdarzenia sercowo-naczyniowe, cukrzyca itp.  

NephroCare działa jako dostawca usług opieki w chorobach nerek firmy Fresenius Medical Care.  

Posiadając własną sieć stacji dializ, może funkcjonować jako partner dla pacjentów placówek opieki zdrowotnej, wykorzystując swoją wiedzę oraz doświadczenie. 

Tomasz Prystacki, prezes zarządu Fresenius Medical Care Polska, będzie jednym z ekspertów biorących udział w panelu pod tytułem – Gdzie jest obecnie pacjent w systemie ochrony zdrowia, a gdzie powinien być?, będącego częścią Forum Ochrony Zdrowia, odbywającego się w ramach tegorocznego XXX Forum Ekonomicznego (od 7 do 9 września 2021). 

Czytaj także: Pracodawcy Medycyny Prywatnej ekspertami podczas XXX Forum Ekonomicznego >>>

W dyskusji wezmą także udział: Grzegorz Rychwalski, wiceprezes zarządu Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Tomasz Połeć, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, Arkadiusz Gradkowski, dyrektor generalny Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED, Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta, Waldemar Kraska, wiceminister zdrowia oraz Halina Sienkiewicz-Jarosz, dyrektor Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. 

Raport Fresenius Nephrocare Polska – Opieka nad pacjentami z chorobami nerek oparta na wartości dostępny jest tutaj?>>> 

Fresenius Medical Care jest największym na świecie dostawcą produktów i usług dla osób z chorobami nerek, z których około 3,7 miliona pacjentów na całym świecie regularnie poddawanych jest leczeniu dializami. Dzięki sieci 4.125 stacji dializ Fresenius Medical Care zapewnia leczenie dializami 345 tys. pacjentów na całym świecie. Fresenius Medical Care jest również wiodącym dostawcą produktów do dializy, takich jak aparaty do dializ lub dializatory. Oprócz podstawowej działalności firma świadczy powiązane usługi medyczne w zakresie koordynowanej opieki medycznej. 

W Polsce Fresenius Medical Care Polska S.A. jest obecny od prawie 30 lat. Produkty firmy do hemodializy i dializy otrzewnowej wykorzystywane są w większości stacji dializ na terenie całej Polski, zarówno w ośrodkach publicznych, jak i niepublicznych. Obecnie Fresenius Medical Care świadczy usługi dializacyjne poprzez spółkę Fresenius Nephrocare Polska, która tworzy największą w Polsce sieć placówek dializacyjnych – Centrum Dializ Fresenius. Wszystkie zabiegi wykonuje na podstawie kontraktu z NFZ.

Pracodawcy RP zaproponowali resortowi zdrowia stworzenie dwupoziomowej opieki ambulatoryjnej, obejmującej przyszpitalne poradnie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz System Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej. Taki system ma szansę uporządkować relacje pomiędzy podstawową opieką zdrowotną (POZ), ambulatoryjną opieką specjalistyczną (AOS) oraz szpitalną AOS.

Propozycja ta została przygotowana przez Pracodawców RP z uwagi na to, że obecnie niektóre świadczenia zdrowotne są trudno dostępne, czas oczekiwania na nie jest długi, a opieka medyczna często niedostosowana do potrzeb pacjentów.

System ochrony zdrowia wymaga przebudowy – począwszy od finansowania, przez organizację opieki, po wypracowanie modelu skoncentrowanego na pacjencie. Dotyczy to również opieki ambulatoryjnej. W odpowiedzi na te wyzwania, Pracodawcy RP przygotowali propozycję rozwiązań usprawniających funkcjonowanie tego obszaru systemu.

Przyszpitalne poradnie AOS

Zgodnie z tą propozycją zadaniem poradni przyszpitalnych ambulatoryjnej opieki specjalistycznej powinno być przede wszystkim przygotowanie i kwalifikacja do hospitalizacji oraz zapewnienie opieki poszpitalnej, a także określenie indywidualnego planu leczenia po hospitalizacji. Plan ten powinien być realizowany na poziomie Systemu Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej.

Opieką poradni przyszpitalnych powinni być również objęci pacjenci narażeni na częste rehospitalizacje ze względu na charakter lub stan zaawansowania ich choroby, między innymi osoby z zaawansowaną niewydolnością narządową, osoby po transplantacjach itd. Wskazane jest też wyodrębnienie poradni wysokospecjalistycznych, kontraktowanych w trybie pozakonkursowym w ramach sieci szpitali, dla wybranych chorych – w oparciu o jednorodne grupy pacjentów – na przykład poradnie chorób  rzadkich, chorób  tkanki łącznej, leczenia padaczki, leczenia omdleń, stymulatorów serca, leczenia stwardnienia rozsianego itp..

System Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej

Do Systemu Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej powinny wejść zarówno poradnie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej jak i podstawowej opieki zdrowotnej (w tym opieka koordynowana nad pacjentem z chorobami przewlekłymi). System ten powinien polegać na współpracy i wymianie informacji między podmiotami. AOS powinien stanowić zaplecze diagnostyczno-terapeutyczne i konsultacyjne dla POZ oraz obejmować stałą opieką wybranych pacjentów – w oparciu o ich stan kliniczny oraz obiektywne wytyczne przygotowane przez ekspertów i towarzystwa naukowe.

Czytaj także: Fizjoterapia w prywatnych placówkach szansą dla pacjentów>>>

Kryteria konkursowe powinny premiować funkcjonowanie części poradni (między innymi ginekologiczno-położniczych, chirurgicznych, ortopedycznych, laryngologicznych, neurologicznych, czy dermatologicznych) jak najbliżej miejsca zamieszkania pacjenta. Ponadto konieczna jest poprawa efektywności systemów AOS i POZ poprzez wprowadzenie zmian nakierowanych na osiąganie wyników zdrowotnych leczenia.

W ramach tego modelu należy między innymi wypracować mechanizm udzielania konsultacji dla POZ przez lekarzy innych specjalności z zakresu AOS, w tym stworzenie rozwiązań dla opieki  koordynowanej nad pacjentem z chorobami przewlekłymi. Wprowadzenie opieki koordynowanej pozwoli na skoordynowanie i zintegrowanie różnych poziomów opieki medycznej, w tym zapewnienie ciągłości leczenia i wewnętrznego nadzoru nad jego jakością.

Opieka koordynowana

Opieka koordynowana powinna przebiegać na podstawie indywidualnego planu leczenia pacjenta zgodnie z tzw. ścieżkami postępowania medycznego w wybranych chorobach przewlekłych. Duży nacisk powinien być położony na współpracę Sytemu Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej z pozostałymi częściami systemu (w szczególności z ambulatoryjną opieką specjalistyczną) oraz wymianę informacji o stanie zdrowia pacjenta, między innymi w zakresie rozpoznania, sposobu dotychczasowego leczenia i ordynowanych leków.

Należy utrzymać obecną lokalizację AOS, zarówno przy szpitalach, jak i w lecznictwie otwartym, rozdzielając jednak ich funkcje, a także wzmacniając AOS i POZ kompetencyjnie i finansowo.

W opinii ekspertów Pracodawców RP, te rozwiązania przyczynią się do optymalizacji procesów leczenia przez poprawę organizacji opieki nad pacjentem. Niezwykle ważne jest też stworzenie mechanizmu umożliwiającego finansowe motywowanie świadczeniodawców do stałego podnoszenia poziomu jakości udzielanych świadczeń. Pracodawcy RP są przekonani, że tak skonstruowany System Podstawowej Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej może pełnić kluczową rolę w systemie ochrony zdrowia – jeśli będzie sprawny i skuteczny.

Współpraca w ramach systemu

Usprawnienie polskiego systemu ochrony zdrowia wymaga koordynacji działania poszczególnych sektorów systemu i części świadczeniodawców, a także budowy systemu wymiany informacji medycznej pomiędzy nimi. Należy opracować nowe zasady współpracy poradni przyszpitalnych AOS i AOS z POZ, a także całego systemu opieki ambulatoryjnej ze szpitalami. Całościowej zmiany wymaga obecna wycena świadczeń w AOS. Powinna ona premiować konsultacyjną rolę AOS oraz tworzenie mechanizmów motywacyjnych – zarówno w AOS, jak i w POZ.

Taką propozycję wystosowano 29 stycznia 2020 do ministra zdrowia Łukasza Szumowskiego.

Pracodawcy RP popierają również zaproponowaną przez ministra zdrowia bezlimitowość świadczeń AOS,  choć warunki jej stosowania wymagają doprecyzowania.

Pracodawcy RP

Opieka nad pacjentem z cukrzycą powinna koncentrować się na wsparciu w tej części procesu leczenia, która odbywa się poza gabinetem lekarskim. Dzięki takiemu podejściu zarówno osiągane efekty zdrowotne są lepsze, jak i mniejsze jest ryzyko hospitalizacji. Doświadczenia Medicover Polska pokazują, że fundamentalne są trzy elementy.

Pierwszym jest koordynacja opieki zdrowotnej z dostępem do badań diagnostycznych i konsultacji specjalistów. W przypadku schorzeń przewlekłych takich jak cukrzyca, na znaczeniu zyskuje całościowe podejście do zdrowia pacjenta. Wymaga nie tylko systematycznego kontaktu z lekarzem POZ czy diabetologiem, ale również doraźnych konsultacji ze specjalistami – okulistą, neurologiem, nefrologiem, czy endokrynologiem.

Drugim elementem jest świadomość zdrowotna pacjentów zbudowana dzięki skutecznej edukacji. Bardzo ważnym aspektem jest motywacja pacjenta do stosowania zaleceń lekarza oraz możliwość uzyskania wiedzy na tematy medyczne, które pomogą pacjentowi lepiej zarządzać swoim zdrowiem. Dobrym przykładem takiego wsparcia jest portal medicover.pl, w którym pacjent może znaleźć rzetelną informację na temat zdrowia i swoich problemów oraz uzyskać odpowiedzi na nurtujące pytania związane z chorobą.

Ważna jest także możliwość regularnego kontaktu z lekarzem nie tylko podczas stacjonarnej wizyty, ale również w formie zdalnej porady.

– Usługi telemedyczne są szczególnie istotne przy chorobach przewlekłych, ponieważ stały kontakt z lekarzem i nadzór nad procesem daje zdecydowanie lepsze efekty niż sporadyczne wizyty u lekarza. Telemedycyna pozwala między innymi na ciągły nadzór nad kluczowymi parametrami – wyjaśnia dr n. med. Piotr Soszyński, dyrektor ds.  medycznego doradztwa strategicznego Medicover Polska.

Czytaj także: Telemedycyna – narzędzie do zarządzania zdrowiem>>>

Osoby z cukrzycą mogą być wspierane również poprzez aplikacje mobilne, które automatyzują wiele zadań, takich jak przypomnienie o przyjęciu leków, czy nadzór na wynikami pomiarów.

Świadome zarządzanie procesem leczenia osób z chorych przewlekle daje wymierne korzyści.

Z opracowanego przez ekspertów Medicover raportu „Praca. Zdrowie. Ekonomia” wynika, że Medicover Polska osiąga trzykrotnie lepsze wyniki leczenia osób z cukrzycą niż średnio w systemie publicznym w Polsce. Przekłada się to również na korzyści ekonomiczne. Koszt leczenia cukrzycy na jednego pracownika pod opieką Medicover jest ponad 6 razy niższy niż w przypadku przeciętnego pracownika w Polsce.

Na temat raportu czytaj: 15,6 mld zł można zaoszczędzić dzięki inwestycji w zdrowie pracowników>>>

– System zdrowia w Polsce coraz silniej dostrzega potrzebę zarządzania  opieką medyczną w sposób ukierunkowany przede wszystkim na efekty leczenia. Z naszej perspektywy to bardzo potrzebny trend. W Medicover Polska już od lat cyklicznie monitorujemy wskaźniki jakościowe, które pozwalają badać efektywność leczenia chorób przewlekłych – podsumowuje dr n. med. Piotr Soszyński.

Na świecie żyje 425 mln osób chorych na cukrzycę. Prognozy mówią, że w 2045 roku będzie to już 629 mln. Szacuje się, że w krajach OECD aż 39 milionów dorosłych żyje z nierozpoznaną cukrzycą. W obliczu tych faktów ogromne znaczenie zyskuje efektywność opieki medycznej, której istotnym elementem są nowoczesne technologie.