Kluczem do podstawowego zabezpieczenia zdrowotnego jest rola lekarza POZ, który powinien być gospodarzem zarządzającym zdrowiem pacjenta, a nie strażnikiem systemu – mówiła Anna Rulkiewicz, wiceprezydent Pracodawców RP, prezes Pracodawców Medycyny Prywatnej, podczas panelu dyskusyjnego, który odbył się w ramach konferencji, stanowiącej część debaty Wspólnie dla zdrowia.
– Wierzę w to, że lekarz POZ może być takim gospodarzem, ale trzeba dać mu możliwości i środki do tego. Nie raz mówiliśmy o zwiększeniu roli lekarza opieki zdrowotnej, ale koszyk świadczeń, jaki jest mu przypisany, ciągle nie daje mu obecnie takich możliwości – stwierdziła Anna Rulkiewicz.
Prezes Pracodawców Medycyny Prywatnej poruszyła również kwestię profilaktyki, której poświęca się zbyt mało sił i środków, pomimo to, że leży ona w gestii działań lekarza POZ. Ciągle lekarz zajmuje się przede wszystkim tymi pacjentami, którzy przychodzą do niego po pomoc w przypadku wystąpienia określonych dolegliwości.
– Trzeci element strategii to koordynacja, która jest obszarem trudnym, skomplikowanym i nowym dla nas kulturowo i która powinna także być wsparta narzędziami informatycznymi – wskazywała Anna Rulkiewicz, która wspomniała również o lekarzach medycyny pracy, którzy mogą podejmować działania w zakresie profilaktyki zdrowia.
– Problemem jest brak kadry, dlatego trzeba walczyć o to, aby zawód lekarza POZ był chętnie wybierany przez studentów, podobnie jak zawód lekarza medycyny pracy. Bo dzisiaj ani jeden ani drugi nie jest dla studentów atrakcyjny – dodała prezes Pracodawców Medycyny Pracy.
Dyskusję panelową poprzedziło przedstawienie wyników prac zespołu do spraw podstawowego zabezpieczenia zdrowotnego, które tworzy podstawowa opieka zdrowotna, ambulatoryjna opieka specjalistyczna oraz opieka stacjonarna zapewniona na szczeblu powiatu.
Podstawowe problemy POZ, wskazane we wnioskach z prac zespołu, to niedobór sił i środków, ograniczony zakres koszyka świadczeń, fragmentaryzacja i „białe plamy”, informatyzacja i przepływ informacji oraz biurokracja i środowisko prawno-fiskalne.
Rekomendacje dla tych świadczeń to POZ dla każdego obywatela, POZ rozwijana w modelu medycyny rodzinnej, wspieranie zespołów medycyny rodzinnej, poprawa finansowania, wzmocnienie roli profilaktyki zdrowotnej, integracja wewnątrz- i międzyresortowa, informatyzacja czy zmniejszenie biurokracji.
Natomiast w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej główne problemy to kolejki i nierówności w dostępie do świadczeń, nieoptymalne wykorzystanie kompetencji, poczucie niepewności kontraktowania, brak wizji rozwoju czy konkurencja rynku komercyjnego o zasoby kadrowe.
Rekomendacje w zakresie AOS dotyczą dokończenia podziału poradni na ambulatoryjne i przyszpitalne, stworzenie motywacji do przenoszenia pacjentów na najniższy efektywny model opieki, docelowe ograniczenie liczby specjalizacji w Polsce na rzecz katalogu umiejętności oraz rozwijanie opieki koordynowanej (z POZ) oraz kompleksowej (ze szpitalami).
W sprawie opieki przewlekłej rekomendacją jest między innymi proaktywne podejście do opieki, wsparcie samoopieki, wykorzystanie zasobów rodzinnych i środowiskowych, ciągłość opieki, jednolity system informatycznych i wsparcie podejmowania decyzji.
Jedną z propozycji jest także przemiana szpitala powiatowego w centrum zdrowia, w którym nacisk położony jest na rozwijanie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a opieka szpitalna jest prowadzona w formie stacjonarnej i dziennej. Oferowane są także telekonsultacje.
Jako ważne elementy całego systemu ochrony zdrowia prowadzący panel Adam Kozierkiewicz wymienił redukcję ryzyk zdrowotnych, wczesne wykrywanie problemów, skuteczne i efektywne leczenie oraz pomoc w powrocie do sprawności i samodzielności.
Wyniki prac zespołu to dokument roboczy, ostateczna jego wersja powstanie w czerwcu 2019.
W panelu dotyczącym podstawowego zabezpieczenia zdrowotnego jako paneliści udział wzięli także: Urszula Jaworska z Fundacji Urszuli Jaworskiej, Jacek Krajewski z Porozumienia Zielonogórskiego, Waldemar Malinowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych, Elżbieta Rucińska-Kulesz z pomorskiego oddziału wojewódzkiego NFZ oraz Paweł Żuk z Centrum Medyczno-Diagnostycznego w Siedlcach. Moderatorami panelu byli: Andrzej Zapaśnik oraz Adam Kozierkiewicz.
Minister zdrowia Łukasz Szumowski, który otworzył debatę, podkreślił konieczność wypracowania wspólnego stanowiska przez przedstawicieli wszystkich grup podmiotów działających na rynku medycznym, którego celem byłoby dobro pacjentów.
Mówił o konieczności koordynacji opieki POZ z opieką specjalistyczną oraz o roli szpitali na poszczególnych poziomach specjalności, a także o relacji między różnymi podmiotami prowadzącymi podmioty lecznicze na danym terenie (samorządy wojewódzkie, powiatowe, miejskie, uczelnie itd.).
– Konkurencja jest zdrowa, ale powielanie tych samych usług w obrębie niewielkiego obszaru nie jest racjonalne – mówił minister i stwierdził, że należy także znaleźć rozwiązanie, które pozwoli z sukcesem wprowadzić opiekę koordynowaną.
III Konferencja: Własność, zarządzanie, odpowiedzialność, która odbyła się w ramach debaty Wspólnie dla zdrowia, miała miejsce w Łodzi 29 listopada 2018 roku.
