7 kwietnia 2020 weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego.

Rozporządzenie określa choroby zakaźne, które powodują powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych.

Wynika z niego, że obowiązkowej hospitalizacji podlegają osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie oraz osoby zakażone lub chore oraz podejrzane o zakażenie lub zachorowanie na: błonicę, cholerę, dur brzuszny,  dury rzekome A, B, C, dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera), dżumę,  Ebolę (EVD),  wysoce zjadliwą grypę ptaków u ludzi (HPAI), w szczególności spowodowaną szczepami H7 i H5,  ospę prawdziwą, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo, tularemię, wąglik, wściekliznę,  wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę, zakażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARI) lub innej niewydolności narządowej, w szczególności – bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS) i zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS) oraz  zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu.

Obowiązkowej hospitalizacji podlegają też osoby, u których stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2 lub zachorowanie na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) lub podejrzenie zakażenia lub zachorowania, jeżeli nie zostały przez lekarza lub felczera skierowane do leczenia lub diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa SARS-CoV-2 w ramach obowiązkowej izolacji lub izolacji w warunkach domowych.

Czytaj także: Weszły w życie rozporządzenia związane z koronawirusem>>>

Obowiązkowej izolacji lub izolacji w warunkach domowych podlegają osoby, u których stwierdzono zakażenie wywołane wirusem SARS-CoV-2 lub zachorowanie na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) lub podejrzenie zakażenia lub zachorowania, wobec których lekarz lub felczer nie zastosował obowiązkowej hospitalizacji.

Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie lub chorobę zakaźną powodującą powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, kieruje pacjenta do szpitala, chyba że po dokonaniu oceny jego stanu klinicznego kieruje pacjenta do leczenia lub diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa SARS-CoV-2 do miejsca izolacji lub izolacji w warunkach domowych.

Musi także poinformować o tym Sanepid, a także zleca transport pacjenta do szpitala, miejsca izolacji lub izolacji w warunkach domowych w sposób uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby.

Obowiązek kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego powstaje w przypadku narażenia na następujące choroby zakaźne lub pozostawania w styczności ze źródłem biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących: cholerę, dżumę płucną, zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS),  chorobę wywołaną wirusem SARS-COV-2 (COVID-19), bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS), Ebolę (EVD), ospę prawdziwą oraz wirusowe gorączki krwotoczne.

Czytaj także: Telemedycyna w walce z koronawirusem – publikujemy poradniki dla lekarzy i pacjentów>>>

Okresy obowiązkowej kwarantanny wynoszą:

– 5 dni – w przypadku cholery,

– 6 dni – w przypadku dżumy płucnej,

– 10 dni – w przypadku zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS),

– 14 dni – w przypadku choroby wywołanej wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) oraz bliskowschodniego zespołu niewydolności oddechowej (MERS),

– 21 dni – w przypadku Eboli (EVD), ospy prawdziwej oraz wirusowych gorączek krwotocznych

– licząc od dnia następującego po ostatnim dniu odpowiednio narażenia albo styczności.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 6 kwietnia 2020 roku (poz. 607).

3 kwietnia 2020 weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów. Wynika z niego, że w przypadku ogłoszenia stanu epidemii wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego na innych zasadach niż w normalnych warunkach.

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wojewoda może skierować lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego po terminie wskazanym w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Czytaj także: Telemedycyna w walce z koronawirusem – publikujemy poradniki dla lekarzy i pacjentów>>>

Jest to możliwe, jeżeli jednostka akredytowana, do której lekarz ma być skierowany, poinformowała wojewodę, że ze względu na sytuację wywołaną stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii nie może aktualnie go przyjąć w celu odbywania szkolenia specjalizacyjnego, albo jeżeli ze względu na sytuację wywołaną stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii lekarz zakwalifikowany do odbywania szkolenia specjalizacyjnego nie uzyskał prawa wykonywania zawodu w obowiązującym terminie, w związku z nieukończeniem w terminie stażu podyplomowego.

Lekarz informuje wojewodę o braku możliwości rozpoczęcia szkolenia specjalizacyjnego w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia wyników postępowania kwalifikacyjnego.

Rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw 2 kwietnia 2020 (poz. 578).

W Dziennik Ustaw RP opublikowane zostało rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach, w związku z przeciwdziałaniem zakażeniu wirusem SARS-CoV-2. Przepisy rozporządzenia weszły w życie 28 marca 2020.

Rozporządzenie określa warunki opieki w izolatorium, określa, kto wymaga takiej opieki i jakie są jej standardy.

Opiekę w izolatorium zapewniają szpitale.

Do objęcia opieką w izolatorium będą kwalifikowane osoby, od których pobrano materiał biologiczny w celu wykonania testu na obecność wirusa SARS-CoV-2, skierowane do izolatorium przez lekarza szpitala zakaźnego lub szpitala z oddziałem zakaźnym  do otrzymania ujemnego wyniku testu na obecność wirusa SARS-CoV-2,  z dodatnim wynikiem testu na obecność wirusa SARS-CoV-2, do ustąpienia objawów i uzyskania ujemnego wyniku testu kontrolnego i ujemnego wyniku ponownego testu kontrolnego na obecność wirusa SARS-CoV-2, z dodatnim wynikiem testu na obecność wirusa SARS-CoV-2, do podjęcia przez personel medyczny izolatorium decyzji o przeniesieniu do szpitala zakaźnego z powodu pogorszenia stanu zdrowia (personel medyczny izolatorium uzgadnia decyzję tę z lekarzem szpitala zakaźnego lub szpitala z oddziałem zakaźnym) lub hospitalizowane z powodu COViD-19, niewymagające dalszego leczenia w warunkach szpitalnych, do uzyskania ujemnego wyniku testu kontrolnego i ujemnego wyniku ponownego testu kontrolnego na obecność wirusa SARS-CoV-2.

Czytaj także: Alab Laboratoria: diagnostyka w kierunku wirusa SARS-CoV-2>>>

Izolatorium to osobny pokój i węzeł sanitarny dla każdego izolowanego pacjenta, który ma zapewnione trzy posiłki dziennie oraz możliwość kontaktu bezpośredniego wyłącznie z personelem medycznym izolatorium i innymi osobami z obsługi izolatorium, wyposażonymi w odpowiednie środki ochrony osobistej. Jest także możliwość komunikacji osób izolowanych z personelem medycznym izolatorium lub innymi osobami z obsługi na odległość za pomocą systemów łączności (np. telefon, interkom).

Dwie lub większa liczba osób może przebywać w izolatorium, w przypadku gdy osoba lub osoby izolowane ze względu na wiek lub stan zdrowia wymagają wsparcia osoby towarzyszącej.

Standard opieki medycznej w izolatorium obejmuje wizytę pielęgniarską – nie rzadziej niż dwa razy na dobę, w godzinach przedpołudniowych i popołudniowych oraz poradę lekarską – w sytuacji pogorszenia stanu zdrowia lub potrzeby podjęcia decyzji o wypisaniu izolowanego pacjenta z izolatorium, dopuszczone jest wykonanie porady za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

W standardzie jest także zawarte pobranie materiału biologicznego w celu przeprowadzenia testów diagnostycznych na obecność wirusa SARS-CoV-2 – kontrolnych po upływie 10–12 dni (u dzieci do 14 dni) od pobrania materiału biologicznego wykazującego po raz pierwszy zakażenie, ponownych kontrolnych (w przypadku wyniku ujemnego pierwszego badania kontrolnego wykonuje się drugie badanie kontrolne po przynajmniej 24 godzinach) oraz przeprowadzanych w odstępach siedmiodniowych do uzyskania wyniku ujemnego, w przypadku gdy którykolwiek z wyników badania kontrolnego jest dodatni.

Konieczne jest także zapewnienie transportu lub transportu sanitarnego w przypadku konieczności przewiezienia osoby izolowanej do szpitala z powodu pogorszenia jej stanu zdrowia.

Po uzyskaniu dwukrotnego wyniku ujemnego testów diagnostycznych osoba izolowana może zostać wypisana z izolatorium.

Wypisanie z izolatorium nie oznacza zwolnienia z kwarantanny, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach, w związku z przeciwdziałaniem zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 27 marca 2020 (poz. 539).

Z informacji opublikowanej przez NFZ 27 marca 2020 wynika, że w izolatoria mogą zamienić się niektóre hotele, hostele, akademiki i sanatoria. Będą w nich przebywać między innymi osoby, które nie mogą odbyć kwarantanny w domu, aby nie narażać na zakażenie koronawirusem najbliższych. Izolowani pacjenci będą mieć zapewnioną opiekę medyczną i posiłki. Za pobyt w izolatorium zapłaci Narodowy Funduszu Zdrowia. Stawka wyniesie 125 zł na dzień.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 20 marca 2020 roku wprowadziło od tego dnia stan epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, związany z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

Przepisy rozporządzenia mówią o tym, że podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności potwierdzają tożsamość pacjentów na podstawie danych przekazanych przez nich za pośrednictwem tych systemów, w tym przez telefon.

W razie niepotwierdzenia tego prawa pacjent może złożyć oświadczenie o przysługującym mu prawie do świadczeń opieki zdrowotnej za pośrednictwem tych systemów. Skierowanie do poradni specjalistycznej trzeba dostarczyć w terminie 21 dni od rejestracji, najpóźniej w dniu wizyty (dotychczas obowiązkowe było dostarczenia skierowania w ciągu 14 dni od rejestracji). Osoby, które nie zgłoszą się w terminie na wizytę, zostaną ponownie wpisane na listę oczekujących.

Z rozporządzenia wynika, że zaprzestają prowadzenia działalności samodzielne zakłady opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest KRUS, sanatoria a także placówki oferujące świadczenia w zakresie rehabilitacji.

Zlecenie na wyroby medyczne i zlecenia naprawy tych wyrobów także mogą być wystawiane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

W przypadku braku możliwości weryfikacji tych zleceń za pośrednictwem serwisów internetowych lub usług informatycznych NFZ, weryfikacja i potwierdzenie mogą nastąpić za pośrednictwem innych systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

W okresie ogłoszonego stanu epidemii nakazuje się udostępnienie, w celu zwalczania epidemii, nieruchomości, lokali i terenów, jeżeli są one przewidziane w planie, o którym mowa w ustawie o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

O obowiązku udostępnienia nieruchomości, lokalu i terenu informuje wojewoda,  na podstawie informacji uzyskanej od wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Czytaj także: Pandemia pokazuje, co jest ważne w ochronie zdrowia>>>

Rozporządzenie wprowadza ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, chodzi o przyjazdy z zagranicy drogą kolejową. Osoby powracające z zagranicy muszą odbywać obowiązkową kwarantannę.

Rozporządzenia określa, jakie świadczenia otrzymuje osoba odbywająca kwarantannę, mówi także o ograniczeniach lub zakazie obrotu i używania określonych przedmiotów (gogle ochronne, kombinezony, maski, ochraniacze, rękawiczki, środki do dezynfekcji).

Przepisy rozporządzenia wprowadziły ograniczenia funkcjonowania określonych zakładów pracy – obiektów gastronomicznych, konferencyjnych, targowych, kongresowych, kulturalnych, sportowych, kin, kasyn, bibliotek, miejsc kultu religijnego oraz centrów handlowych.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 20 marca 2020 roku w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii zostało tego samego dnia opublikowane w Dzienniku Ustaw RP (poz. 491).

17 marca 2020 roku weszły w życie rozporządzenia ministra zdrowia dostosowujące obowiązujące przepisy do sytuacji związanej z wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemicznego oraz z ograniczeniami dotyczącymi prowadzenia działalności leczniczej.

Rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej wprowadza możliwość realizacji porad i wizyt z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub innych systemów łączności, z zastrzeżeniem – o ile ten sposób postępowania nie zagraża pogorszeniem stanu zdrowia pacjenta.

Dotyczy to wizyt w zakresie długoterminowej opieki domowej dla dorosłych i dzieci wentylowanych mechanicznie oraz pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej.

Rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 16 marca 2020 roku (poz. 460).

Także wizyty i porady w zakresie opieki paliatywnej i hospicyjnej mogą się odbywać z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub innych systemów łączności.

Mówi o tym rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej (Dziennik Ustaw RP, 16 marca 2020, poz. 457).

Przy użyciu tych samych metod mogą być udzielane porady  w zakresie opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień. Zapewnia to rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dziennik Ustaw RP 16 marca 2020, poz. 456).

Rozporządzenie dotyczące standardów w anestezjologii i intensywnej terapii wprowadziło możliwość prowadzenia resuscytacji oraz wykonywania znieczulenia przez lekarza specjalistę anestezjologii i intensywnej terapii lub lekarza anestezjologa lub lekarza w trakcie specjalizacji po ukończeniu co najmniej 2-letniego szkolenia w ramach specjalizacji w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii

Punkt zawarty w dotychczas obowiązujących przepisach, który mówił o tym, że lekarz może w tym samym czasie znieczulać tylko jednego pacjenta i że podczas znieczulenia z lekarzem współpracuje pielęgniarka anestezjologiczna i dotyczy to również znieczuleń wykonywanych poza salą operacyjną, został zastąpiony zapisem, że podczas znieczulenia z lekarzem współpracuje pielęgniarka anestezjologiczna i że dotyczy to również znieczuleń wykonywanych poza salą operacyjną. Nie ma w nowym rozporządzeniu zapisu, że lekarz może znieczulać w tym samym czasie tylko jednego pacjenta.

Czytaj także: Fresenius Medical Care Polska wspiera szpitale zakaźne i pacjentów>>>

Kolejny z punktów mówi, że lekarz może opuścić znieczulanego pacjenta lub oddział w celu przeprowadzenia resuscytacji lub innych czynności z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii.

Z rozporządzenia wynika też, że świadczeń zdrowotnych z zakresu intensywnej terapii może udzielać lekarz anestezjolog lub lekarz w trakcie specjalizacji, jeżeli jego praca jest nadzorowana przez lekarza specjalistę anestezjologii i intensywnej terapii, wcześniej było tu określenie, że praca ta musi być „bezpośrednio nadzorowana”.

Rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 16 marca 2020 roku (poz. 459).

Lekarzy anestezjologów dotyczy także rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dziennik Ustaw 17 marca 2020, poz. 466).

Rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych mówi o tym, że minister zdrowia może w przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami, w szczególności zagrażającymi zdrowiu i życiu, wyrazić zgodę na wydłużenie czasu trwania specjalizacji oraz może odwołać egzamin państwowy w danej dziedzinie  (Dziennik Ustaw RP 16 marca 2020, poz. 458).

Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z 16 marca 2020 w okresie stanu zagrożenia epidemicznego wprowadzone zostało czasowe ograniczenie w świadczeniu usług rehabilitacyjnych oraz działalności SP ZOZ-ów prowadzonych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Chodzi o usługi rehabilitacyjne w ramach prewencji rentowej (z wyjątkiem sytuacji, gdy realizacja świadczeń rozpoczęła się przez 14 marca 2020).

Rozporządzenie wprowadza także przepis, zgodnie z którym zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne i zlecenia naprawy tych wyrobów mogą być wystawiane za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.

Poza tym zgodnie z rozporządzeniem ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się nie dotyczą żołnierzy Sił Zbrojnych RP lub żołnierzy wojsk sojuszniczych wykonujących zadania służbowe.

Zmiany wprowadziło rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, które zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 16 marca 2020 roku (poz. 461).

Czytaj także: Ogłoszony został stan zagrożenia epidemicznego>>>

13 marca 2020 roku weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Stan ten został wprowadzony od 14 marca 2020 roku do odwołania.

Wprowadzone przepisy dotyczą między innymi placówek medycznych. Wynika z nich, ze podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej będą poświadczeń tożsamość pacjenta za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub przez telefon. Tą drogą będzie także możliwe złożenie oświadczenie przez pacjenta dotyczące przysługującego mu prawa do świadczeń.

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego nie obowiązuje przepis dotyczący obowiązku dostarczenia oryginału skierowania do poradni specjalistycznej nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia wpisania na listę oczekujących na udzielenie świadczenia.

Zgodnie z rozporządzeniem pacjent ma obowiązek dostarczyć oryginał skierowania w terminie 21 dni, jednakże nie później niż w dniu udzielenia świadczenia.

Przepisy o stanie zagrożenia epidemicznego dotyczą także ograniczenia lub zakazu obrotu i używania takich produktów jak gogle ochronne, kombinezony, maski chirurgiczne, ochraniacze, rękawiczki czy środki do dezynfekcji rąk, powierzchni i pomieszczeń.

Czytaj także: Prywatne podmioty przygotowane na koronawirusa>>>

Podmioty inne niż placówki medyczne są zobowiązane do 17 marca 2020 przekazać wojewodzie informacje o rodzaju i liczbie posiadanego przez siebie podanego wyżej sprzętu.

Rozporządzenie  zawiera przepisy dotyczące ograniczeń określonego sposobu przemieszczania się. Od 15 marca 2020 wstrzymano przemieszczanie się pasażerów w transporcie kolejowym wykonywanym z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej.

Wprowadzone ograniczenia dotyczą placówek gastronomicznych (poza sprzedażą na wynos), obiektów konferencyjnych, targowych, wystawowych, kulturalnych, sportowych, kin, hoteli, kasyn, bibliotek, muzeów, obiektów kultu religijnego.

Zakaz zgromadzeń dotyczy liczby osób powyżej 50.

Ograniczenia działalności dotyczą obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2 tys. mkw. W obiektach takich czynne będą tylko sklepy spożywcze, drogerie i apteki.

Ograniczenia dotyczą także działalności obiektów lecznictwa uzdrowiskowego.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 13 marca 2020 roku w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego zostało opublikowane tego samego dnia w Dzienniku Ustaw RP (poz. 433).

15 marca 2020 roku weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu chorób powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji. Wynika z niego, że hospitalizacja w przypadku zachorowania na chorobę wywołaną koronawirusem ma miejsce wtedy, gdy chory nie został skierowany do leczenia w ramach izolacji odbywanej  warunkach domowych.

Zmiana dotyczy rozporządzenia, które weszło w życie 8 marca 2020.

Wynika z niego, że obowiązkowej hospitalizacji podlegają osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie, osoby chore i podejrzane o zachorowanie na błonicę, cholerę, dur brzuszny, dury rzekome A, B, C, dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera), dżumę, Ebolę (EVD), wysoce zjadliwą grypę ptaków u ludzi (HPAI), w szczególności spowodowaną szczepami H7 i H5, ospę prawdziwą, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo, tularemię, wąglik, wściekliznę, wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę, osoby podejrzane o zakażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARI) lub innej niewydolności narządowej, w szczególności bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS), zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS), zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu oraz podejrzane o zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2, gdzie dodano punkt mówiąco tym, że obowiązek hospitalizacji dotyczy osób, które nie zostały skierowane do leczenia w ramach izolacji odbywanej w warunkach domowych.

Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę zakaźną powodującą powstanie obowiązku hospitalizacji kieruje osobę podejrzaną o zakażenie lub zachorowanie albo zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną do wskazanego szpitala oraz niezwłocznie informuje ten szpital o tym fakcie, chyba że po dokonaniu oceny stanu klinicznego tej osoby kieruje ją do leczenia w ramach izolacji odbywanej w warunkach domowych, a także niezwłocznie przekazuje informację o tym skierowaniu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu lub państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca pobytu osoby podejrzanej o zakażenie lub zachorowanie albo zakażonej lub chorej na chorobę zakaźną.

Czytaj także: Ogłoszony został stan zagrożenia epidemicznego>>>

Lekarz lub felczer poucza też osobę chorą lub osobę sprawującą prawną pieczę nad chorą osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego  o powstałym obowiązku hospitalizacji lub izolacji odbywanej w warunkach domowych oraz odnotowuje ten fakt w dokumentacji medycznej pacjenta, zleca transport pacjenta do szpitala, w sposób uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby oraz podejmuje inne działania zapobiegające szerzeniu się zachorowań.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 14 marca 2020 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu chorób powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw 14 marca 2020 roku (poz. 438).

13 marca 2020 roku, z mocą od 8 marca 2020 roku, weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie sposobu i trybu finansowania z budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.

Koszty tych świadczeń są finansowane przez ministra zdrowia na podstawie miesięcznego sprawozdania Narodowego Funduszu Zdrowia, które prezes NFZ przekazuje w formie pisemnej w postaci elektronicznej ministrowi zdrowia wraz z wnioskiem o przekazanie środków  w terminie do 20. dnia każdego miesiąca. Za datę przekazania sprawozdania uznaje się dzień jego wpływu do ministra zdrowia.

Z rozporządzenia wynika także, że prezes Funduszu przekazuje ministrowi zdrowia, w formie pisemnej w postaci elektronicznej, informację dodatkową dotyczącą rozliczonych świadczeń opieki zdrowotnej, sprawozdanych przez podmioty lecznicze i rozliczonych przez Fundusz w danym roku, określoną w załączniku do rozporządzenia.

Natomiast minister przekazuje Funduszowi środki finansowe w terminie 30 dni od dnia otrzymania sprawozdania.

W przypadku konieczności dokonania przez Fundusz korekty lub udzielenia wyjaśnień dotyczących przekazanego sprawozdania termin ten ulega przedłużeniu.

Czytaj także: Weszły w życie rozporządzenia związane z koronawirusem>>>

Środki finansowe w wysokości równowartości kosztów świadczeń opieki zdrowotnej, zwróconych przez instytucje państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Fundusz przekazuje na rachunek urzędu ministra właściwego do spraw zdrowia w terminie 14 dni od dnia zidentyfikowania podstawy zwrotu. Środki te stanowią dochód budżetu państwa.

Prezes Funduszu w terminie do 20 stycznia roku następnego przekazuje ministrowi zdrowia rozliczenie otrzymanych środków finansowych za dany rok.

Niewykorzystana część środków finansowych przekazanych przez ministra podlega zwrotowi przez Fundusz na rachunek ministra zdrowia do 31 stycznia roku następującego po roku przekazania środków finansowych.

W przypadku konieczności dokonania korekty sprawozdania za rok, za który sprawozdanie zostało uznane za sporządzone prawidłowo, wysokość środków wynikającą z tej korekty uwzględnia się w rozliczeniu na rok bieżący

Rozporządzenie ministra zdrowia z 12 marca 2020 roku w sprawie sposobu i trybu finansowania z budżetu państwa świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 zostało opublikowane tego samego dnia w Dzienniku Ustaw RP (poz. 422).

11 marca 2020 roku weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie szkoleń w dziedzinie ochrony radiologicznej pacjenta. Rozporządzenie określa dwie formy szkolenia: stacjonarne oraz na odległość, odbywające się z wykorzystaniem infrastruktury informatycznej i określonego oprogramowania.

Przepisy rozporządzenia dotyczą osób wykonujących badania diagnostyczne, zabiegi lub leczenie z zastosowaniem promieniowania jonizującego, a także osób je nadzorujących.

Czytaj także: Prywatne placówki to pionierzy innowacji w medycynie>>>

Przepisy ustawy z 29 listopada 2000 roku – Prawo atomowe nakładają na te osoby obowiązek ustawicznego podnoszenia swoich kwalifikacji z zakresu ochrony radiologicznej pacjenta. Są one obowiązane uzyskać co najmniej 20 punktów szkoleniowych w okresie kolejnych 5 lat.

Rozporządzenie określa formy i zakres tematyczny szkolenia oraz wzór certyfikatu i wzór zaświadczenia.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 6 marca 2020 roku w sprawie szkoleń w dziedzinie ochrony radiologicznej pacjenta zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 10 marca 2020 roku (poz. 390).

8 marca 2020 roku weszły w życie dwa rozporządzenia ministra zdrowia związane z zagrożeniem epidemią koronawirusem. Jedno dotyczy wykazu chorób wymagających leczenia szpitalnego, drugie – wykazu chorób wymagających kwarantanny.

Z pierwszego z rozporządzeń wynika, że obowiązkowej hospitalizacji podlegają osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie, osoby chore i podejrzane o zachorowanie na błonicę, cholerę, dur brzuszny, dury rzekome A, B, C, dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera), dżumę, Ebolę (EVD), wysoce zjadliwą grypę ptaków u ludzi (HPAI), w szczególności spowodowaną szczepami H7 i H5, ospę prawdziwą, ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo, tularemię, wąglik, wściekliznę, wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę.

Obowiązkowej hospitalizacji podlegają także osoby podejrzane o zakażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARI) lub innej niewydolności narządowej, w szczególności bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS),  zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2, zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS) oraz zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu.

Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę zakaźną powodującą powstanie obowiązku hospitalizacji, kieruje osobę podejrzaną o zakażenie lub zachorowanie albo zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną do wskazanego szpitala oraz niezwłocznie informuje ten szpital o tym fakcie a także niezwłocznie przekazuje informację o tym skierowaniu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu lub państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca rozpoznania lub powzięcia podejrzenia choroby zakaźnej.

Czytaj także: Prywatne podmioty przygotowane na koronawirusa>>>

Lekarz lub felczer poucza też osobę chorą lub osobę sprawującą prawną pieczę nad chorą osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego o powstałym obowiązku hospitalizacji oraz odnotowuje ten fakt w dokumentacji medycznej pacjenta, zleca transport pacjenta do szpitala, sposób uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby oraz podejmuje inne działania zapobiegające szerzeniu się zachorowań.

W przypadku samowolnego opuszczenia szpitala przez osobę podlegającą obowiązkowi hospitalizacji ordynator oddziału, lekarz kierujący oddziałem albo osoba upoważniona odpowiednio przez tego ordynatora albo lekarza informuje o tym niezwłocznie telefonicznie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania chorego na numer telefonu alarmowego.

Drugie z rozporządzeń podaje wykaz chorób, które powodują powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego. Są to: cholera, dżuma płucna, zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS), choroba wywołana koronawirusem SARS-CoV-2 (COVID-19), bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS),  Ebola (EVD),  ospa prawdziwa oraz wirusowe gorączki krwotoczne.

Okresy obowiązkowej kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego wynoszą:

– 5 dni – w przypadku cholery,

– 6 dni – w przypadku dżumy płucnej,

– 10 dni – w przypadku zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS),

– 14 dni – w przypadku choroby wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2 (COVID-19) oraz bliskowschodniego zespołu niewydolności oddechowej (MERS),

–  21 dni – w przypadku Eboli (EVD), ospy prawdziwej oraz wirusowych gorączek krwotocznych

– licząc od ostatniego dnia styczności.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 7 marca 2020 roku w sprawie wykazu chorób powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw 7 marca 2020 roku (poz. 375).

Rozporządzenie ministra zdrowia z 7 marca 2020 roku w sprawie wykazu chorób powodujących powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego oraz okresu obowiązkowej kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw 7 marca 2020 roku (poz. 376).

Czytaj także: Weszła w życie specustawa o koronawirusie>>>

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej mówi o tym, że utrzymanie średniego wzrostu miesięcznego wynagrodzenia ratowników medycznych udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w ramach leczenia szpitalnego nastąpi do 31 grudnia 2020 roku.

Jest to zgodne z porozumieniem zawartym 9 października 2019 roku w Warszawie pomiędzy ministrem zdrowia a Komitetem Protestacyjnym Ratowników Medycznych oraz Sekcją Krajową Pogotowia Ratunkowego i Ratownictwa Medycznego NSZZ „Solidarność”.

Zgodnie z tym porozumieniem utrzymanie średniego wzrostu miesięcznego wynagrodzenia (wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych i Fundusz Emerytur Pomostowych) w wysokości 1200 zł brutto w przeliczeniu na etat albo równoważnik etatu dla ratowników następuje do 31 grudnia 2020 roku.

Czytaj także: Prywatne podmioty przygotowane na koronawirusa>>>

Średni wzrost miesięcznego wynagrodzenia dla tej grupy zawodowej będzie wyliczany według zasad określonych w rozporządzeniu i nie będzie konieczności określania w tym celu współczynników korygujących na podstawie zarządzeń prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 5 marca 2020 roku.

Uwagi do projektu można zgłaszać do 23 marca 2020 roku.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie sposobu, trybu i terminów występowania do NFZ oraz udostępniania przez Fundusz informacji o prawie do świadczeń opieki zdrowotnej oraz o udzielonych mu świadczeniach wejdzie w życie 17 marca 2020 roku.

Rozporządzenie określa sposób, tryb i terminy występowania pacjenta do Narodowego Funduszu Zdrowia o informacje w sprawie posiadanego w danym dniu prawa do świadczeń opieki zdrowotnej oraz podstawie tego prawa, a w przypadku gdy prawo do świadczeń opieki zdrowotnej wynika z objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, także o dacie zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz numerze identyfikacji podatkowej (NIP) i numerze REGON płatnika ubezpieczenia zdrowotnego.

Przepisy dotyczą także występowania o informacje w sprawie udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej oraz kwocie środków publicznych wydatkowanych na ich sfinansowanie oraz udostępniania przez Fundusz tych informacji.

Dotychczas rozporządzenie określało dwa sposoby udostępniania danych: pisemną oraz w postaci elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, czyli tzw. Zintegrowanego Informatora Pacjenta (ZIP).

W porównaniu do rozwiązań dotychczasowych, w projekcie zrezygnowano z części dotyczącej rozwiązań w zakresie udostępniania informacji w postaci elektronicznej za pośrednictwem ZIP.

Wynika to z z przepisów ustawy z 19 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia (Dz. U. poz. 1590), czyli tzw. ustawy zmieniającej.

Wprowadziła ona między innymi zmiany w art. 7b ustawy z 28 kwietnia 2011 roku o systemie informacji w ochronie zdrowia, zgodnie z którymi od 30 września 2019 roku informacje te  mają być dostępne elektronicznie jedynie za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta.

Czytaj także: Prywatne placówki to pionierzy innowacji w medycynie>>>

Zgodnie z ustawą  po 30 września 2019 roku nie można zakładać nowych kont w ZIP, a dotychczas założone konta zachowują ważności do 30 czerwca 2020 roku.

Natomiast dane dostępowe do ZIP (tj. nazwa użytkownika i hasło), będą mogły być wykorzystywane w celu uzyskania dostępu do Internetowego Konta Pacjenta również po 30 czerwca 2020 roku, czyli  bez ograniczeń czasowych.

Poza tym  w porównaniu z rozwiązaniami dotychczasowymi wprowadzono w przypadku osób składających wniosek za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, możliwość otrzymania informacji na adres elektroniczny.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 16 lutego 2020 roku w sprawie sposobu, trybu i terminów występowania do Narodowego Funduszu Zdrowia oraz udostępniania przez Narodowy Fundusz Zdrowia świadczeniobiorcy informacji o prawie do świadczeń opieki zdrowotnej oraz o udzielonych mu świadczeniach zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 2 marca 2020 roku (poz. 338).

28 lutego 2020 roku weszło w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 . Zgodnie z rozporządzeniem zakażenie to zostało objęte przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Rozporządzenie wydane zostało na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy z 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284 i 322).

Ustawa ta określa zasady i tryb zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym zasady i tryb rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia, przecięcia dróg szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz uodpornienia osób podatnych na zakażenie.

Mówi także o zadaniach organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz o uprawnieniach i obowiązkach  świadczeniodawców oraz osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Ustawa określa między innymi zasady postępowania w razie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii oraz sposób ogłaszania takiego stanu.

Czytaj także: Działamy na rzecz rozszerzenia kompetencji pielęgniarek>>>

Z przepisów ustawy wynika, że stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze województwa lub jego części ogłasza i odwołuje wojewoda, w drodze rozporządzenia, na wniosek państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Natomiast jeżeli zagrożenie epidemiczne lub epidemia występuje na obszarze więcej niż jednego województwa, stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłasza i odwołuje, w drodze rozporządzenia, minister zdrowia w porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych i administracji na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego.

Ogłaszając stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, minister zdrowia lub wojewoda mogą nałożyć obowiązek szczepień ochronnych.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 27 lutego 2020 roku w sprawie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP tego samego dnia.

Do konsultacji skierowany został projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, którego celem jest wyodrębnienie porady pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz porady położnej podstawowej opieki zdrowotnej wraz z dookreśleniem warunków ich realizacji.

Projekt wprowadza zmiany w załączniku do rozporządzenia ministra zdrowia z 24 września 2013 roku w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 736, z późn. zm.) polegające na umieszczeniu w wykazie świadczeń gwarantowanych: porady pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz porady położnej podstawowej opieki zdrowotnej realizowanych w warunkach ambulatoryjnych lub w domu pacjenta.

Zgodnie z projektem porada pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej obejmuje, w zależności od posiadanych przez pielęgniarkę uprawnień zawodowych, następujące zakresy świadczeń:

1) profilaktykę chorób i promocję zdrowia,

2) dobór sposobów leczenia ran w ramach świadczeń leczniczych udzielanych przez pielęgniarkę samodzielnie bez zlecenia lekarskiego,

3) ordynację leków zawierających określone substancje czynne, w tym wystawianie na nie recepty, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe,

4) wystawianie recept na leki zlecone przez lekarza, w ramach kontynuacji, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe,

5) ordynację określonych wyrobów medycznych, w tym wystawianie na nie zlecenia albo recepty,

6) wystawianie skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko.

Czytaj także: Prywatne placówki to pionierzy innowacji w medycynie>>>

Natomiast porada położnej podstawowej opieki zdrowotnej obejmuje, w zależności od posiadanych przez położną uprawnień zawodowych, następujące zakresy świadczeń:

1) poradę dla kobiet z chorobami ginekologicznymi i w ramach onkologii ginekologicznej, w tym dobór sposobu leczenia ran w ramach świadczeń leczniczych udzielanych przez położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego,

2) ordynację leków zawierających określone substancje czynne, w tym wystawianie na nie recepty, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe,

3) wystawianie recepty na leki zlecone przez lekarza, w ramach kontynuacji, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe,

4) ordynację określonych wyrobów medycznych, w tym wystawianie na nie zlecenia albo recepty,

5) wystawianie skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko,

6) wykonywanie oraz interpretację badania KTG u kobiety ciężarnej.

Zakres czynności udzielanych w ramach porady pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej i porady położnej podstawowej opieki zdrowotnej wynika między innymi z posiadanych przez pielęgniarki i położne uprawnień zawodowych.

Czytaj także: Działamy na rzecz rozszerzenia kompetencji pielęgniarek>>>

Zgodnie z tym przepisem w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo samodzielnie:

1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty,

2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty – jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.

W ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo wystawiać:

1) recepty na leki, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, niezbędne do kontynuacji leczenia, jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie,

2) zlecenia na wyroby medyczne.

Pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo mają prawo wystawiać skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko.

Poza tym przepisy rozporządzenia ministra zdrowia z 28 lutego 2017 roku w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. poz. 497) uprawniają pielęgniarki lub położne do udzielania samodzielnie bez zlecenia lekarskiego świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, zgodnie z posiadaną wiedzą i umiejętnościami nabytymi po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej lub szkoły położnych.

Osoby rozpoczynające kształcenie w zawodzie pielęgniarki lub położnej od roku akademickiego 2016/2017 kształcą się na podstawie nowych standardów kształcenia, zawierających treści związane z nowymi uprawnieniami zawodowymi, co oznacza, że nie będą musiały kończyć kursów specjalistycznych w tym zakresie, a po zakończonym kształceniu w szkołach pielęgniarskich i położnych (na poziomie studiów pierwszego stopnia – licencjat i drugiego stopnia – magister), będą posiadały kompetencje do ordynacji i kontynuacji leczenia.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 25 lutego 22020 roku.

Uwagi do projektu można przekazywać do 23 marca 2020 roku.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia ustala program pilotażowy dotyczący kompleksowej opieki medycznej nad chorymi z neurofibromatozami oraz pokrewnymi im rasopatiami (NF/RAS).

Celem pilotażu jest ocena efektywności organizacyjnej opieki nad cierpiącymi na te choroby, poprawa efektywności diagnostyki i leczenia oraz wczesne wykrywanie problemów zdrowotnych charakterystycznych dla tej grupy pacjentów.

Zasadniczym problemem wskazywanym przez chorych z neurofibromatozami oraz pokrewnymi im rasopatiami jest skomplikowana ścieżka diagnostyczna. Czas, który mija od pojawienia się pierwszych objawów choroby do otrzymania ostatecznego rozpoznania w przypadku większości dorosłych jest dłuższy niż 10 lat, a zanim zostanie postawiona diagnoza, każdy z chorych otrzymuje co najmniej kilka błędnych diagnoz – czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Obecnie opieka zdrowotna nad takimi pacjentami nie posiada określonej struktury organizacyjnej. Dorośli chorzy pozostają często bez stałego lekarza prowadzącego, będącego specjalistą w zakresie fakomatozy. Utrudniony  dostęp do leczenia nie polega tylko i wyłącznie na długich kolejkach i wydłużonym czasie oczekiwania na wizytę u specjalistów, ale przede wszystkim na trudności w dostępie do nich.

W związku z tym istotne jest skrócenie ścieżki diagnostycznej i zwiększenie dostępu do badań. Konieczne są również regularne badania kontrolne. Ważny jest również brak spójności postępowania lekarzy z różnych ośrodków, z którymi stykają się chorzy w trakcie leczenia. Wymiana informacji pomiędzy lekarzami i ośrodkami medycznymi, pod opieką których jest chory, również jest niewystarczająca.

Czytaj także: Rok w branży medycznej pod znakiem cyfryzacji>>>

Proponowany program pilotażowy zakłada objęcie chorych z NF/RAS stałą opieką w jednym ośrodku koordynującym. Aby zapewnić działania koordynujące program pilotażowy przewiduje obowiązek zapewnienia dedykowanej kadry w wymiarze równoważnika co najmniej jednego etatu, w tym w zakresie równoważnika co najmniej 1/4 etatu – lekarza NF/RAS.

Rozporządzenie zakłada objęcie programem pilotażowym pacjentów do 30. roku życia, na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, spełniających kryteria kwalifikacji.

Program pilotażowy będzie przeprowadzany przez 4 ośrodki koordynujące: Instytut Matki i Dziecka w Warszawie, Szpital Uniwersytecki Nr 1 im. dr Antoniego Jurasza w Bydgoszczy; Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku oraz Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie programu pilotażowego dotyczącego kompleksowej opieki medycznej nad chorymi z neurofibromatozami oraz pokrewnymi im rasopatiami został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 24 stycznia 2020 roku.

Uwagi do projektu można przekazywać do 14 lutego 2020 roku.

Do konsultacji skierowany został projekt rozporządzenia ministra zdrowia mieniającego rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty. Wynika z niego, że wynagrodzenie zasadniczego lekarzy stażystów wyniesie 2700 zł brutto.

Wysokość ta będzie obowiązywała od 1 kwietnia 2020 roku.

Natomiast od 1 stycznia 2020 do 31 marca 2020 wysokość wynagrodzenia lekarzy stażystów wynosi 2600 zł brutto. Została ona podniesiona z kwoty 2 509 zł brutto od 1 stycznia 2020.

Z projektu rozporządzenia wynika, że w przypadku lekarzy stażystów, którzy ukończyli staż podyplomowy po 31 grudnia 2019 roku,, a przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, wynagrodzenie zostanie wyrównane ze środków przekazanych na ten cel, na podstawie porozumienia, przez marszałka województwa jednostce, która zatrudniała tych lekarzy.

Czytaj także: Lean Management sposobem na niedobór lekarzy i pielęgniarek>>>

Termin wejścia w życie rozporządzenia określono na dzień następujący po dniu ogłoszenia, z mocą od 1 stycznia 2020 roku.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia mieniającego rozporządzenie w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 14 stycznia 2020.

Uwagi można przekazywać do 23 stycznia 2020.

Do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu przewlekłego oraz bólu stanowiącego problem kliniczny w warunkach ambulatoryjnych.

Podmioty lecznicze będą miały obowiązek dostosować się do wymagań rozporządzenia w terminie 6 miesięcy od dnia jego wejścia w życie.

Z uzasadnienia do rozporządzenia wynika, że obecnie nie istnieją jednolite standardy dotyczące organizacji postępowania w stosunku do pacjentów cierpiących z powodu bólu.

Szacuje się, że z powodu bólu przewlekłego cierpi 27 procent dorosłej populacji Polski, a w odniesieniu do osób powyżej 65. roku życia – 55 procent. Statystycznie częściej ból przewlekły występuje u osób z chorobami układu krążenia i układu oddechowego.

Standard organizacyjny leczenia bólu został opracowany we współpracy z Polskim Towarzystwem Badania Bólu.

W rozporządzeniu podkreślono, że ważne jest, aby ocena bólu odbywała się już na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej, a leczenie w ramach poradni leczenia bólu będzie się odbywało w przypadku wyczerpania możliwości diagnostycznych i leczniczych pacjenta z bólem w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej lub w sytuacji trudności w postawieniu właściwego rozpoznania zespołu bólowego, braku lub niewielkiej skuteczności dotychczasowego sposobu leczenia bólu, wskazania do zastosowania inwazyjnych metod leczenia jak również trudności w opanowaniu działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu.

Czytaj także: Medicover zbadał podejście mężczyzn do zdrowia>>>

Podstawę leczenia będzie stanowić skierowanie w przypadku świadczeń udzielanych ze środków publicznych, natomiast bez skierowania w pozostałych przypadkach nie będzie ono wymagane.

Projekt określa wystandaryzowany schemat postępowania z pacjentami z dolegliwościami bólowymi, który będzie realizowany w całym zakresie świadczeń ambulatoryjnych.

Do oceny bólu będzie stosowane badanie podmiotowe (wywiad) i przedmiotowe, skale oceny bólu, jak również badania pomocnicze.

Projekt przewiduje prowadzenie monitorowania skuteczności leczenia bólu oraz postępowania terapeutycznego, mającego na celu uśmierzanie i leczenie bólu. Ponadto istotna jest edukacja pacjenta z dolegliwościami bólowymi w zakresie stosowanego leczenia, jak również farmakoterapii.

Wystandaryzowane zasady postępowania dotyczą wszystkich przypadków udzielania świadczeń zdrowotnych leczenia bólu i nie są ograniczone do pacjentów leczonych wyłącznie przeciwbólowo. Standard dotyczy więc nie tylko podmiotów wyspecjalizowanych w leczeniu bólu, posiadających w strukturze poradnie leczenia bólu, lecz wszystkich podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą, w których w trakcie postępowania z pacjentem zgłasza on dolegliwości bólowe.

Rozporządzenie określa wzór karty oceny natężenia bólu, która uwzględnia informacje dotyczące lokalizacji, charakteru bólu i natężenia bólu, rozpoznania i zaleceń terapeutycznych oraz stosowanych lekach przeciwbólowych i ich skuteczności.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 17 stycznia 2020.

Uwagi można przekazywać do 31 stycznia 2020.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia, który uchyla rozporządzenie w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców,  wychodzi naprzeciw oczekiwaniom placówek i ma na celu zagwarantowanie dodatkowego czasu na wdrożenie tego rozwiązania, w szczególności na dostosowanie informatycznych systemów finansowo-księgowych.

1 stycznia 2020 weszły w życie przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z którymi świadczeniodawcy, którzy zawarli umowy dotyczące podstawowej opieki zdrowotnej, nie prowadzą ksiąg rachunkowych oraz oferują zaopatrzenie w wyroby medyczne są zobowiązani do stosowania standardu rachunku kosztów.

Takich podmiotów jest około 7,5 tysiąca.

Podmioty zobowiązane do stosowania rachunku kosztów zgłaszały uwagi dotyczące wymogu posiadania modułu kontrolingowego, czyli systemu informatycznego, w którym odbywa się 9-etapowa kalkulacja planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej, wielu definicji określonych w rozporządzeniu, które są zbyt ogólne i niezrozumiałe, a więc trudne do zastosowania w praktyce, a także zasadności kalkulacji kosztów świadczeń według wartości planowanych.

Zwracano uwagę, że wartości planowane są trudne do wyznaczenia między innymi z uwagi na nieprzewidywalność stanu zdrowia przyjmowanych do szpitala pacjentów i przebiegu leczenia, inflację czy też dynamikę zmian legislacyjno – organizacyjnych w systemie ochrony zdrowia.

Czytaj także: Medicover i Centrum Medyczne Mavit laureatami Wektorów 2019>>>

W 2019 roku Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przeprowadziła pilotaż, z którego wynikało, że niewiele podmiotów wdrożyło rozwiązanie, które miało obowiązywać od 1 stycznia 2020.

Przeprowadzona ocena stopnia informatyzacji, zakresu informacji pozyskiwanych z systemów oraz stopnia przygotowania świadczeniodawców do stosowania oczekiwanej przez Agencję kalkulacji kosztów wskazała na znaczący brak systemów medycznych oraz administracyjnych lub istotne różnice w stopniu ich integracji i przygotowania do planowanych zmian.

Ponadto znaczna część kalkulacji kosztów w dalszym ciągu wykonywana jest „ręcznie”, czyli najczęściej przy wykorzystaniu arkuszy kalkulacyjnych – podczas gdy uchylane rozporządzenie wprowadzało obowiązek posiadania modułu kontrolingowego, czyli systemu, w którym odbywa się kalkulacja planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie informacji gromadzonych przez placówkę..

Projekt docelowego kształtu rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców zostanie opracowany i przekazany do konsultacji publicznych na początku II kwartału 2020 roku.

Nowy standard rachunku kosztów będzie odpowiadał nie tylko na zobiektywizowane potrzeby taryfikacyjne systemu ochrony zdrowia, ale również usprawni przez swój standaryzujący potencjał, działania samych podmiotów leczniczych, które będzie można porównywać oraz zestawiać ze sobą względem wybranych wskaźników ekonomicznych.

Do czasu wejścia w życie nowego rozporządzenia, współpraca świadczeniodawców z Agencją w zakresie procesu taryfikacji świadczeń opieki zdrowotnej będzie odbywała się na dotychczasowych zasadach.

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia uchylającego rozporządzenie w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 13 stycznia 2020 roku.

Uwagi do projektu można przekazywać w ciągu 7 dni.

1 lipca 2020 roku wejdzie w życie rozporządzenie ministra zdrowia wprowadzające uproszczony wzór zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne przysługujące co miesiąc, w przypadku kontynuacji zlecenia.

Wzór zlecenia stanowi załącznik do rozporządzenia. Zawarte w nim dane dotyczą pacjenta, wyrobu medycznego, osoby uprawnionej do wystawiania zlecenia, a także terminu realizacji zlecenia.

W uproszczonym zleceniu zrezygnowano z wielu danych, takich jak dane podmiotu, w ramach którego wystawiono zlecenie, oraz uprawnień przysługujących pacjentowi. Dane takie znajdują się bowiem w pierwotnie wystawionym zleceniu i będą automatycznie pobierane z pierwszego zlecenia na zaopatrzenie w comiesięczne wyroby medyczne po podaniu pierwotnego unikalnego numeru identyfikacyjnego.

Czytaj także: Medicover Stomatologia: nowoczesne rozwiązania w klinice w Warszawie>>>

W związku z tym możliwość wystawienia uproszczonego wzoru będzie ograniczona do podmiotów, które wystawiły pierwsze zlecenie. Nie jest jednak konieczne, aby zlecenie takie (w ramach tego samego podmiotu) wystawiła ta sama osoba uprawniona do wystawiania zleceń.

Możliwość realizacji zlecenia wystawionego na wzorze uproszczonym nie zostanie w żaden sposób ograniczona i tak jak obecnie pacjent będzie mógł  zrealizować zlecenie u dowolnie wybranego świadczeniodawcy.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie  uproszczonego wzoru zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne przysługujące comiesięcznie w przypadku kontynuacji zlecenia zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 9 stycznia 2020 (poz. 28).

Rozporządzenie ministra zdrowia dotyczące kursów kwalifikowanej pierwszej pomocy liberalizuje przepisy dotyczące składu komisji egzaminacyjnej oraz weryfikacji uprawnień ratownika. Rozporządzenie wejdzie w życie 31 grudnia 2019 roku.

Według dotychczas obowiązujących przepisów w składzie komisji egzaminacyjnej musiało być przynajmniej dwóch lekarzy: konsultant wojewódzki w dziedzinie medycyny ratunkowej lub wskazany przez niego lekarz systemu – jako przewodniczący komisji a także inny lekarz – jako jej członek.

Powodowało to znaczne ograniczenia dla organizatorów egzaminów ze względu na braki lekarzy posiadających specjalizację wymaganą dla lekarzy systemu oraz koszty ich wynagrodzenia.

Rozporządzenie daje możliwość zastąpienia lekarzy przez inne osoby wykonujące zawód medyczny w systemie państwowego ratownictwa medycznego, a także przez samych ratowników z jednostek współpracujących z systemem.

Rozporządzenie wprowadza też nowy wzór zaświadczenia o uzyskaniu tytułu ratownika, uwzględniający sytuację, w której przystąpienie do egzaminu z kwalifikowanej pierwszej pomocy nie jest poprzedzone kursem. Dotyczy to osób zatrudnionych w jednostkach współpracujących z systemem, posiadających zaświadczenie, którego termin ważności upływa nie później niż na 3 miesiące od dnia egzaminu.

Zaświadczenie jest wydawane na okres 3 lat i po upływie tego okresu, osoby zatrudnione w tych jednostkach mają możliwość przystąpienia do egzaminu, celem odnowienia uprawnień, bez konieczności ponownego odbywania kursu.

Czytaj także: Medicover Polska jako pierwsza firma medyczna wdraża mojeID>>>

Obecnie obowiązujące rozporządzenie nie przewidywało odrębnego wzoru zaświadczenia dla tych osób. Obecnie uchylono obowiązek wyposażenia sali ćwiczeń w szynę wyciągową, gdyż nie jest ona używana w trakcie udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy i nie jest na wyposażeniu jednostek współpracujących z systemem.

Doprecyzowano zakres danych dotyczących dokumentacji prowadzonej przez organizatorów kursu. Umożliwi to weryfikację zgodności informacji podawanych przez podmiot prowadzący kurs ze stanem rzeczywistym, na użytek kontroli prowadzonej przez wojewodę oraz uporządkuje prowadzoną dokumentację.

Umożliwiono również prowadzenie zajęć przez lekarzy systemu, pielęgniarki systemu oraz ratowników medycznych wykonujących zawód we wszystkich jednostkach systemu PRM. Dotychczas taka możliwość dotyczyła tylko osób wykonujących zawód w zespołach ratownictwa medycznego, a pozbawione jej były osoby wykonujące zawód w szpitalnych oddziałach ratunkowych.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 3 grudnia 2019 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 16 grudnia 2019 roku (poz. 2408).

31 grudnia 2019 roku wejdzie w życie rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie rejestru endoprotezoplastyk, które określa sposób prowadzenia tego rejestru oraz podmioty zobowiązane do przekazywania do niego danych.

Rejestr będzie prowadzony przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dane do rejestru będą przekazywane za pośrednictwem dedykowanego systemu teleinformatycznego.

Dane do rejestru, zgodnie z rozporządzeniem, będą zobowiązane przekazywać placówki wykonujące usługi w zakresie endoprotezoplastyki łokcia, barku, nadgarstka, stawu skokowo-goleniowego, kolana, stawu biodrowego, drobnych stawów w obrębie dłoni lub stopy, a także oferujące zabiegi operacyjne rewizyjne, w szczególności z powodu aseptycznego obluzowania lub z towarzyszącym złamaniem okołoprotezowym oraz zabiegi operacyjne rewizyjne w przypadkach infekcji wokół protezy.

Czytaj także: Rynek usług medycznych jest wymagający>>>

Rejestr będzie także zawierał dane o zabiegach resekcyjnych zmian nowotworowych lub guzowatych z endoprotezoplastyką, zabiegach rewizyjnych z użyciem protez poresekcyjnych, zabiegi wszczepienia implantów czasowych uwalniających antybiotyki w leczeniu infekcji okołoprotezowych, zabiegach artroplastyki nadgarstka/śródręcza (wszczep), śródręczno-paliczkową lub międzypaliczkową (wszczep), a także całkowite rewizje po artroplastykach stawów.

W rejestrze znajdą się dane pacjentów, zarówno dane osobowe jak i dane dotyczące procesu leczenia.

Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie rejestru endoprotezoplastyk zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 16 grudnia 2019 roku (poz. 2409).

1 stycznia 2020 roku wejdzie w życie rozporządzenie ministra zdrowia, zgodnie z którym recepta w postaci elektronicznej będzie mogła być realizowana przez 365 dni od wystawienia.

W przypadku nieoznaczenia terminu realizacji recepty nie będzie mogła być zrealizowana po upływie 30 dni od daty jej wystawienia lub od naniesionej na niej daty realizacji „od dnia”.

Realizacja recept wystawionych przed 1 stycznia 2020 będzie się odbywała na dotychczasowych zasadach.

Rozporządzenie ministra zdrowia z 6 grudnia 2019 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie recept zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw RP 12 grudnia 2019 roku (poz. 2395).

Czytaj także: Medicover Polska jako pierwsza firma medyczna wdraża mojeID>>>

Do konsultacji publicznych skierowany został projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, których może udzielać ratownik medyczny.

Przepisy dotyczą świadczeń wykonywanych przez ratownika medycznego w podmiotach leczniczych, a także w ramach ratownictwa górskiego i narciarskiego, w ramach ratownictwa wodnego,  w ramach ratownictwa górniczego, w ramach morskiej służby poszukiwania i ratownictwa,  na lotniskach, w ramach podmiotu leczniczego wykonującego zadania z zakresu zabezpieczenia medycznego imprezy masowej, w ramach wykonywania transportu sanitarnego oraz  w izbach wytrzeźwień.

Zakres świadczeń zdrowotnych przewidzianych do wykonywania przez ratownika medycznego samodzielnie i na zlecenie lekarza został określony w załącznikach do rozporządzenia.

Rozporządzenie stanowi realizację upoważnienia ustawowego zawartego w art. 11 ust. 11 ustawy z 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Dotychczas świadczenia zdrowotne przewidziane do wykonywania przez ratownika  medycznego były określone w rozporządzeniu ministra zdrowia z 20 kwietnia 2016 roku w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego (Dz. U. poz. 587 oraz z 2017 r. poz. 1364). Rozporządzenie to utraci moc 31 grudnia 2019 roku.

Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie 1 stycznia 2020 roku.

Czytaj także: Rynek usług medycznych jest wymagający>>>

Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, których może udzielać ratownik medyczny został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 5 grudnia 2019 roku.

Uwagi do projektu można przekazywać do 12 grudnia 2019.