Tomasz Prystacki, prezes zarządu Fresenius Nephrocare Polska, Frescenius Medical Care Polska, członek zarządu Pracodawców Medycyny Prywatnej.
W roku 2021 nadal najważniejszym tematem w ochronie zdrowia była pandemia koronawirusa W firmie Fresenius Nephrocare Polska, która zajmuje się leczeniem pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, a więc pacjentów schorowanych i z obniżaną odpornością, walka z Covid-19 jest szczególnie ważna.
Pacjenci i personel medyczny w ośrodkach dializ przebywają cały czas ze sobą i dlatego przestrzeganie standardów higienicznych jest kluczowe w walce z pandemią i w walce o życie ludzkie.
Warto zauważyć zmianę w stosunku do 2020 roku w podejściu do obrony przed rozprzestrzenianiem się infekcji w całym polskim systemie ochrony zdrowia. Wiele procesów zostało ustandaryzowanych, wprowadzono procedury zapobiegawcze, które z powodzeniem usprawniają codzienną pracę ośrodków. Znacznie sprawniej działają służby sanitarne, dla których jesteśmy pełni podziwu.
Jesteśmy globalną firmą i, miedzy innymi dzięki temu, nie doświadczaliśmy krytycznych problemów z dostępnością środków ochrony osobistej.
Pracownicy
Muszę podkreślić znaczenie wykwalifikowanego i empatycznego personelu ośrodków dializ i pogłębiający się problem dostępności kadr medycznych. Brak tzw. dodatków covidowych dla pracowników stacji dializ, którzy przecież leczą pacjentów przechodzących zakażenia, na pewno nie pomaga w rozwiązaniu tego problemu i jest krzywdzący. Wielokrotnie podnosiliśmy ten temat, który do tej pory, co uważam za wysoce niesprawiedliwe dla naszych ludzi, nie został rozwiązany. To niezrozumiałe dyskryminowanie osób narażonych na ryzyko budzi sprzeciw i wielkie zdziwienie.
Stawienie czoła pandemii i wirusowi, który zostanie z nami, wymagał od każdego świadczeniodawcy szybkiej adaptacji do nowych warunków. Nie byłoby to możliwe bez wielkiego zaangażowania pracowników, ich odpowiedzialności i determinacji, aby zadbać o bezpieczeństwo naszych pacjentów.
Czytaj także: Nauczyliśmy się żyć w czasie pandemii>>
W Polsce brakuje rozwiązań w tym zakresie, nie ma też żadnych zachęt w zakresie wyboru ścieżki kariery a nierówne traktowanie personelu stacji dializ jak również nieadekwatna wycena stawia przyszłość dializoterapii w tym kształcie, jaki znamy, pod dużym znakiem zapytania. Skutkiem odejść personelu do dziedzin bardziej adekwatnie finansowanych skutkowało już pierwszymi zamknięciami ośrodków dializacyjnych.
Szczepienia
Po szczepieniach personelu medycznego w styczniu i lutym, w marcu i kwietniu 2021 przeprowadziliśmy akcję szczepień dla naszych pacjentów. Zależało nam na tym, abyśmy mogli pacjentów szczepić jak najszybciej w naszych ośrodkach, podczas ich pobytu na dializie. Był to najprostszy i najlepszy organizacyjnie sposób, aby ich szybko zabezpieczyć. Apelowaliśmy do Ministerstwa Zdrowia w tej sprawie i udało się włączyć pacjentów do pierwszej grupy w kolejce do otrzymania szczepionki.
Dzięki możliwości szczepienia w stacji dializ pacjenci Centrum Dializ Fresenius nie musieli się rejestrować i szukać miejsc, w których dostępne były szczepionki. Nie musieli nigdzie jeździć ani czekać w kolejkach. Po prostu podczas wizyty w stacji dializ zgłaszali chęć szczepienia, a ośrodki przekazywały listy pacjentów i zamawiały szczepionki w Ministerstwie Zdrowia. W ciągu kilku dni pierwszą dawkę szczepionki otrzymali wszyscy chętni pacjenci. Obecnie prawie 90 procent naszych pacjentów jest już po dwóch dawkach szczepionki, a około 74 procent otrzymało w naszych ośrodkach także dawkę przypominającą. W pełni zaszczepionych mamy prawie 93 procent personelu naszych ośrodków.
To właśnie dzięki szczepieniom oraz wdrożonym procedurom sanitarno-higienicznym obserwujemy w 2021 roku w naszych ośrodkach znacznie mniejszy przyrost liczby zakażeń niż w ogólnej populacji.
Stawiamy na działanie
Jesienią 2021 rozpoczęliśmy nowy projekt – kampanię społeczną „Ogólnopolski Test Zdrowia Nerek”. Akcja wzorowana jest na opracowanym i dystrybuowanym przez Krajową Służbę Zdrowia w Wielkiej Brytanii (NHS) teście: What’s your heart age? W Wielkiej Brytanii test, który ma określać wiek naszego serca, a tym samym oceniać ryzyko zawału czy udaru oraz prognozować długość życia, stał się niezwykle popularny. Polski odpowiednik testu ma zwrócić uwagę społeczeństwa na konieczność zadbania o kondycję nerek. Prawie 5 milionów Polaków choruje na nerki – 95 procent z nich nawet się tego nie domyśla. Osobom, u których test wskaże średnie bądź wysokie ryzyko chorób nerek, oferujemy bezpłatne badania krwi i moczu.
Jako producent sprzętu do technik pozaustrojowych podjęliśmy współpracę z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych w sprawie dostaw urządzeń do pozaustrojowego utlenowania krwi (ECMO) oraz ciągłych technik nerkozastępczych (Multifiltrate). Cały czas realizujemy dostawy do podmiotów leczniczych urządzeń oraz materiałów zużywalnych do prowadzenia tych terapii, które w dobie pandemii stały się coraz bardziej powszechnymi terapiami ratującymi życie pacjentów.
Świat online
Pandemia sprawiła, że życie społeczne i zawodowe przeniosło się do internetu. Wspomniany wcześniej test zastąpił prowadzone przed pandemią w naszych ośrodkach dni masowych badań. Wówczas to kilkaset osób dziennie pojawiało się w naszych stacjach, aby skorzystać z testów umożliwiających wczesne wykrycie chorób nerek. Obecnie takie wydarzenia nie są możliwe i trzeba było szukać nowych, bezpiecznych rozwiązań.
Myślę, że doskonale widać tendencję do przenoszenia wydarzeń online w organizowanych kongresach i konferencjach. Jako prelegent występowałem w kilkunastu wydarzeniach w tym roku i zaledwie kilka z nich zorganizowane było w tradycyjny lub hybrydowy sposób.
Czytaj także: Pomimo pandemii realizujemy strategię rozwoju >>>
Od kilkunastu lat prowadzimy kampanię społeczną „Drugie życia”, która skierowana jest do szkół średnich, a jej celem jest zainicjowanie dyskusji o świadomym dawstwie narządów i promocja oświadczeń woli. W roku szkolnym 2020/2021 uczniowie pracowali prawie wyłącznie zdalnie, a więc ich szkolne kampanie musiały znaleźć swoje miejsce w wirtualnej rzeczywistości. Jako organizatorzy kampanii my także przenieśliśmy nasze szkolenia i spotkania z transplantologami i osobami po przeszczepach do internetu, co pozwoliło na prowadzenie tej akcji społecznej, mimo lockdownu.
Także wśród naszych pacjentów obserwujemy wzrost zainteresowania korzystaniem z internetu, mimo że często uważa się, że osoby starsze nie do końca radzą sobie z nowymi technologiami. Mamy coraz więcej użytkowników naszej aplikacji dla pacjentów myCompanion i widzimy, że pacjenci chętniej odwiedzają naszą stronę internetową w poszukiwaniu porad.
Warto zauważyć, że dzięki wprowadzeniu teleporad nie musieliśmy zamykać naszych poradni nefrologicznych ani ograniczać przyjmowania pacjentów. W pierwszych trzech kwartałach 2021 roku wykonaliśmy około 15 tysięcy konsultacji nefrologicznych właśnie w takim trybie.
Życzenia na rok 2022
Mam wielką nadzieję, że regulator i płatnik w końcu zauważy ogrom pracy wykonywany przez nasz personel i właściwie wyceni ich pracę – bez personelu, szczególnie pielęgniarskiego, stacji dializ ambulatoryjnych w Polsce będzie w szybkim tempie ubywać.
W opiece nad pacjentami nefrologicznymi ciągle brakuje wprowadzenia modelu opieki koordynowanej. Mówimy o tym już od wielu lat, przygotowaliśmy możliwy wzór takiego rozwiązania.
Opieka koordynowana nad pacjentem nefrologicznym, który ma często inne choroby współistniejące, polega na tym, by całość opieki organizowana była przez jeden ośrodek. Powinny powstać centra nefrologiczne dysponujące poradniami, które we właściwy sposób zadbają o pacjenta. Odpowiednia profilaktyka i szybsze wizyty u lekarzy pozwoliłaby na odsunięcie w czasie, a czasem nawet na brak konieczności włączenia do dializ, o przeszczepie wyprzedzającym nie wspomnę. Co stoi na przeszkodzie by ten system zaimplementować? Mam nadzieję, że w nowym roku uda się ten plan zrealizować, bo rozwiązania zaproponowane w modelu przyniosą wiele korzyści dla pacjentów.
Czytaj także: Opieka koordynowana i opieka oparta na wartości to przyszłość ochrony zdrowia >>>
Chciałbym także, aby wycena świadczeń dializacyjnych została zaktualizowana i zracjonalizowana. Inflacja bardzo zawyża koszty działalności ośrodków dializ. Koszty wynagrodzeń, transport, usługi – ten wzrost cen sprawia, że wycena już dawno nie odzwierciedla realnych kosztów ponoszonych przez modelową, średniej wielkości stację dializ w Polsce.
Promowanie jakości w opiece zdrowotnej jest także jednym z priorytetów. Uważam, że płacenie za jakość pozwoli na podniesienie standardów opieki i pozwoli eliminować jednostki, których skuteczność leczenia jest poniżej oczekiwanego poziomu. Do tego jednak brakuje narzędzi pozwalających na ocenę efektywności poszczególnych jednostek i racjonalności przeznaczanych wydatków (np. w postaci rejestru). Nie funkcjonują też mierniki jakościowe prowadzonego leczenia, które pozwoliłby płatnikowi na lepszą alokację budżetu.
Udowodniliśmy w czasie pandemii, że jesteśmy integralną częścią systemu opieki zdrowotnej w tym kraju, a jedynym czynnikiem różnicującym świadczeniodawców powinna być jakość zapewnionej opieki, a nie organ założycielski czy też forma działania. Nasz personel wzorowo zdał trudny egzamin, co przepełnia mnie dumą i wdzięcznością dla naszych bohaterów, których ciężka praca jest ciągle niewystarczająco doceniana przez system.
Mam nadzieję, że rok 2022 pozwoli na realizację tych zadań, które są ambitne, ale konieczne dla oferowania jak najlepszego leczenia. Zapewnienie przyszłości wartej życia naszym pacjentom jest naszym głównym priorytetem i dlatego bardzo liczymy na usprawnienia w systemie opieki zdrowotnej w Polsce.
Czytaj także: Powinniśmy płacić za zdrowie, a nie za chorobę>>>