Według Najwyższej Izby Kontroli system opieki geriatrycznej w Polsce nie zapewnia seniorom prawidłowej i wystarczającej pomocy. NIK stwierdziła, że mają oni utrudniony dostęp do takich świadczeń. Głównym powodem jest brak specjalistów z tej dziedziny.

NIK sprawdziła sytuację w pięciu województwach, badając najważniejsze wskaźniki dotyczące dostępności leczenia geriatrycznego, takie jak liczba oddziałów szpitalnych, poradni, personelu, a także współczynnik określający liczbę mieszkańców w wieku powyżej 60 lat przypadających na jednego geriatrę.

Za mało oddziałów geriatrycznych

W badanym przez NIK okresie (od 1 stycznia 2017 do 6 października 2021) w województwie warmińsko-mazurskim nie działał ani jeden oddział geriatryczny, a w województwach – podlaskim i zachodniopomorskim – po jedynym. Najwięcej oddziałów geriatrycznych – 14 – funkcjonowało w województwie śląskim.

Z drugiej strony to właśnie w województwie śląskim trzeba było najdłużej czekać na przyjęcie na oddział geriatryczny lub wizytę w poradni geriatrycznej. W trybie stabilnym nawet ponad dwa miesiące, a w trybie pilnym w 2020 roku – 39 dni, a w 2021 roku (stan na 31 marca) – 29. Na wizytę w poradni geriatrycznej w przypadkach pilnych pacjenci czekali do 10 dni, a w przypadkach stabilnych około miesiąca.

Fundacja Hospicjum Onkologiczne zmodernizowała siedzibę

W sumie 1 września 2021 roku. dla pacjentów 65+ dostępnych było w całej Polsce zaledwie 1140 łóżek geriatrycznych, co stanowiło zaledwie 15 procent prognozowanych potrzeb.

Brak lekarzy geriatrów

Przyczyną był brak specjalistów w tej dziedzinie, zarówno lekarzy jak i pielęgniarek, a także, mimo uznania geriatrii za priorytetową dziedzinę medycyny, brak kompleksowych rozwiązań służących jej rozwojowi.

Największe braki dotyczące specjalistów występowały w Świętokrzyskiem, gdzie jeden specjalista miał pod opieką ponad 60 tysięcy seniorów. Najlepiej zorganizowano opiekę geriatryczną w województwie śląskim, mimo to właśnie tam pacjenci czekali na pomoc najdłużej.

Działania podejmowane w tym zakresie przez Ministerstwo Zdrowia, oddziały wojewódzkie NFZ oraz Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji były nieskoordynowane i fragmentaryczne, a w efekcie okazały się niewystarczające. Wciąż nie ma przepisów określających standardy opieki geriatrycznej, a także jej organizacji i funkcjonowania, które mogłyby poprawić jakość i dostępność takich świadczeń. Całościowa Ocena Geriatryczna (COG), której głównym celem jest ocena stanu pacjenta i zaplanowanie całościowej terapii, a także rehabilitacji była w pełni stosowana jedynie w połowie badanych szpitali.

Opieka geriatryczna skuteczniejsza

Według opinii specjalistów opieka geriatryczna obejmująca leczenie wielu chorób jednocześnie, jest skuteczniejsza od leczenia konwencjonalnego, które tradycyjnie skoncentrowane jest na poszczególnych schorzeniach.

Nowatorski przeszczep zastawki serca w Szpitalu Medicover

Z ekspertyzy przygotowanej dla NIK wynika, że w krajach Unii Europejskiej liczba geriatrów przypadająca na milion mieszkańców wynosi od 16 do 50, w Polsce – 12,8.

Według Naczelnej Izby Lekarskiej 30 czerwca 2021 roku w Polsce było 518 aktywnych zawodowo geriatrów, najwięcej – 102 – w województwie śląskim. Przez pięć ostatnich lat (do lipca 2021) specjalizację tę ukończyło w całym kraju zaledwie 101 lekarzy, a zainteresowanie tą dziedzina medycyny spada, mimo, że od 2004 roku jest ona uznawana w Polsce za priorytetową, a liczba dostępnych miejsc specjalizacyjnych wzrosła.

Niedofinansowana specjalność 

We wszystkich województwach objętych kontrolą w priorytetach dla regionalnej polityki zdrowotnej wskazywano na potrzebę rozwoju opieki geriatrycznej. Nie znalazło to jednak odzwierciedlenia w wysokości środków przeznaczanych na finansowanie świadczeń geriatrycznych. W badanym okresie wszystkie kontrolowane oddziały przeznaczyły na ten cel w sumie 90,5 mln zł, z tego 86,2 mln zł na leczenie szpitalne (ze względu na tworzenie w tym czasie sieci szpitali, dane są jedynie szacunkowe) oraz 4,3 mln zł na świadczenia oferowane w poradniach.

Przypadki niewykonania świadczeń w ramach zawartych kontraktów dotyczyły głównie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Ich wartość wyniosła w poszczególnych oddziałach wojewódzkich (OW) NFZ od 128 tys. zł  w świętokrzyskim do ponad 1 mln zł w wielkopolskim.

Pacjenci nie korzystają z poradni geriatrycznych

Jak tłumaczyli ich dyrektorzy, świadczeń nie wykonywano głównie dlatego, że chorzy nie zgłaszali się na wizyty. Zdaniem dyrektora wielkopolskiego OW NFZ pacjenci geriatryczni borykający się zazwyczaj z szeregiem różnych schorzeń korzystali ze świadczeń poradni specjalistycznych ukierunkowanych na prowadzenie danego schorzenia lub w przypadkach chorób przewlekle chorych – z usług lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w ramach kompleksowej koordynacji procesu leczenia.

Na dostępność opieki geriatrycznej w badanym okresie negatywnie wpłynęła również epidemia Covid-19. Osiem na 10 objętych kontrolą szpitali musiało z tego powodu ograniczyć lub wstrzymać leczenie na oddziałach geriatrycznych.

„Program inwestycyjny modernizacji podmiotów leczniczych” zakłada dofinansowanie ze środków Funduszu Medycznego prac dotyczących modernizacji szpitali oraz wsparcia infrastruktury ratownictwa medycznego. Na ten cel przeznaczone zostanie 6 767 mln zł.

Sfinansowane zostaną inwestycje mające na celu zwiększenie bazy łóżkowej na oddziałach geriatrycznych, zwiększenie bazy łóżkowej opieki długoterminowej świadczonej stacjonarnie a także modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych przez inwestycje w prace remontowo-budowlane oraz doposażenie w sprzęt medyczny.

Polskie szpitale dysponują 200 398 łóżkami o średnim obłożeniu 70 procent. Ponad 19 tysięcy łóżek może zostać przeznaczonych na oddziały o zwiększonym zapotrzebowaniu na świadczenia zdrowotne, w tym na potrzeby oddziałów geriatrii i na łóżka opieki długoterminowej.

Czytaj także: Fundacja Hospicjum Onkologiczne zbiera na nowe wyposażenie >>>

Obecnie w całym kraju działają 62 oddziały geriatryczne, które dysponują 1 208 łóżkami, a średni czas oczekiwania na leczenie wynosi 41 dni.

Inwestycje w infrastrukturę ratownictwa medycznego zakładają między innymi zakup ambulansów, modernizację i utworzenie nowych SOR-ów, modernizację i doposażenie centrów urazowych czy zakup śmigłowców dla LPR.

Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu inwestycyjnego pod nazwą „Program inwestycyjny modernizacji podmiotów leczniczych” został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 11 lutego 2022 roku.

Uwagi do projektu można przekazywać w ciągu 10-ciu dni.

Link do projektu>>>

Szpital Geriatryczny im. Jana Pawła II z Katowic, należący do Grupy EMC, uczestniczy w międzynarodowym projekcie SAVE, który ma na celu chronić seniorów przed przemocą oraz przed nierespektowania ich praw.  

Działanie powstało w ramach programu Erasmus+. Projekt realizuje 6 organizacji z 5 krajów: Polski, Włoch, Finlandii, Portugalii i Cypru. Jego celem jest promowanie wczesnego wykrywania nadużyć jako kluczowego działania w zapobieganiu przemocy i minimalizowaniu ryzyka przyszłych negatywnych skutków zdrowotnych. 

Główne cele projektu to doskonalenie umiejętności pracowników pomocy społecznej i opieki zdrowotnej, stworzenie interaktywnego programu szkoleniowego, poszerzanie wiedzy na temat dostępnych narzędzi przesiewowych a także rozwijanie kompetencji trenerów i edukatorów. 

Więcej informacji na temat programu dostępnych jest na stronie www.projectsave.eu>>>

Projekt skierowany jest do pracowników instytucji pomocy społecznej i placówek opieki zdrowotnej, pracujących w opiece środowiskowej, domach pomocy społecznej, ośrodkach zdrowia i szpitalach. Przeznaczony jest także dla trenerów, edukatorów i wykładowców w dziedzinach pomocy społecznej i opieki zdrowotnej oraz regionalnych decydentów w zakresie spraw społecznych i zdrowotnych. 

Narzędzia przesiewowe stanowią realne wsparcie dla specjalistów w zakresie rozpoznawania i oceny przemocy oraz zaniedbania osób starszych, jednak ich stosowanie jest nadal rzadkością w całej Unii Europejskiej. 

Czytaj także: Polacy wydadzą na prywatną opiekę zdrowotną 2 mld zł więcej niż przed pandemią>>>

Partnerstwo będzie działać na rzecz przyjęcia praktyk przesiewowych w krajach partnerskich, mając na celu podniesienie poziomu wiedzy na temat narzędzi przesiewowych i ich przydatności w identyfikacji przemocy wobec osób starszych w instytucjach opieki społecznej i zdrowotnej.

W ramach projektu rozwijane będą umiejętności pracowników opieki społecznej i zdrowotnej potrzebne do identyfikowania problemu, interweniowania i udzielania wsparcia, a także zgłaszania przypadków przemocy wobec osób starszych do odpowiednich służb. 

Rozwój kompetencji edukatorów będzie się odbywał poprzez przekazywanie pracownikom wiedzy na temat tego, jak radzić sobie z przemocą wobec osób starszych, poprzez udzielanie wsparcia i mentoring. 

Stworzony zostanie interaktywny program szkoleniowy, wspierający aktywne i innowacyjne nauczanie w zakresie identyfikacji przemocy wobec osób starszych i przeprowadzania interwencji, który kierowany będzie do edukatorów, trenerów i pracowników sektora opieki społecznej i zdrowotnej.

Szpital Geriatryczny w Katowicach prowadzi oddziały – geriatrii oraz rehabilitacji geriatrycznej i neuropsychologicznej, kilkanaście poradni specjalistycznych i pracownie diagnostyczne.

Grupa EMC prowadzi działalność na terenie województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, mazowieckiego, pomorskiego i wielkopolskiego. Prowadzi między innymi szpitale w Piasecznie, w Kwidzynie, Ozimku, Wrocławiu, Lubiniu czy Poznaniu (Szpital Certus), a także kilkanaście przychodni. 

Czytaj także: EMC chce kupić Centrum Medyczne Practimed>>>

Laboratorium Med-Lab Suchanek z Ustronia otworzyło nowa poradnię, w której konsultacji udziela specjalista – lekarz rodzinny, geriatra. Świadczenia oferowane w poradni są komercyjne. 

Koszt wizyty wynosi 130 zł (porada lekarza rodzinnego) lub 160 zł (porada geriatry).  Pacjenci mogą także skorzystać z wizyty domowej, której koszt wynosi 250 zł. 

Med-Lab Suchanek prowadzi laboratorium w Ustroniu, przy ulicy Stawowej 2A, oraz 7 punktów pobrań zlokalizowanych w Ustroniu, Cieszynie, Skoczowie, Wiśle i Brennej. 

Czytaj także: Bez diagnostyki nie ma dobrego leczenia >>>

W Ustroniu, przy ulicy Stawowej 2 działają także poradnie specjalistyczne, między innymi ginekologiczna, pediatryczna, alergologiczna, kardiologiczna, poradnia medycyny sportowej i poradnia medycyny pracy. W placówce można skorzystać z leczenia stomatologicznego, fizjoterapii, wykonać badania USG, uzyskać poradę w zakresie dietetyki.  

Świadczenia oferowane w placówce są komercyjne. 

Laboratorium Med-Lab Suchanek działa od 1995 roku.  

Jest prowadzone przez Laboratorium Analityczne Karolina Suchanek-Solowska.  

Centrum Medyczne Zdrowa Kobieta z Wrocławia rozszerzyło zakres usług o nowe specjalności. Do grona lekarzy dołączył geriatra, a od września 2018 rozpocznie tutaj działalność poradnia dietetyczna. Nowe świadczenia są komercyjne.

Pierwsza wizyta  u geriatry to koszt 250 zł, kolejne – 150 zł. Natomiast pierwsza wizyty w poradni dietetycznej będzie kosztować 130 zł, kolejne – 80 zł, można będzie także skorzystać z usługi ułożenia jadłospisu na 7 lub 14 dni (koszt – 70 zł lub 120 zł).

Centrum Zdrowa Kobieta oferuje świadczenia w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, konsultacje lekarzy specjalistów, leczenie stomatologiczne, rehabilitację, badania diagnostyczne (USG, RTG) a także zabiegi chirurgii jednego dnia.

Świadczenia są w większości komercyjne, kontrakt z NFZ w wysokości prawie 273 tys. zł dotyczy ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w zakresie chirurgii ogólnej, urologii, ginekologii, onkologii oraz ortopedii i traumatologii narządu ruchu.

Placówka działa od 1997 roku, zaczynała od gabinetu ginekologicznego, obecnie to jedna z największych przychodni we Wrocławiu.

Placówka zlokalizowana jest przy ulicy Kamiennogórskiej 10.  Od 2016 roku jest prowadzona przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, której prezesem jest David Ikjian, lekarz dentysta.

 

Centrum Medyczne Medyk z Rzeszowa otwiera dzienny oddział psychogeriatryczny, który zlokalizowany będzie w placówce przy ulicy Dąbrowskiego 33A. Rozpoczęły się już zapisy do nowego oddziału, który rozpocznie działalność od września 2018 roku.

Świadczenia oferowane na oddziale będą finansowane przez NFZ. Są przeznaczone dla pacjentów, którzy ukończyli 60. rok życia. Całodzienny pobyt w godzinach od 8.00 do 16.00 (od poniedziałku do piątku) będzie obejmował diagnostykę, leczenie oraz psychoterapię osób z zaburzeniami psychotycznymi, depresyjnymi i z organicznymi zaburzeniami psychicznymi (z wyjątkiem zaawansowanych otępień).

Pobyt na oddziale zalecany jest głównie osobom, które odczuwają dotkliwą samotność, zagubienie i bezradność, odczuwają wewnętrzny niepokój i smutek, utraciły sens życia lub mają kłopoty ze snem, koncentracją i podejmowaniem decyzji.

Pacjenci korzystający z usług oddziału muszą być sprawni ruchowo i umysłowo w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w zajęciach oraz samodzielne dostanie się do oddziału i powrót do domu. Pacjenci muszą posiadać skierowanie na oddział od lekarza POZ lub innego lekarza sprawującego opiekę. Pobyt na oddziale będzie trwał 3 miesiące.

Centrum Medyczne Medyk prowadzi w Rzeszowie 10 przychodni, które działają przy ulicach Powstańców Warszawy,  Łukasiewicza,  Siemiradzkiego, Hoffmanowej,  Piłsudskiego, Lisa Kuli, Leskiej, Dąbrowskiego, Szopena oraz Obrońców Poczty Gdańskiej.

Centrum prowadzi też przychodnię POZ w Boguchwale i Przychodnię Medycyny Pracy w Mielcu oraz Sędziszowie a także dwie stacje dializ – w Leżajsku oraz w Rzeszowie.

W styczniu 2018 roku rozpoczęła działalność nowa Przychodnia Medycyny Pracy i Lekarzy Rodzinnych w Jasionce, na północ od Rzeszowa, w pobliżu lotniska. Nowa przychodnia medycyny pracy powstanie także w Jaśle, przy ulicy Baczyńskiego 20a.

 

Szpital Powiatowy Gajda-Med z Pułtuska wygrał kolejne konkursy ogłoszone przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W rezultacie będzie świadczył usługi finansowane przez NFZ w ramach geriatrii, które obejmują zarówno leczenie szpitalne jaki ambulatoryjną opiekę specjalistyczną. Otworzy też poradnię chorób metabolicznych.

Dzięki przedłużeniu umowy na hospitalizację w zakresie geriatrii szpital będzie mógł kontynuować prowadzenie oddziału geriatrycznego. Umowa na ambulatoryjną opiekę specjalistyczną w zakresie geriatrii oznacza możliwość uruchomienia poradni świadczącej usługi z zakresu kompleksowej oceny geriatrycznej.

Największą zaletą leczenia geriatrycznego jest holistyczne podejście do pacjenta. Geriatra może leczyć całe spektrum chorób dotykających osoby starsze: zaczynając od tych najczęściej występujących, związanych z układem ruchu czy układem krążenia (nadciśnienie, cukrzyca, bóle kręgosłupa, stawów, osteoporoza), poprzez choroby układu nerwowego i psychiczne takie jak demencja, otępienia, depresja, aż po niedożywienie czy problemy z nietrzymaniem moczu. Kompleksowo tymi chorobami starszych osób zajmie się teraz Szpital Gajda-Med.

Dzięki nowemu kontraktowi z NFZ Szpital Gajda-Med otworzy także poradnię chorób metabolicznych.

W marcu 2018 szpital wygrał konkurs ogłoszony przez NFZ dotyczący umowy na rehabilitację kardiologiczną w ośrodku dziennym.

Szpital w Pułtusku należy do Grupy Kapitałowej Gajda-Med, która posiada w sumie 22 placówki. Działają one w Warszawie i w Pułtusku, a filie – w Gołyminie, Młynarzach, Niedzborzu, Pniewie, Sońsku, Szulborzu Wielkim, Jabłoni Kościelnej, Łopieniach-Jeżach, Zarębach, Wieczfni Kościelnej i Radzanowie a także w Konopkach.

Do Grupy Gajda-Med należą także: San-Medica w Jeruzalu, San-Med w Drobinie, Hipokrates w Warszawie, Medivita-Konstancin z Konstancina-Jeziornej oraz Pols-Med i Pols-Med Robert Gajda z Pułtuska.

Centrum Medyczne Gajda-Med powstało w 1998 roku. Założycielem i dyrektorem Centrum jest dr n. med. Robert Gajda, specjalista kardiolog.