Do konsultacji trafił projekt ustawy o stwierdzaniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów. Przepisy tej ustawy mają zastąpić obowiązujące obecnie regulacje zawarte w ustawie z 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
Ustawa ta jest od wielu lat przedmiotem uwag, a jej archaiczność, nieadekwatne regulacje oraz terminologia nie odpowiadają wymaganiom obecnych realiów, w tym także stanowi prawnemu.
Przepisy dotyczące stwierdzenia zgonu i jego przyczyny budziły liczne problemy wykonawcze i wątpliwości interpretacyjne oraz wymagały doprecyzowania, na co wskazywały jednostki samorządu terytorialnego oraz samorząd lekarski. Poza tym rozporządzenie w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny pochodzi z lat 60-tych.
Projekt nowej ustawy ma na celu stworzenie warunków gwarantujących poprawne określenie przyczyny śmierci, przez osobę inną niż sporządzająca kartę zgonu, zgodne z Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD 10), co między innymi umożliwi dokładne mapowanie przyczyn zgonów na danym obszarze i dywersyfikację środków przeznaczanych na ochronę zdrowia.
Projekt określa zasady stwierdzania i potwierdzania zgonu, ustalania przyczyny zgonu oraz przeprowadzania badania pośmiertnego, nabywania i utrata prawa do wykonywania czynności koronera, sporządzania karty zgonu, rejestracji zgonów oraz finansowania zadań związanych ze stwierdzaniem, potwierdzaniem i dokumentowaniem zgonów.
Zgodnie z projektem ustawy osobami właściwymi do stwierdzania zgonu są: lekarz zespołu podstawowej opieki zdrowotnej sprawującego opiekę nad osobą, której zgon ma być stwierdzony, jeżeli zespół ten ma siedzibę na obszarze gminy właściwej dla miejsca ujawnienia zwłok, lekarz sprawujący opiekę medyczną w podmiocie wykonującym działalność leczniczą w zakresie ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych, w którym zgon osoby ma być stwierdzony, lekarz udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, w przypadku gdy ujawnienie ciała osoby bez oznak życia nastąpiło w obszarze i czasie jego działania, lekarz sprawujący opiekę medyczną w podmiocie, w którym zgon osoby ma być stwierdzony, w innym niż podmiot leczniczy, lekarz specjalistycznego zespołu ratownictwa medycznego albo ratownik medyczny podstawowego zespołu ratownictwa medycznego w przypadku odstąpienia od prowadzenia medycznych czynności ratunkowych w sytuacji stwierdzenia pewnych znamion śmierci u ratowanej osoby w trakcie prowadzenia tych czynności lub stwierdzenia po przybyciu na miejsce zdarzenia znamion śmierci u osoby wobec, której miały być podjęte medyczne czynności ratunkowe.
Osobą uprawnioną do stwierdzania zgonu ma być także lekarz, z którym zawarta została przez wojewodę umowa o wykonywanie czynności koronera na danym obszarze.
Stwierdzenie zgonu dokonane przez lekarza wykonującego świadczenia w ramach nocnej i świątecznej opieki, lekarza wykonującego opiekę w innym podmiocie niż zgon ma być stwierdzony oraz przez kierownika zespołu ratownictwa medycznego będzie potwierdzany przez koronera.
Przepisy ustawy nie będą miały zastosowania w przypadku zgonu pacjenta w szpitalu.
Przepis art. 5 projektu ustawy określa wykaz czynności wykonywanych związku z potwierdzaniem zgonu. Czynnościami tymi jest między innymi sporządzenie dokumentacji fotograficznej, archiwizowanej elektronicznie, ułożenia zwłok i ich otoczenia oraz widocznych obrażeń ciała i ich opisu, jeżeli istnienie takich obrażeń zostało stwierdzone, przeprowadzenie wywiadu na temat okoliczności zgonu z osobami obecnymi na miejscu ujawnienia zwłok, sporządzenie charakterystyki miejsca ujawnienia zwłok, przeprowadzenie badań zmierzających do weryfikacji czasu zgonu, przeprowadzenie konsultacji z lekarzem specjalistą w dziedzinie medycyny sądowej – zakładu medycyny sądowej uczelni medycznej za pośrednictwem systemu telemedycznego – w przypadku wątpliwości, co do okoliczności i przyczyny zgonu oraz sporządzenie rysopisu i opisu cech identyfikacyjnych osoby zmarłej – w przypadku badania zwłok o nieustalonej tożsamości.
Przepis art. 6 projektu ustawy zawiera obowiązek dokumentowania stwierdzenia i potwierdzenia zgonu oraz wykonania określonych czynności w protokole zgonu.
Przepisy art. 13–17 projektu ustawy regulują sprawy dotyczące nabywania i utraty prawa do wykonywania czynności koronera.
Czytaj także: Lux Med: nowe centrum medyczne w Kaliszu>>>
Wykaz koronerów będzie prowadzić wojewoda. Zostaną w nim zamieszczone dane koronera, w tym imię lub imiona i nazwisko, numer prawa wykonywania zawodu lekarza, adres miejsca zamieszkania, adres poczty elektronicznej i numer telefonu, określenie obszaru wezwania koronera, termin rozpoczęcia wykonywania czynności koronera, informacji o zastępstwie, w przypadku przerwy w wykonywaniu czynności koronera oraz termin zakończenia wykonywania czynności koronera.
Koronerowi będzie przysługiwało za każdorazowe stwierdzenie, potwierdzenie zgonu oraz sporządzenie protokołu zgonu i karty zgonu wynagrodzenie, które wynosi 15 procent kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku kalendarzowym poprzedzającym przeprowadzenie badania, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”, a w przypadku odstąpienia od sporządzenia karty zgonu – 10 procent kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
W przypadku konieczności dojazdu do miejsca wezwania koronerowi będzie przysługiwał zwrot kosztów dojazdu na zasadach określonych w przepisach o należnościach przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Przepis art. 30 projektu ustawy mówi, że do 30 czerwca 2021 roku koronerem może być lekarz, który nie spełnia warunku w zakresie obowiązku odbycia szkolenia w zakładzie medycyny sądowej uczelni medycznej.
Z kolei przepis art. 31 projektowanej ustawy stanowi, że wojewoda może powierzyć wykonywanie obowiązku kodowania przyczyny zgonu osobie, która nie spełnia określonych ustawą warunków, jeżeli obowiązek taki wykonuje w dniu wejścia w życie ustawy.
Projekt zakłada, że ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2021 roku, z wyjątkiem przepisów dotyczących wymagań dla koronera, które weszłyby w życie w ciągu 14 dni od ogłoszenia, oraz przepisów dotyczących systemu rejestracji zgonów, które weszłyby w życie 1 stycznia 2023 roku.
Projekt ustawy o stwierdzeniu, dokumentowaniu i rejestracji zgonów został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji 25 listopada 2019 roku.
Uwagi do projektu można przekazywać w ciągu 30-tu dni.