Raport opublikowany przez Najwyższą Izbę Kontroli 19 sierpnia 2019 pokazał, że wprowadzona dwa lata temu sieć szpitali nie poprawiła sytuacji placówek. Prezentacja przygotowana dla Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych potwierdza, że nie poprawiła ona także dostępu do świadczeń dla pacjentów.
Według założeń sieć podstawowego zabezpieczenia szpitalnego (sieć szpitali) miała poprawić dostęp pacjentów do świadczeń specjalistycznych i skutkować przepływem świadczeń (w ramach ryczałtu) z formy szpitalnej do ambulatoryjnej. Miała także stworzyć mechanizm przenoszący wąskospecjalistyczne profile do szpitali specjalistycznych, wieloprofilowych.
Tymczasem z analizy danych NFZ wynika, że w wyniku wprowadzenia sieci szpitali udział świadczeń podstawowych wzrósł z 42,9 procenta w 3 kwartale 2017 do 43,7 procenta w 3 kwartale 2018 roku. Natomiast udział świadczeń zaliczanych do specjalistycznych, dużych i kompleksowych wzrósł o 0,2 procenta w tym samym okresie. Nie odnotowano znaczących zamian dotyczących kompleksowości udzielanych świadczeń. W szpitalach poziomu ogólnopolskiego udział świadczeń specjalistycznych, dużych i kompleksowych spadł z 28,7 procenta do 28 procent.
Świadczeń zaliczonych do kategorii tzw. małych udzielono w 3 kwartale 2017 około 246 tysięcy, a w 3 kwartale 2018 – 247 tysięcy.
Świadczeń zaliczonych do kategorii diagnostycznych udzielono w 3 kwartale 2017 około 29,3 tysiąca, a w 3 kwartale 2018 – 29,6 tysiąca. W obu przypadkach zanotowano niewielki wzrost.
W doniesieniu do poziomów szpitali w sieci nie odnotowano natomiast znaczących zamian dotyczących spadku małych i diagnostycznych świadczeń.
W zakresie stworzenia mechanizmu przenoszącego wąskospecjalistyczne profile do szpitali specjalistycznych, wieloprofilowych tryb przyjęcia – przeniesienie z innego szpitala stanowił tylko 0,6 procenta w strukturze wszystkich przyjęć i w 3 kwartale 2017 w porównaniu do 3 kwartału 2018 był identyczny.
Czytaj także: NIK: sieć nie poprawiła sytuacji szpitali>>>
W doniesieniu do poziomów szpitali w sieci nie odnotowano znaczących zmian dotyczących migracji pomiędzy szpitalami. Najwyższy wzrost w tym zakresie zaobserwowano w szpitalach II poziomu, gdzie wskaźnik trybu przyjęcia – przeniesienie z innego szpitala wzrósł z 13,5 procenta do 15,3 procenta.
Tryb wypisu – skierowanie do dalszego leczenia w innym szpitalu stanowił tylko 2,8 procenta w strukturze wszystkich przyjęć i w 3 kwartale 2017 w porównaniu do 3 kwartału 2018 był identyczny.
W doniesieniu do poziomów szpitali w sieci nie odnotowano znaczących zamian dotyczących migracji pacjentów z niższych do wyższych poziomów. W analizowanym okresie szpitale I stopnia zmniejszyły wypisy w tym trybie, wzrost zaobserwowano w szpitalach II poziomu, gdzie wskaźnik trybu wypisu – skierowanie do dalszego leczenia w innym szpitalu wzrósł z 18,4 procenta do 19,4 procenta.
Sieć szpitali nie wpłynęła także na elastyczność zarządzania szpitalami ani na optymalizację struktury kosztów leczenia. Dane dotyczące struktury udzielanych świadczeń nie obrazują zmian na przestrzeni 3-ch kwartałów 2017 w porównaniu do 3 kwartału 2018 roku.
W żadnym zakresów nie odnotowano zmiany wyżej niż 1 procent (największa zmiana nastąpiła w zakresie kardiologii – z 8,6 procenta udziału do 9,6 procenta).
Z porównania szpitali sieciowych i działających poza siecią wynika też, że w tych pierwszych wybrane świadczenia były wykonane w formie leczenia stacjonarnego całodobowego, a tych drugich – w większości w formach pośrednich czyli formach dziennych, jednodniowych.
W rezultacie wykonanie wszystkich świadczeń poza siecią pozwoliłoby w ramach tych samych środków na wykonanie dodatkowych 5 tysięcy operacji zaćmy, 7 tysięcy zabiegów kolonoskopii i 4 tysiące małych zabiegów górnej części układu rozrodczego.
Z analizy danych wynika więc, że w wyniku wprowadzenia sieci nie wzrosła dostępność do świadczeń specjalistycznych w szpitalach III stopnia i szpitalach ogólnopolskich pomimo zachęty w postaci premiowania placówek, w których wzrośnie wartość hospitalizacji.
Nie nastąpił także „odpływ” świadczeń małych i diagnostycznych ze szpitali do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, pomimo że była taka możliwość. Być może wpłynęła na to wyższa wycena tych samych świadczeń w szpitalach w porównaniu do wyceny w AOS.
Prezentacja bazuje na danych dostarczonych przez NFZ, zawierających liczbę rekordów pacjentów i liczbę rekordów procedur, a także dane z aplikacji Kontrakty NFZ, dane z rejestru podmiotów leczniczych, analizowane przy po pomocy narzędzia analitycznego.
Prezentacja dostępna jest na stronie OSSP.