Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca upubliczniły swoje wyniki leczenia. Publikacją tą Kliniki pragną zapoczątkować nowy trend na polskim rynku usług medycznych – chcą regularnie dzielić się z opinią publiczną informacjami na temat efektów swojej działalności medycznej.
PAKS odnotowują w swoich placówkach bardzo dobre wyniki inwazyjnego leczenia ostrych zespołów wieńcowych oraz leczenia kardiochirurgicznego. Dorównują one, a nawet przewyższają wyniki publikowane w ramach krajowych i międzynarodowych rejestrów.
Przeżywalność pacjentów po roku od momentu wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego (OZW) w placówkach Polsko-Amerykańskich Klinik Serca wynosi: w przypadku najniebezpieczniejszego dla chorego zawału serca z uniesieniem odcinka ST (czyli fragmentu zapisu elektrokardiograficznego) – 88,9%, w przypadku zawału serca bez uniesienia odcinka ST – 90,6%, a przypadku niestabilnej choroby wieńcowej – 95,7%. Roczne wyniki leczenia PAKS są wyższe w tych wszystkich grupach od ogólnopolskiego rejestru PlACS, dla którego wartości te wynoszą odpowiednio: 84,6%, 84,5% oraz 93,8%. Jeśli chodzi o porównanie wyników PAKS z wynikami europejskimi zebranymi w ramach rejestru ACS-2 (dane Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego), to w PAKS są one lepsze, jeśli chodzi o zawały serca bez uniesienia odcinka ST (90,6% vs 88,9%) oraz niestabilną chorobę wieńcową (95,7% do 94,7%). Nieustannie pracujemy nad poprawą wyników leczenia zawału STEMI (88,9% do 90,2%), ale w tym przypadku wiele będzie zależało od skrócenia czasu opóźnienia przedszpitalnego i w tym celu przygotowujemy nowe rozwiązanie, które chcemy zaproponować Ministerstwu Zdrowia i NFZ. Z kolei odległe, 3-letnie przeżycie chorych PAKS z OZW jest lepsze niż wyniki porównywalnej grupy chorych włączonych do międzynarodowego rejestru GRACE (Global Registry of Acute Coronary Events) o około 7% (87% vs. 80% odpowiednio dla PAKS i rejestru GRACE).
Powyższe wyniki uzyskano pomimo faktu, że w Polsce wycena procedur medycznych jest znacznie niższa niż w innych krajach UE i w dalszym ciągu w Polsce brak jest refundacji nowoczesnego leczenia przeciwkrzepliwego i przeciwpłytkowego wspomagającego leczenie za pomocą angioplastyki wieńcowej, które zmniejsza liczbę niebezpiecznych krwawień i ryzyka zakrzepicy w stencie wieńcowym. Innym problemem są braki w edukacji pacjentów, które powodują, że zgłaszają się oni do ośrodków z dużym opóźnieniem – czas od rozpoczęcia bólu w klatce piersiowej do przyjęcia wynosi średnio ponad 4 godziny. Skrócenie opóźnienia przedszpitalnego oraz wprowadzenie nowoczesnej terapii przeciwzakrzepowej znacznie poprawiłoby wczesne i odległe wyniki leczenia ostrych zespołów wieńcowych w Polsce.
Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca zdecydowały się również na upublicznienie wyników leczenia kardiochirurgicznego. I tak ryzyko zgonu wewnątrzszpitalnego w oddziale kardiochirurgii PAKS w Bielsku-Białej w 2012 roku, w którym wykonano łącznie ponad 800 zabiegów, wyniosło 0,9%. W poszczególnych grupach zabiegów wyniki PAKS również były bardzo dobre: dla zabiegów rewaskularyzacji mięśnia sercowego ryzyko zgonu wyniosło 0,52%, dla zabiegów zastawkowych 1,80% oraz zabiegów skojarzonych (zastawkowo-wieńcowych) 1,43%. W ośrodku tym wskaźnik kalkulowanego (wstępnego) ryzyka zabiegu do obserwowanego wynosi ok. 0,375 (dla wszystkich operacji razem) i wynik ten konkuruje z wynikami w najlepszych ośrodkach w USA i Wielkiej Brytanii, gdzie wynosi on 0,4-1,0 (np. w oddziałach firmowanych przez Cleveland Clinic Foundation).
– Wyniki uzyskane przez ośrodek PAKS W Bielsku-Białej już w pierwszym roku działalności pod względem ilości i jakości jednoznacznie wskazują, że na tak dobre rezultaty w leczeniu chorych wcale nie trzeba czekać latami. Rozwój ośrodka pokazuje również, że krajowe zapotrzebowanie na tego typu wysokospecjalistyczne usługi w Polsce jest w dalszym ciągu wysokie – mówi prof. Andrzej Bochenek, kardiochirurg i założyciel placówki PAKS w Bielsku-Białej. – Rejestr potwierdza, że dobrze wyposażona i zorganizowana placówka w Polsce, dysponująca wysokiej klasy kadrą medyczną może uzyskać wyniki na światowym poziomie – dodaje.
Ośrodek uzupełnia zakres usług oferowany przez PAKS dla chorych ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego i będzie wyznaczał standardy dla tego typu usług w Polsce – dodaje prof. Paweł Buszman, Przewodniczący Rady Nadzorczej Polsko-Amerykańskich Klinik Serca.
– Publikowanie wczesnych i odległych wyników leczenia, mimo, że nie jest w Polsce prawnie wymagane, w wielu krajach należy do dobrej praktyki, i to zarówno jeśli chodzi o placówki prywatne, jak i publiczne. W Polsce placówki z reguły nie publikują takich danych, a byłyby one niezwykle cenne nie tylko dla pacjentów, ale również płatnika, który mógłby posiłkować się wiedzą na temat jakości leczenia w danej placówce w trakcie procesu kontraktowania – tłumaczy dr Marek Król, Wiceprezes Zarządu Polsko-Amerykańskich Klinik Serca.
PAKS chce być pionierem w tej kwestii, promując sprawdzone rozwiązania globalne również w naszym kraju.
– Chcemy regularnie upubliczniać dane dotyczące wyników leczenia we wszystkich naszych placówkach. Dzięki temu pacjenci otrzymają rzetelną informację o jakości świadczonych przez nas usług – mówi prof. Paweł Buszman. – Od wielu lat traktujemy to również jako rutynową działalność kontrolną Rady Nadzorczej nad statutową działalnością spółki – dodaje.
Dzięki wspólnemu wysiłkowi środowisk medycznych, Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia oraz prywatnych świadczeniodawców w kardiologii w ciągu ostatniej dekady śmiertelność wewnątrzszpitalna w zawale serca w Polsce spadła z 30% do 3%. Sukces, jaki udało się osiągnąć, jest ogromny, ale potrzeba dużych nakładów i żelaznej konsekwencji w działaniu, by tak dobre wyniki utrzymać na obecnym poziomie. Największe efekty w Polsce uzyskano w ratowaniu chorych w ostrym zawale serca, niedostateczne jest natomiast zapobieganie ostrym zespołom wieńcowych, gdyż ich liczba w Polsce utrzymuje się na stałym poziomie od wielu lat. I choć zawały przestają być głównym zagrożeniem życia Polaków, częściej chorujemy na niewydolność serca. Wiele cierpiących z tego powodu osób to zawałowcy, których uratowano przed śmiercią dzięki natychmiastowemu zabiegowi kardiologii interwencyjnej.
Rejestr Polsko-Amerykańskich Klinik Serca obejmuje w tej chwili ponad 30 000 pacjentów ze wszystkich placówek PAKS, a prezentowane dane dotyczą okresu od 2007 do 2010 roku. Tylko w ubiegłym roku w ośrodkach PAKS leczono około 25 tysięcy chorych, w tym ponad pięć tysięcy z zawałem serca. Placówki oferują kompleksowe usługi w zakresie diagnostyki i leczenia chorób układu krążenia. Chorzy leczeni w ośrodkach PAKS mogą liczyć na pełną rehabilitację i edukację pro-zdrowotną świadczoną na bazie Uzdrowiska Ustroń.
Kliniki Serca były pionierem:
– w kompleksowym leczeniu chorych z rozsianą miażdżycą tętnic wieńcowych i obwodowych (w tym z miażdżycą tętnic szyjnych);
– w wykonywaniu złożonych zabiegów wieńcowych u chorych zdyskwalifikowanych od leczenia kardiochirurgicznego;
– we wprowadzeniu urządzeń do aterektomii tętnic obwodowych w celu zapobiegania konsekwencjom niedokrwienia kończyn dolnych.
Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca posiadają Centrum Badawczo-Rozwojowe, na które składa się nowoczesny Oddział Kardiochirurgii Małoinwazyjnej i Endoskopowej w Bielsku-Białej oraz Pracownia Doświadczalna w Kostkowicach. Dzięki unijnym środkom z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, z puli na wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki w wysokości 18 mln zł, w Centrum prowadzone są badania nad leczeniem wad zastawkowych serca, niewydolności serca oraz w zakresie zaburzeń krzepnięcia i leczenia.
Rejestr GRACE (The Global Registry of Acute Coronary Events) został zaprojektowany, aby zobrazować populację chorych z ACS, na całym świecie. Monitoruje on 123 szpitale znajdujące się w 14 krajach Europy, Ameryki Północnej i Południowej, Australii i Nowej Zelandii.
Rejestr ACS-2 (Acute Coronary Syndrome Registry) został zaprojektowany, aby zobrazować populację chorych z ACS w Europie. Objął 6 385 pacjentów ze 190 szpitali w 32 krajach w Europie.
Rejestr PlACS – Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych (Polish Registry of Acute Coronary Syndromem) jest jednym z największych rejestrów kardiologicznych na świecie i największym w Europie. Na koniec 2012 roku zawierał on dane dotyczące ponad 461 tys. chorych hospitalizowanych z rozpoznaniem ostrego zespołu wieńcowego w Polsce – jest to około 50% wszystkich zgłaszających się z tego powodu pacjentów do szpitali w naszym kraju.
Publikowanie wczesnych i odległych wyników leczenia, mimo, że nie jest w Polsce prawnie wymagane, w wielu krajach należy do dobrej praktyki, i to zarówno jeśli chodzi o placówki prywatne, jak i publiczne. Zgodnie z informacjami, jakie znaleźć można w Raporcie „Europejski Konsumencki Indeks Zdrowia” za 2012 rok (http://piu.org.pl/public/upload/ibrowser/EHCI/PL_Index-EHCI-2012.pdf) jednym z najbardziej godnych uwagi przykładów państw, które zbierają i udostępniają pacjentom dane nt. wyników leczenia jest Dania, w której działa organizacja www.sundhedskvalitet.dk.
Ocenia ona szpitale, przyznając im od jednej do pięciu gwiazdek jakby były hotelami i podaje wskaźniki poziomu usług, a także uzyskiwane wyniki leczenia, w tym wskaźniki rzeczywistej śmiertelności dla niektórych zdiagnozowanych chorób. Najbardziej imponującym elementem tego systemu jest to, że umożliwia on obywatelom wybranie za pośrednictwem internetu bezpośredniego numeru telefonu do dyrektorów klinik.
Jak wynika z tego samego raportu (str. 32, pkt. 6.3) katalogi zawierające rankingi jakości oferowanych usług są dostępne również w takich krajach jak Holandia, Norwegia, Portugalia, Słowacja, Węgry, była Jugosłowiańska Republika Macedonii i Słowenia. Tymczasem jakość świadczeń medycznych w Polsce nadal pozostaje praktycznie poza kontrolą.